Interakcje lek-choroba

Choroby układu nerwowego i choroby psychiczne

Wiele leków przepisywanych przez lekarzy rodzinnych może powodować wystąpienie działań niepożądanych o podłożu psychicznym. Objawy te mogą pojawić się po odstawieniu leku lub przyjęciu dawek toksycznych, ale również po zastosowaniu dawek terapeutycznych.

Leki, które mogą prowadzić do zespołów depresyjnych, lękowych lub psychotycznych to np. kortykosteroidy, izotretynoina, lewodopa, interferon-a, czy hormony, a także niektóre leki dostępne bez recepty. Leki przeciwmalaryczne (np. meflochina) mogą powodować psychozę, urojenia, a nawet myśli samobójcze.

Izotretynoina a zaburzenia psychiczne

W 1998 r. amerykańska Agencja Żywności i Leków (Food and Drug Administration – FDA) wydała ostrzeżenie na temat możliwego związku pomiędzy stosowaniem izotretynoiny a wystąpieniem depresji, psychozy, myśli samobójczych i prób samobójczych. Do chwili obecnej przeprowadzono wiele analiz i badań, których wyniki nie dają jednoznacznej odpowiedzi co do istnienia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy stosowaniem izotretynoiny a zaburzeniami psychicznymi. Ustalenie takiej zależności jest złożone. Czytaj więcej: Ważne informacje na temat bezpieczeństwa stosowania retinoidów.

Większość pacjentów leczonych izotretynoiną to osoby młode, które mogą być bardziej narażone na wystąpienie depresji, która dodatkowo może być indukowana samym wskazaniem do stosowania leku – problemem dermatologicznym (trądzik). Dlatego też, przepisując izotretynoinę należy brać pod uwagę możliwość wystąpienia depresji i myśli samobójczych [14].

Antykoncepcja hormonalna a zdrowie psychiczne

Wiele opracowań naukowych oraz wyniki obszernych badań klinicznych wskazują, że hormonalne środki antykoncepcyjne mogą powodować zaburzenia depresyjne, jak również te o charakterze lękowym. Czytaj więcej: Interakcje hormonalnej antykoncepcji doustnej

Działania niepożądane interferonu i kortykosteroidów

Interferon stosowany w przypadku wirusowego zapalenia wątroby, niektórych nowotworów czy stwardnienia rozsianego, może powodować nawet u 10% pacjentów go przyjmujących depresję, zaburzenia osobowości, ataki paniki, inne stany lękowe, objawy maniakalne i psychotyczne [15].

Leczenie kortykosteroidami, szczególnie o charakterze przewlekłym, może prowadzić do wystąpienia takich objawów psychicznych jak: depresja, mania, lęk, bezsenność, urojenia, halucynacje, pobudzenie i stany splątania. Rzadziej występują ataki agresji, zaburzenia świadomości i depersonalizacja. U ponad połowy pacjentów działania niepożądane zwykle ustępują po przerwaniu leczenia kortykosteroidami [16].