Technologia postaci leku – kiedy tabletki można podzielić?

Czy tę tabletkę można podzielić? Z takim pytaniem pacjenci często zwracają się do farmaceutów.  Niestety często podejmują taką decyzję także samodzielnie. Przyczyny chęci podziału tabletki są różne: ułatwienie połykania, przyjęcie mniejszej dawki leku, czynniki ekonomiczne (jeśli podział dawki okazuje się mniej kosztowną opcją).  

Co pacjent ma na myśli pytając o możliwość podziału tabletki?

Warto zastanowić się, co pacjent ma na myśli pytając o możliwość podziału tabletki. W praktyce może bowiem chodzić o jej złamanie na dwie lub więcej części, jej rozgryzienie lub pokruszenie. Jeśli mamy na uwadze złamanie tabletki, to jest proces faktycznego podziału tabletki. W przypadku rozgryzienia pacjent chce jedynie ułatwić sobie połknięcie, natomiast rozkruszać tabletkę zwykle chcą rodzice, aby podać ją dziecku z pokarmem.

Dzielenie tabletek – zalecenia  FP XI

W oparciu o definicję farmakopealną wiadomo, że tabletki są stałymi postaciami leku zawierającymi pojedynczą dawkę jednej lub kilku substancji czynnych i przeznaczone są do podania doustnego. Jak określa FP XI niektóre tabletki połyka się w całości, niektóre po uprzednim rozgryzieniu lub żuciu, inne po rozpuszczeniu lub rozproszeniu w wodzie przed podaniem. Jeszcze inne powinny pozostać w jamie ustnej, gdzie następuje uwalnianie substancji czynnej. Sposób, w jaki przyjmie się tabletkę wpływa na uwalnianie substancji leczniczej, czas działania leku i stężenie substancji leczniczej w organizmie, czyli na działanie terapeutyczne leku.

Z jakimi rodzajami tabletek mamy do czynienia w aptece?

W związku ze sposobem podania doustnego leku i miejsca uwalniania substancji leczniczej tabletki dzieli się na tabletki niepowlekane, tabletki powlekane, tabletki dojelitowe, tabletki o zmodyfikowanym uwalnianiu, tabletki musujące, tabletki do sporządzania roztworu doustnego, tabletki do sporządzania zawiesiny doustnej, tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej, tabletki do rozgryzania i żucia, tabletki do stosowania w jamie ustnej i liofilizaty doustne. Więcej: Repetytorium do specjalizacji. Tabletki jako stała postać leku przyjazna dla pacjenta.

Ze względu na różnorodność typów tabletek produkuje się je różnymi metodami takimi jak prasowanie (tabletkowanie) jednolitej objętości cząstek lub metodą ekstruzji, wylewania (wytłaczania) lub suszenia sublimacyjnego (liofilizacja). Więcej: Tabletki ulegające szybkiemu rozpadowi lub rozpuszczeniu w jamie ustnej (ODT).