Substancje miejscowo znieczulające stosowane w recepturze aptecznej

Mentol

Właściwości fizyczne i otrzymywanie mentolu

Mentol (Mentholum) jako surowiec recepturowy otrzymuje się w procesie wymrożenia olejku miętowego (Oleum Menthae). Przyjmuje postać krystalicznego proszku lub bezbarwnych kryształów w formie igieł. Jest nierozpuszczalny w wodzie, bardzo trudno rozpuszczalny w glicerolu, łatwo natomiast rozpuszcza się w podłożach węglowodorowych oraz etanolu o stężeniu 70% i wyższym.

Mechanizm działania mentolu

Związek ten zaliczany jest do środków znieczulających o działaniu drażniącym. Mechanizm działania polega na pobudzaniu zakończeń nerwowych przewodzących zimno i zmniejszaniu wrażliwości włókien przewodzących ból. Dzięki temu mentol wykazuje działanie znieczulające, chłodzące, przeciwświądowe, a ponadto przeciwbakteryjne, przeciwpasożytnicze i udrożniające.

Zastosowanie mentolu w recepturze

Farmakopea Polska XII dopuszcza stosowanie mentolu w preparatach aplikowanych na skórę (stężenie zwykle stosowane do 10%) i błony śluzowe (do 0,3%). Pod względem postaci leku mogą to być:

• roztwory etanolowe
• zawiesiny
• pudry płynne
• maści.

Receptura mentolu – istotne kwestie

• Kryształy, w postaci których występuje mentol, należy uprzednio zmikronizować w moździerzu. Na potrzeby tego procesu można się posłużyć niewielką ilością etanolu
• Mentol tworzy w połączeniu z niektórymi surowcami recepturowymi mieszaniny eutektyczne. Można do nich zaliczyć: kwas salicylowy, rezorcynol, benzokainę, kamforę, tymol. Należy mieć to na uwadze i rozdzielić reagujące ze sobą składniki
• Preparaty z dodatkiem mentolu powinno się stosować u dzieci powyżej 5. roku życia.