Dlaczego nootropy nie u każdego działają?
Niestety niewiele suplementów nootropowych na polskim rynku zawiera informacje o standaryzacji i dokładnej zawartości. W niestandaryzowanych ekstraktach czy suszu, najczęściej kluczowych składników jest zbyt mało, by poczuć jakikolwiek efekt. Ponadtoskuteczność „boosterów mózgu” zależy od czynników genetycznych, metabolizmu, a nawet cech osobowościowych i biologicznych osoby, która je stosuje. Nootropy działać mogą na jednych, nie przynosząc żadnych korzyści innym.
Efekt placebo?
Wiele z preparatów bazuje na efekcie placebo – pacjent ulega sugestiom reklamy i zapewnieniom zagranicznych koncernów. Nawet sugestywne opakowanie może wywołać pozorne odczucie skuteczności preparatu. Stosowanie syntetycznych stymulantów, nie przekłada się na lepsze wyniki w testach zdolności poznawczych, jednak osoby stosujące tego typu leki mają subiektywne wrażenie większej siły umysłowej. Wyższy poziom adrenaliny i dopaminy dodatkowo zwiększa ich motywację. W takim stanie choćby najbardziej monotonne zadania wydają się być atrakcyjne.
U kogo skuteczność jest najwyższa?
Leki nootropowe wykazują najlepszą skuteczność u osób, u których zdolności mentalne są niższe niż przeciętne. U tych, którzy z łatwością skupiają się na pracy, szybko zapamiętują, są wypoczęci i w pełni sprawnie intelektualnie, nootropy prawdopodobnie nie przyniosą wyraźnych efektów.
Zdrowe życie – leczenie nootropowe pierwszego wyboru
Większość osób postrzega przyjmowanie nootropów jako łatwy, atrakcyjny sposób, by utrzymać umysł w szczytowej formie. W większości przypadków nie jest to konieczne – wystarczyć może zmiana diety i codziennych nawyków. Warto pamiętać, że na prace mózgu ogromny wpływ ma ogólny stan zdrowia. Dlatego należy uświadamiać pacjentów, aby w pierwszej kolejności zadbali o dostarczenie organizmowi wszystkich niezbędnych składników diety poprzez urozmaicony jadłospis, oraz aby wprowadzili regularny wysiłek fizyczny i zdrowy sen. To jest działanie nootropowe „pierwszego rzutu”.
U większości z nas efekty zauważymy już po kilku dniach i to w zupełności wystarczy. Ponadto warto najpierw skorzystać ze znanych i przebadanych preparatów, które są w stanie naturalnie poprawić naszą pamięć, koncentrację i sprawność umysłową. Pod uwagę należy wziąć preparaty na bazie miłorzębu japońskiego, rzeń-szenia, witamin z grupy B, guarany czy kofeiny, które znaleźć możemy w każdej aptece.
Piśmiennictwo:
- Stough C., Downey LA., Lloyd J., Silber B., Redman S., Hutchison C., Wesnes K., Nathan PJ. Examining the nootropic effects of a special extract of Bacopa monniera on human cognitive functioning: 90 day double-blind placebo-controlled randomized trial. Phytother Res. 2008; 22(12):1629-34.
- Stough C., Lloyd J., Clarke J., Downey LA., Hutchison CW., Rodgers T., Nathan PJ. The chronic effects of an extract of Bacopa monniera (Brahmi) on cognitive function in healthy human subjects. Psychopharmacology (Berl). 2001;156(4):481-4.
- John B. Bossaer i inni, The Use and Misuse of Prescription Stimulants as “Cognitive Enhancers” by Students at One Academic Health Sciences Center. Academic Medicine 2013;88 (7), 2013, s. 967- 971.
- Ilieva P., Hook J., Farah J. Prescription Stimulants’ Effects on Healthy Inhibitory Control, Working Memory, and Episodic Memory: A Meta-analysis. Journal of Cognitive Neuroscience 2015; 27:1069–1089
- Bagot S., Kaminer Y., Efficacy of stimulants for cognitive enhancement in non-attention deficit hyperactivity disorder youth: a systematic review. Addiction 2014,109:547–557.
- S. Aguiar, T. Borowski, Neuropharmacological review of the nootropic herb Bacopa monnieri, Rejuvenation Research 2013; 16 (4): 313–326.
