Stres pourazowy, a epidemia koronawirusa i zachorowania na COVID-19
Badania dotyczące epidemii SARS z 2003 roku wykazały, że na zespól stresu pourazowego już po jej ustąpieniu zapadło około 20 procent ludzi w populacji objętych zasięgiem występowania choroby (w większości kobiety).
Kto jest najbardziej narażony na stres w związku z epidemią?
Najbardziej narażeni na wystąpienie PTSD byli – co wydaje się oczywiste – pacjenci, członkowie ich rodzin oraz specjaliści z pierwszej linii walki z epidemią – personel medyczny, policjanci, strażacy, farmaceuci. Inne grupy społeczne miały różny stopień nasilenia problemów psychologicznych, takich jak strach, lęk, zmartwienie, PTSD i depresja. Niestety na ten moment wpływ epidemicznych czynników na rozwój PTSD u poszczególnych grup zawodowych, społecznych oraz ogółu społeczeństwa jest jeszcze zbyt słabo poznany. Nie ma przeprowadzonej wystarczającej ilości badań naukowych, aby globalnie opisać skalę i przebieg tego zjawiska. Mimo, że potrzebne są nowe, aktualne badania, aby zrozumieć psychologiczny wpływ epidemii na zdrowie psychiczne, już można wysnuć pewne wnioski. Czytaj więcej: Pandemia SARS-CoV-2 a nowa rola apteki
Lęk i depresja w czasie epidemii COVID-19: wyniki raportu
Badania czołowych polskich psychologów i psychiatrów omówione w raporcie „Uwarunkowania objawów depresji i lęku uogólnionego u dorosłych Polaków w trakcie epidemii Covid-19 – raport z pierwszej fali badania podłużnego” wykazały, że grupami najbardziej narażonymi na objawy depresyjne i lękowe są w szczególności osoby młode (studenci), stanu wolnego oraz w związkach nieformalnych, które nie mieszkają razem ze partnerem lub partnerką, osoby z niższym statusem socjoekonomicznym oraz przebywające w kwarantannie lub osoby, które były zakażone korona wirusem a także osoby, które straciły pracę lub/i ciągłość wynagrodzenia.
Osoby w grupie wiekowej 18-24 lata przejawiają najwyższy poziom objawów depresji i lęku uogólnionego. Jednak nie wiąże się to z poczuciem zagrożenia zdrowia i życia własnego oraz bliskich, lecz z ograniczeniami wolności, nudą, trudnymi relacjami w rodzinie, poczuciem osamotnienia, zmęczeniem zaistniałą sytuację i brakiem prywatności.
Osoby 55+ charakteryzują się najniższym nasileniem objawów depresji i lęku uogólnionego. W tej grupie nasilenie objawów wiąże się z większym poczuciem zagrożenia zdrowia i życia własnego oraz bliskich, oraz z poczuciem samotności, zmęczeniem sytuacją, brakiem spotkań z innymi ludźmi, koniecznością zmiany stylu życia i ograniczeniami wolności.
Najbardziej typową i powszechną cechą obrazu klinicznego pandemicznego ostrego zaburzenia stresowego jest przedłużona reakcja lękowa i niemożność oderwania się od stałego przeżywania traumy. Charakterystyczne jest poczucie bezradności wobec niemożności ucieczki ze względu na globalny charakter występowania wirusa, a także ataki paniki i poczucie beznadziei.
Zespół stresu pourazowego, a czynniki osobowościowe
Dużą rolę w rozwinięciu się PTSD mają również czynniki osobowościowe i nabyte przez poszczególne osoby style radzenia sobie ze stresem. Osoby bardziej stabilne emocjonalnie odczują skutki pandemii łagodniej, niż te mające tendencję do zaburzeń nastroju czy już chorujące psychicznie. W skrajnych przypadkach możemy się spotkać z zaostrzeniami psychotycznymi czy nawet z psychozą udzieloną. Sprzyja temu infodemia i dezinformacja. Czytaj więcej: Lęk i strach oraz infodemia – jak sobie radzić?