Przewlekłe choroby wątroby dotyczą około 600 milionów ludzi na całym świecie, stanowiąc poważny problem zdrowotny charakteryzujący się niestety wysokim stopniem śmiertelności [1]. Wątroba jest głównym miejscem gdzie zachodzi proces detoksykacji leków. Uszkodzenie jej stanowi przyczynę dużej liczby zgonów, co związane jest z działaniem substancji toksycznych, środków farmakologicznych, alkoholu, a także atakami wirusów.
Uszkodzenie wątroby może przyczynić się do wystąpienia jej zwłóknienia, zwłaszcza w przypadku przewlekłych uszkodzeń, co z kolei może stać się przyczyną innych schorzeń takich jak np. marskość wątroby lub też rak wątrobowokomórkowy. Marskość wątroby w 2010 roku stanowiła przyczynę około 1 miliona zgonów na całym świecie, dlatego też niezwykle istotne jest, aby odpowiednio dbać o ten ważny narząd i wspomagać jego pracę oraz prawidłowe funkcjonowanie [2].
Charakterystyka wątroby
Wątroba stanowi największy gruczoł ludzkiego organizmu. Charakteryzuje się czerwonobrunatnym kolorem co wynika z jej dużego stopnia ukrwienia. U przeciętnego dorosłego człowieka średnia masa omawianego narządu wynosi około 1,5 kilograma. Wątroba charakteryzuje się dosyć miękką konsystencją, jednak jeśli chodzi o jej sprężystość, to jest ona nieznaczna, co z kolei może wpływać na podwyższone ryzyko jej pęknięcia podczas upadku czy też na skutek doznanego urazu [3].
Funkcje wątroby
Wątroba bierze udział w kluczowych procesach zachodzących w ludzkim organizmie oraz odpowiedzialna jest za wiele różnorodnych funkcji m.in. takich jak:
- wydzielanie żółci,
- udział w przemianie materii,
- oczyszczanie krwi ze szkodliwych substancji,
- wytwarzanie mocznika,
- pełnienie funkcji obronnej,
- umiejętność magazynowania węglowodanów pod postacią glikogenu,
- magazynowanie krwi.
Wątroba uczestniczy w procesach trawiennych, ale pełni także istotną rolę w przemianie białkowej oraz tłuszczowej, a także gospodarce węglowodanowej [3].
Rola wątroby w metabolizmie węglowodanów
Wątroba pełni zasadniczą rolę w regulacji wielu układów w organizmie, w tym procesów związanych z poziomem glukozy we krwi. Precyzyjna regulacja endogennej produkcji glukozy powiązana jest ze znaczeniem odpowiedniego zaopatrzenia mózgu w glukozę, co zapewnia umiejętność odpowiednią odpowiedź organizmu na zagrożenia środowiskowe [4].
Glikogenoliza oraz glukoneogeneza
Glukoza, która jest wytwarzana przez wątrobę powstaje w wyniku glikogenolizy, czyli rozpadu zmagazynowanego glikogenu oraz glukoneogenezy, czyli produkcji nowej glukozy z prekursorów takich jak glicerol, mleczan, galaktoza, fruktoza czy też aminokwasy glukogenne [5].
Szybkość procesu produkcji endogennej glukozy powiązana jest ze stanem równowagi pomiędzy insuliną a poziomem glukagonu we krwi trafiającej do wątroby. Glukagon stymuluje glikogenolizę oraz glukoneogenezę, natomiast insulina przypuszczalnie hamuje produkcję glukozy poprzez fosfodiesterazy [4].
Umiejętność dostarczania glukozy przez wątrobę do krążenia ogólnoustrojowego jest niezwykle ważna w przypadku, gdy ilość przyjmowanych wraz z dietą węglowodanów jest zbyt niska do zaspokojenia wymaganego zapotrzebowania mózgu oraz mięśni [5].
Preparaty na wątrobę – czy to łatwy wybór?
Na rynku farmaceutycznym dostępnych jest wiele preparatów mających na celu regenerację oraz ułatwienie pracy wątroby. Na co zwrócić uwagę i czym się kierować podczas wyboru odpowiedniego preparatu? Oferta różnych firm farmaceutycznych jest bardzo szeroka, a podczas wizyty w aptece często pacjent nie wie, na jaki się zdecydować i który byłby najlepszy w przypadku jego dolegliwości. Zdarza się, że podjęcie finalnej decyzji pozostawia farmaceucie ufając, że ten dokona najlepszego wyboru.
Czytaj więcej: Problemy terapii chorób wątroby w praktyce aptecznej.