Powstawanie blizn – czy czas leczy rany?

Czy blizna różni się od zdrowej skóry?

Warto także zauważyć, że początkowo wszystkie blizny są w większym lub mniejszym stopniu różowe, kolor ten z czasem blednie i osiąga tzw. perliste zabarwienie. Nie ma jednak możliwości, by samoistnie powrócił do naturalnego odcienia skóry. Wynika to z tego, że tkanka, z której powstaje blizna nie zawiera już pigmentu właściwego dla danej osoby. Brak pigmentu nie jest jedyną cechą odróżniającą od zdrowej tkanki, blizny skórne charakteryzują się także brakiem gruczołów łojowych i mieszków włosowych. Czytaj więcej: Czas leczy rany.

Jakie rodzaje blizn wyróżniamy?

Blizny zwykłe

Na początku są twarde, zgrubiałe, swędzące, o intensywnie czerwonym zabarwieniu. Przyczyną ich powstawania jest na ogół wydłużone gojenie się rany. To blizny często powstające w wyniku zabiegów chirurgicznych i niewielkich oparzeń. Formacja takiej blizny może trwać nawet cały rok. W miarę upływu czasu blizny te miękną i rozjaśniają się, a świąd staje się coraz mniej uporczywy.

Postępowanie w przypadku blizn zwykłych: To jedyny przypadek kiedy – jeśli blizna jest niewielka i znajduje się w słabo widocznym miejscu – można zostawić ją w spokoju. Te większe jednak, należałoby po całkowitym zasklepieniu się rany, smarować maścią lub żelem na blizny (np. Cepan, Contractubex, Dermabliz) wykonując delikatne, okrężne ruchy.

Blizny przerosłe

Powstają, gdy zakłóceniu ulegnie proces gojenia się rany. Na ogół są mało elastyczne i charakteryzują się przerastaniem poza miejsce zranienia.

Postępowanie: Zalecana jest ochrona uszkodzonej skóry przed nadmiernym napinaniem i rozciąganiem. W celu ograniczenia powiększania się blizny wskazane jest smarowanie jej maścią cebulową (np. Alcep) lub – o ile jest to możliwe – zaklejenie blizny specjalnym plastrem silikonowym na blizny.

Blizny zanikowe (atroficzne)

Są cienkie i płytkie, zwykle zlokalizowane na powierzchni skóry. Na ogół są gładkie i niewielkie, czasem mogą przypominać małe dołeczki, ponieważ w czasie gojenia nie jest wytwarzana dostateczna ilość kolagenu. Powszechnie występują u młodzieży po trądziku lub ospie wietrznej. Czytaj więcej: Trądzik pospolity.

Postępowanie: Po pierwsze i najważniejsze, krostek trądzikowych nie należy wyciskać. Leczenie trądziku najlepiej skonsultować z lekarzem tak, by ostatecznie uniknąć mało estetycznych blizn. Jeśli zaś już wystąpią obecnie najskuteczniejszy wydaje się zabieg mikrodermabrazji, polegający na inwazyjnym usuwaniu zewnętrznych warstw naskórka.

Bliznowce

Zwane inaczej keloidami, powstają już po wygojeniu się rany. Często przerastają miejsce zranienia i charakteryzują się licznymi wypukłościami. Są twarde i dotkliwie bolesne przy dotknięciu. Powstają na ogół u pacjentów, których organizm produkuje większą niż potrzeba ilość kolagenu. Mogą tworzyć się na całym ciele, ale najczęściej obserwowane są w okolicy mostka, ramion i uszu. Uważa się, że bardziej podatne na ich występowanie są pacjenci o ciemnej karnacji.

Postępowanie: Dość powszechne jest ostrzykiwanie takich blizn sterydami, można je również leczyć za pomocą specjalistycznych opatrunków uciskowych, stosując plastry silikonowe lub w ostateczności usuwać jej operacyjnie. Ostatnie rozwiązanie nie daje jednak gwarancji, że bliznowiec nie odnowi się. Czytaj więcej: Specjalistyczne, kombinowane, tradycyjne. Co należy wiedzieć o opatrunkach?

Przykurcze bliznowate

Powstają na skutek silnych urazów (np. rozległe oparzenia), powodujących znaczne ubytki w skórze. Tworzące się blizny na skutek podciągania brzegów skóry do siebie, mogą doprowadzić do wytworzenia się przykurczów. Co więcej, taki przykurcz może obejmować przylegające mięśnie i ścięgna, co skutkuje ograniczoną ruchowością stawów.

Postępowanie: Przywrócenie w tym przypadku prawidłowego funkcjonowania dotkniętych urazem części ciała na ogół wymaga wczesnego leczenia chirurgicznego.

Jak dbać o skórę zagrożoną powstaniem blizny?

Być może najważniejsze jest to, by jak najwcześniej zacząć dbać o bliznę, wzrasta wtedy prawdopodobieństwo, że w przyszłości będzie ona bardzo mało widoczna. Działania nie przyniosą pożądanych efektów bez konsekwencji, żadne nawet najlepsze zabiegi pielęgnacyjne bez ciągłego i regularnego ich powtarzania nie zagwarantują pacjentowi sukcesu.

Jak przemywać ranę?

Zadbać należy by już na wczesnym etapie gojenia się rany, była ona przemywana, a opatrunek często zmieniany. Najlepsze do przemywania skóry są środki antyseptyczne o łagodnym działaniu, których zadaniem jest odkażenie a nie podrażnienie tkanki. Nie należy także na siłę usuwać powstających strupów ponieważ może doprowadzić to do zaognienia infekcji. Jeśli jednak jest taka konieczność i strupki trzeba niezwłocznie usunąć, najlepiej zrobić to odmaczając je uprzednio wilgotną gazą.

Jak chronić ranę przed urazami?

Wiosną i latem konieczne jest stosowanie silniejszej ochrony przeciwsłonecznej na uszkodzoną skórę, a najlepiej byłoby unikać nadmiernej ekspozycji na słońce. Jeśli zaś rana powstała w miejscu narażonym na ruch, w miejscu stałego napinania się skóry (łokcie, kolana), pacjent powinien w jak największym stopniu zaniechać ruchliwości tych miejsc, przynajmniej do wygojenia się rany.