Jesień, choć piękna, bywa i zdradliwa. Powoli dni stają się coraz mniej słoneczne, chłodniejsze i często deszczowe, dlatego łatwiej o przeziębienie. Jak wzmocnić organizm, aby uniknąć infekcji?
Warto wprowadzić modyfikacje w diecie, nie rezygnować z aktywności fizycznej oraz dbać o odpowiednią ilość snu, by cieszyć się wzmocnioną odpornością przez cały rok. Większość z nas doskonale zdaje sobie sprawę z tego, iż najlepszym środkiem na poprawę odporności jest prawidłowo zbilansowana, różnorodna dieta, a także zdrowy styl życia. Wiemy, że w budowaniu odporności pomogą nam owoce i warzywa bogate w witaminy, pełne probiotyków kiszonki czy kwasy omega 3 zawarte w rybach. Jednak przed nadchodzącym szczególnie trudnym sezonem jesienno-zimowym warto przyjrzeć się po raz kolejny dobrze znanym nam naturalnym wzmacniaczom odporności. Pierwsze i najważniejsze z nich to produkty pszczele stosowane w ramach apiterapii. Czytaj więcej: Miód – słodkie złoto oraz Najsłodszy z leków.
„Kiedy pszczoła zniknie z powierzchni Ziemi, człowiekowi pozostaną już tylko cztery lata życia. Skoro nie będzie pszczół, nie będzie też zapylania. Zabraknie więc roślin, potem zwierząt, wreszcie przyjdzie kolej na człowieka…“
Albert Einstein
Miód – najlepiej znany produkt pszczeli
Najbardziej rozpowszechnionym i znanym produktem pszczelim jest miód (Mel), wytwarzany z nektaru kwiatowego lub spadzi. Zalety miodu znane są od wieków. Nasze mamy, babcie i prababcie dodawały go do potraw i leczniczych mikstur, szczególnie gdy zaczynał się sezon chorobowy lub gdy kogoś dopadało osłabienie.
Rys. 1 Główne produkty pszczele
Warto więc zastanowić się co czyni miód tak wartościowym dla naszego zdrowia? Pod względem składu chemicznego miód to stężony wodny roztwór cukrów o mocno higroskopijnych właściwościach. Woda stanowi ok. 20% (20 g w 100 g), a węglowodany 79.5% (79.5 g w 100 g) – są to głównie cukry proste (glukoza i fruktoza). Pozostałe składniki to minerały, witaminy i enzymy, które razem stanowią niepowtarzalną mieszankę o właściwościach immunomodulujących i przeciwbakteryjnych. Miód zawiera także duże ilości mikroelementów takich jak: potas, chlor, fosfor, magnez, wapń, żelazo, molibden, mangan i kobalt oraz witamin: A, B1, B2, B6, B12, C, kwas foliowy (B9), kwas pantotenowy (B5) i biotynę (B7). Świeży miód jest również źródłem probiotyków – zawiera miliardy pałeczek kwasu mlekowego (z rodzaju Lactobaccillus), które pszczołom służą do ochrony miodu oraz pyłku, którymi karmi się cały rój. Natomiast zawarte w miodzie oligosacharydy (laktuloza, dekstryny) pełnią rolę prebiotyków, stymulując w przewodzie pokarmowym wzrost „dobrych bakterii”, jednocześnie chroniąc przed namnażaniem bakterii chorobotwórczych.
Jakie są główne typy miodów?
Miód pszczeli można podzielić na 3 zasadnicze rodzaje:
- miód nektarowy, o wyraźnym aromacie: jasny – np. akacjowy – łagodny i delikatny w smaku oraz ciemny – np. gryczany – ostrzejszy i drapiący;
- spadziowy, o ciemnej barwie (lepką ciecz zwaną spadzią lub rosą miodową produkują drobne owady – mszyce, czerwce i miodówki):
- ze spadzi drzew iglastych – jodły, świerku, modrzewia – to tzw. miód szlachetny, zwany królewskim albo papieskim, odznacza się silniejszymi właściwościami antybiotycznymi, jest częściej wykorzystywany w schorzeniach oddechowych),
- ze spadzi drzew liściastych – lipy, dębu, leszczyny;
- mieszany (spadziowo-nektarowy lub nektarowo-spadziowy, w zależności od zawartości spadzi i nektaru).
Jak pozyskuje się miód?
Miód pozyskuje się z plastrów w postaci płynnej – to tzw. patoka, która z czasem krystalizuje przyjmując postać stałą – tzw. krupiec. Jest to proces naturalny, zależny od zawartości wody oraz udziału fruktozy i glukozy. Im więcej wody i fruktozy, tym wolniejsza krystalizacja. Nie tracąc cennych właściwości, krupiec można ponowie doprowadzić do postaci płynnej przez delikatne podgrzewanie w kąpieli wodnej o temperaturze do 40ºC.