Przeciwalergiczne krople oczne
W kroplach do oczu, o działaniu przeciwhistaminowym, znajdują się substancje takie jak azelastyna, olopatadyna i ketotifen, który posiada dodatkowe właściwości przeciwzapalne ze względu na swoje działanie na komórki tuczne. Dostępne są one w preparatach bez recepty. Substancjami wydawanymi w aptece tylko z przepisu lekarza są emedastyna i epinastyna. Zazwyczaj wszystkie preparaty w postaci kropli do oczu są stosowane dwa razy na dobę.
Jakie leki przeciwhistaminowe można podać na skórę?
Podanie na skórę leków przeciwhistaminowych jest charakterystyczne dla dimetyndenu czy difenhydraminy. Dimetinden w postaci żelu na skórę znajduje zastosowanie w leczeniu świądu towarzyszącego pokrzywce, dermatozom, ukąszeniom owadów, a także oparzeniom słonecznym i powierzchniowym oparzeniom skóry. Działa również łagodząco na podrażnienia i zmniejsza obrzęk skóry. Difenhydramina występuje w połączeniu z lidokainą (środkiem miejscowo znieczulającym), także w postaci żelu na skórę. Lek ten jest wskazany do stosowania w objawowym leczeniu zmian zapalnych i alergicznych skóry, z towarzyszącym świądem, powstałych w następstwie ukąszeń owadów, a także kontaktu z roślinami np. pokrzywą.
Klemastyna i antazolina – antyhistaminiki do podawania pozajelitowego
W postaci roztworów do wstrzykiwań występują antazolina oraz klemastyna – przedstawiciele I generacji leków przeciwhistaminowych. Obie te substancje stosowane są pomocniczo we wstrząsie anafilaktycznym, czyli nagłej, zagrażającej życiu reakcji na dany czynnik, np. alergen. Są one stosowane razem z adrenaliną w celu ograniczenia narastania objawów takich jak świąd i wysypka. Dodatkowo antazolina znajduje zastosowanie w napadowych zaburzeniach rytmu serca pochodzenia nadkomorowego, niereagujących na standardowe leczenie antyarytmiczne. Klemastyna podawana jest również w obrzęku naczynioruchowym oraz bezpośrednio przed zabiegiem mogącym wywołać uwalnianie histaminy. Klemastyna dostępna w postaciach doustnych – syrop i tabletki – zalecana jest w celu łagodzenia objawów alergicznych.
Czy leki przeciwhistaminowe leczą astmę oskrzelową?
Leki przeciwhistaminowe nie posiadają wskazania do leczenia astmy oskrzelowej. Można rozważyć ich stosowanie w przypadku astmy alergicznej, która jest jednym z fenotypów astmy oskrzelowej. Wskaźnikiem charakterystycznym dla astmy alergicznej jest występowanie swoistych dla danego alergenu przeciwciał IgE, ponieważ jest ona związana z występowaniem alergii na alergeny wziewne, np. roztocza, pyłki roślin, pleśń.
U pacjentów chorujących na astmę alergiczną często występuje również alergiczny nieżyt nosa. W takim przypadku uzasadnione jest stosowanie leków przeciwhistaminowych. Substancją leczniczą o takich wskazaniach jest ketotifen. Za wykorzystaniem ketotifenu w tym wskazaniu przemawiają jego właściwości farmakodynamiczne, takie jak: hamowanie uwalniania mediatorów reakcji alergicznej (histaminy, leukotrienów), hamowanie napływu granulocytów kwasochłonnych do miejsca zapalenia oraz blokada receptory H1. Lek ten ogranicza rozwój nadreaktywności oskrzeli, dzięki temu zmniejsza częstość występowania oraz ciężkość napadów astmatycznych. W celu osiągnięcia pełnego działania terapeutycznego wymagane jest stosowanie ketotifenu przez co najmniej kilka tygodni.
Rola antyhistaminików w atopowym zapaleniu skóry (AZS)
W przypadku wystąpienia nasilonego świądu skóry towarzyszącego AZS, który powoduje problemy z zaśnięciem, stosuje się leki przeciwhistaminowe I generacji. Lekiem ze wskazaniem w tym schorzeniu jest hydroksyzyna, ze względu na swoje dodatkowe działanie uspokajające. Najczęściej stosowana przed zaśnięciem w dawce 25 mg. W przypadku kiedy ta dawka okaże się nieskuteczna, lekarz może zalecić zwiększenie częstotliwości stosowania leku. Leki przeciwhistaminowe II generacji okazały się nieskuteczne w objawowej terapii świądu, towarzyszącemu AZS.
Czytaj także: Kalendarz pylenia to ważne źródło informacji dla pacjentów z alergią sezonową.