Oleje w pielęgnacji skóry
Do emolientów zaliczamy także oleje. Najbardziej wartościowe są nierafinowane, tłoczone na zimno. Kluczowy jest prawidłowy dobór oleju do potrzeb danej skóry. Trzeba dokładnie przeanalizować skład i komedogenność. Za konsystencję (tłustość) i zdolność do zatykania porów odpowiada zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Komedogenność określa się w skali 0-5, przy czym 0 określa olej nie zatykający porów, a 5 – olej o wysokim potencjale komedogennym. Oleje dzielimy na schnące, półschnące i nieschnące.
- Nieschnące, czyli oleje tłuste będą idealne dla skóry suchej i dojrzałej (komedogenność 4-5). Zawierają mniej niż 20% NNKT, można tu wymienić olej moringa, awokado, kokosowy, makadamia, oliwa czy olej z kiełków pszenicy.
- Półschnące, zawierają 20-50% NNKT, wchłaniają się dość dobrze, nie pozostawiają lepkiej warstwy (komedogenność 2-3), przeznaczone do skóry normalnej i mieszanej: arganowy, sezamowy, z pestek moreli, ze słodkich migdałów, marula.
- Schnące,zawierają ponad 50% NNKT przeznaczone są do skóry tłustej i trądzikowej, mają najlżejszą konsystencję, łatwo i szybko się wchłaniają, nie obciążają skóry, nie są komedogenne (0- 1): z dzikiej róży, czarnuszki, wiesiołka, ogórecznika, rokitnika, lniany, jojoba, konopny, z opuncji figowej.
Czytaj także: Receptariusz. Oleje roślinne w recepturze.
Olej z wiesiołka (INCI: Oenothera Biennis Oil)
Otrzymywany jest z nasion powszechnie występującego w Polsce wiesiołka dwuletniego (Oenothera biennis L.). Cechuje go duża zawartość NNKT: kwasu gamma-linolenowego (GLA) (9%) i kwasu linolowego (LA) (70-76%). Oprócz tego zawiera: cynk, selen, magnez, wapń, witaminę E, fitosterole. Jest odpowiedni dla skóry wrażliwej, z podrażnieniami, stanami zapalnymi, AZS, egzemą, łuszczycą, przy trądziku łojotokowym i różowatym.
Olej konopny (INCI: Cannabis Sativa Seed Oil)
Ma charakterystyczny zielonkawy kolor i korzenno-orzechowy zapach. Zawiera 75-81% NNKT, kwas linolowy (57%) i α-linolenowy (19%). Ma idealną proporcję kwasów omega-6 do omega-3, czyli 3:1. Poza tym w składzie występują: kwas gamma-linolenowy (4%), kwas palmitynowy (5-6%), kwas oleinowy (13-25%), kwas arachidonowy i eikozanowy, a także przeciwutleniacze, proteiny, karoten, aminokwasy, fitosterole, fosfolipidy, minerały (wapń, magnez, potas, siarka, żelazo, cynk, fosfor) i witaminy (A, D, E, K). Działa regenerująco, antyoksydacyjnie, fotoprotekcyjnie, przeciwzapalnie, antyseptycznie i przeciwświądowo. Wyróżniają go znakomite właściwości nawilżające oraz niski potencjał komedogenny.
Badania Callawaya i wsp. wykazały, że doustna suplementacja olejem konopnym obniża świąd i hamuje TEWL oraz suchość skóry, przez co możliwa była redukcja dawek leków dermatologicznych u chorych z atopowym zapaleniem skóry. Olej konopny często występuje też w dermokosmetykach dla chorych na AZS.
Olej z ogórecznika (INCI: Borago Officinalis (Borage) Seed Oil)
Zawiera 18-25% kwasu gamma-linolenowego, garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne, śluzy, sole mineralne i saponiny. Podobnie jak olej konopny należy do olejów schnących. Działa łagodząco na podrażnienia, przeciwzapalnie, odżywczo, reguluje TEWL. Idealny dla suchej, wrażliwej skóry, także z AZS.
Olej Marula (INCI: Sclerocarya Birrea (Marula) Seed Oil)
Owoce Marula są wielkości piłki golfowej i stanowią prawdziwy przysmak słoni, stąd też drzewo Marula nazywane jest „drzewem słoni”. W składzie oleju występują: kwas oleinowy (60-85%), kwas palmitynowy (9-15%), kwas stearynowy (5-12%), kwas linolowy (4-12%), procyjanidyny, katechiny, flawonoidy oraz witaminy E i C. Działanie jest porównywalne do oleju arganowego, z tym, że olej Marula z uwagi na większą zawartość kwasu oleinowego, jest lżejszy, dlatego mogą go stosować także osoby ze skórą tłustą.
Cechuje go wysoka biozgodność z lipidami stratum corneum. Ma właściwości antyoksydacyjne, nawilżające, uelastyczniające, łagodzące, regenerujące i ujędrniające. Może być stosowany pod oczy oraz na włosy, także cienkie, ponieważ nie obciąża.
Olej Cacay (INCI: Caryodendron Orinocense (Cacay) Seed Oil)
Bardzo popularny składnik kosmetyków anti-aging w USA. Jest uzyskiwany z drzewa rosnącego w amazońskim lesie deszczowym. W porównaniu do oleju arganowego zawiera więcej witaminy E (o 50%) i dwa razy więcej kwasu linolowego, a także witaminy A (2 razy więcej niż w oleju dzikiej róży) oraz przeciwutleniacze.
Ma właściwości przeciwzmarszczkowe, antyoksydacyjne, regenerujące, uelastyczniające, nawilżające i poprawiające koloryt skóry.
Olej z opuncji figowej (INCI: Opuntia Ficus-Indica (Prickly Pear) Seed Oil)
Jeden z najdroższych na świecie. Z pół tony owocu wytwarza się litr oleju. Zawiera kwas linolowy (73%), witaminę E, fitosterole oraz czerwone barwniki – betalainy o działaniu przeciwutleniającym. Idealny dla skóry dojrzałej i suchej. Ma działanie antyoksydacyjne, przeciwzmarszczkowe, immunostymulujące i regenerujące.
Olej Inca Inchi (INCI: Plukenetia Volubilis (Sacha Inchi) Seed Oil)
Pozyskiwany z amazońskiej rośliny Plukenetia Volubilis. Ogólna zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych może sięgać nawet do 98%: kwas linolowy (25-37%) i α-linolenowy (do 60%). Poza tym zawiera kwas oleinowy, palmitynowy, stearynowy i witaminę E. Ma lekką konsystencję, daje aksamitne wykończenie. Ma działanie wygładzające i regenerujące. Może być stosowany w pielęgnacji skóry wrażliwej, także pod oczy, naczynkowej, dojrzałej i suchej.
Olej z dzikiej róży (INCI: Rosa Canina (Rosehip) Seed Oil)
Zawiera kwas linolowy (41-50%) i α-linolenowy (26-37%) oraz kwas retinowy (0.1-0.3 mg/kg), witaminę C, E oraz flawonoidy. Działa ujędrniająco, regenerująco, łagodząco, seboregulująco, wzmacnia naczynia krwionośne i rozjaśnia przebarwienia. Przeznaczony do skóry dojrzałej, mieszanej, naczynkowej oraz do okolic oczu.
Czytaj także: Receptura okiem praktyka. Starzenie się skóry. Możliwości recepturowe leczenia i pielęgnacji skóry pacjentów w wieku senioralnym.