Praktyczne wskazówki przy stosowaniu TTS
Po otwarciu opakowania należy ostrożnie usunąć z plastra warstwę ochronną i natychmiast umieścić go na skórze, unikając możliwie dotykania warstwy przylepnej palcami. Plaster naklejamy na czystą, suchą i nieowłosioną skórę. Jeżeli jest taka potrzeba, przed aplikacją plastra należy usunąć owłosienie skóry nożyczkami (nie wolno używać maszynki z ostrzami, ponieważ podrażniają one skórę).
Gdzie przykleić plaster transdermalny?
Powierzchnia skóry, na której ma znaleźć się plaster nie może być chorobowo zmieniona, uszkodzona, czerwona lub podrażniona, bo osłabiona jest wtedy bariera warstwy rogowej i może dojść do nadmiernego wchłaniania i efektów toksycznych. Jeśli skóra wymaga oczyszczenia, należy umyć ją wodą.
Przed naklejeniem plastra nie należy stosować mydła, oliwki, alkoholu lub innych środków pielęgnacyjnych, ponieważ mogą one podrażniać i zmieniać właściwości skóry lub pogorszyć przylepność plastra i zmodyfikować wchłanianie leku. Przyklejony plaster należy mocno docisnąć wewnętrzną stroną dłoni i przytrzymać przez co najmniej 30 sekund, aż do chwili, gdy brzegi plastra dobrze przylgną do skóry. Jeśli plaster z różnych przyczyn odklei się, na resztę dnia należy przykleić nowy plaster, a następnie wymienić go na kolejny następnego dnia o zwykłej porze.
Miejsce do przyklejenia plastra powinno być odporne na tarcie i uszkodzenia, ponieważ ucisk może zwiększyć przenikanie leku do skóry lub spowodować odklejanie się TTS.
Dla niektórych systemów producenci zalecają aplikację na pośladkach, udzie czy brzuchu (poniżej talii). Najczęściej jest tak w przypadku leków hormonalnych. Należy pamiętać, aby nie przyklejać ich na piersiach lub w ich okolicy.
Na udach czy brzuchu nie powinno się przyklejać innych plastrów niż hormonalne, ponieważ np. plastry z rywastygminą mają zmniejszoną dostępność biologiczną po podaniu w tych obszarach. Najbezpieczniejszym miejscem dla większości plastrów jest więc skóra ramion i górna część pleców lub klatki piersiowej.
Zmiana plastra transdermalnego na nowy
Przy zmianie TTS na nowy, zaleca się nie przyklejać plastra dokładnie w to samo miejsce, co pozwala uniknąć uszkodzenia naskórka. Po zdjęciu systemu, kolejny należy nałożyć więc w innym miejscu. Pacjent powinien zachować co najmniej tygodniowy odstęp przed nałożeniem plastra w tym samym miejscu. W przypadku plastrów z rywastygminą producent zaleca nawet 2-tygodniowy odstęp pomiędzy ponownym przyklejeniem w to samo miejsce.
Powierzchnię uwalniania zużytych plastrów, w których zawsze znajduje się pewna niewchłonięta dawka leku, należy przed wyrzuceniem zabezpieczyć na przykład sklejając system na pół.
Czy wolno przecinać plastry?
Teoretycznie możliwe jest dzielenie matrycowych TTS w celu uzyskania mniejszej dawki leku, ale takie postępowanie nie jest zalecane. Z założenia są to jednodawkowe postaci leku. Dzielenie jest niebezpieczne szczególnie w przypadku systemów zbiornikowych, bo powoduje to zniszczenie TTS i wydostanie się zawartości zbiornika na zewnątrz, lub w przypadku systemów dwuzbiornikowych – podanie tylko jednego z leków. W większości przypadków producenci systemów transdermalnych zaznaczają, że plastry, które są przecięte, podzielone lub uszkodzone w jakikolwiek sposób, nie powinny być stosowane.
Co z kąpielą i słońcem?
Plaster można stosować podczas codziennych czynności. System transdermalny jest chroniony przez wodoodporną folię zewnętrzną, dlatego może być również noszony podczas kąpieli. Można go stosować w gorące dni, ale nie należy wystawiać plastra na bezpośrednie, długotrwałe działanie zewnętrznych źródeł promieniowania cieplnego (takich jak nadmierne nasłonecznienie, sauna, solarium), ponieważ istnieje możliwość niekontrolowanego zwiększenia uwalniania substancji leczniczej.
Wyższa temperatura skóry może zwiększać wchłanianie leku do krwiobiegu, dlatego pacjenci z gorączką powinni być obserwowani pod kątem występowania działań niepożądanych. Ponadto lekarz powinien rozważyć zmniejszenie dawkowania [2].