Dlaczego wiosna to zły czas dla wrzodowców?
Wiosna to nie tylko ciężki czas dla migrenowców, ale i dla wrzodowców, wtedy bowiem dochodzi do zaostrzenia przebiegu choroby. To właśnie okres wiosenny bywa tym, kiedy pacjenci dowiadują się, że na chorobę wrzodową w ogóle cierpią, po długim, bezobjawowym jej rozwoju. Pojawiają się wówczas typowe objawy – silny ból w lewym podżebrzu, przeszywający lub odczuwany tylko jako gniecenie. Występuje on zwykle po upływie pół godziny do godziny po spożyciu posiłku. Ale nie tylko – ból taki będą wywoływać także rozmaite czynniki drażniące i tutaj właśnie otwiera się pole dla prostego, a bardzo praktycznego poradnictwa dietetycznego, które może prowadzić aptekarz! Czytaj więcej: Eradykacja Helicobacer pylori – jak pomóc pacjentowi?
Czynniki drażniące w diecie
Wiosenny czas zaostrzenia choroby wrzodowej powinien być bowiem okresem w którym obowiązkowo eliminujemy wszystkie czynniki drażniące. Zwyczajowo przestrzega się pacjentów przed kawą, mocną herbatą oraz smażonymi, pikantnymi, ostrymi i kwaśnymi potrawami. Rzadziej pamiętamy jednak, że pacjenci wyeliminować powinni także większość przypraw i sól kuchenną. Unikamy spożywania środków spożywczych i potraw o twardej, drażniącej konsystencji, np. suszonych owoców i orzechów. To samo dotyczy owoców z grubą, drażniącą skórką i zawierających drobne pestki, np. winogron, czy mało dojrzałych pomidorów. Bolesność wywoływać będą także wszelkie napoje o wysokiej temperaturze i napoje gazowane, szczególnie te schłodzone. W zależności od pacjenta i stopnia natężenia objawów, zdarza się, że tak bardzo zachwalany powyżej błonnik pokarmowy również będzie drażnić żołądek – w związku z tym będziemy eliminować u takich osób surowe warzywa, zastępując je gotowanymi.
Dieta w zaostrzeniu choroby wrzodowej
W zaostrzeniu choroby wrzodowej wprowadzamy dietę lekkostrawną o rzadkiej, niedrażniącej konsystencji. Składać się mogą na nią np. gotowane warzywa w postaci chudych, lekkich zup, do nich pieczywo pszenne, ale najlepiej z poprzedniego dnia. Na śniadania i kolacje polecany jest np. chudy nabiał. Bardzo istotne jest przy tym, aby posiłki były mniejsze, a częstsze, np. 5-6 razy dziennie, ponieważ bardzo duże porcje będą dodatkowo drażnić żołądek. Uwaga! To samo będzie również dotyczyć zbyt szybkiego spożywania posiłków, gdy kęsy pokarmowe nie są wystarczająco przeżute i drażnią żołądek, oraz ich zbyt wysokiej lub zbyt niskiej temperatury! Czytaj więcej: Bóle brzucha – dlaczego nie powinniśmy ich ignorować?
Podsumowanie
Okres wiosenny to nie tylko zły czas migrenowców i wrzodowców. Nasi pacjenci, kuszeni wzorem „znanych osób”, bardzo często podejmują wówczas próby zmiany nawyków żywieniowych, przechodząc np. na dietę wegetariańską. To także czas, gdy wiele osób decyduje się na tzw. „odchudzanie”, częstokroć zupełnie niepotrzebnie, bardziej sobie szkodząc, aniżeli pomagając. Co powinniśmy w aptekach mówić takim osobom? Przed czym przestrzegać, a do czego zachęcać? O tym Czytelnicy „Aptekarza Polskiego” przeczytają już w kolejnym odcinku cyklu! Już teraz zapraszam do lektury!
Piśmiennictwo:
- Bilek M., Typek J., Pasternakiewicz A. Dietetyka. Wybrane zagadnienia. Rzeszów 2014.
- Bujko J. (red.). Podstawy dietetyki. Warszawa 2008.
- Ciborowska H., Rudnicka A. Dietetyka – żywienie zdrowego i chorego człowieka. Warszawa 2010.
- Gawęcki J., Hasik J. Żywienie człowieka – zdrowego i chorego. Warszawa 2005.
- Gawęcki J., Hryniewiecki L. Żywienie człowieka, t. 1. Podstawy nauki o żywieniu. Warszawa 2006.
- Gawęcki J., Mossor-Pietraszewska T. Kompendium wiedzy o żywności i żywieniu. Warszawa 2006.
- Gawęcki J., Roszkowski W. Żywienie człowieka a zdrowie publiczne. Warszawa 2009.
- Gertig H., Przysławski J. Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu. Warszawa 2010.
- Grzymisławski M., Gawęcki J.: Żywienie człowieka zdrowego i chorego. Warszawa 2011.
- Hasik J. Żywienie człowieka zdrowego i chorego. Warszawa 2000.
- Mendel T. Migrena – obecny stan wiedzy. Medycyna Rodzinna 2004, nr 2, ss. 50-54.
- Nawojek L. Ciągłość i zmiana w postępowaniu dietetycznym w wybranych schorzeniach. Warszawa 2012.
- Taraszewska A. Dieta w chorobie wrzodowej. Portal Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_w_chorobach/70992,dieta-w-chorobie-wrzodowej
- Włoch-Kopeć D. Migrena. Portal Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/150555,migrena
- Zwolińska G. Czego unikać, by nie prowokować ataków migreny? Portal Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/lista/62867,czego-unikac-by-nie-prowokowac-atakow-migreny
- Żurek N., Bilek M. Wszystkie dobrodziejstwa błonnika pokarmowego. Aptekarz Polski 2016, nr 8, ss. 26-30.