Rabdomioliza u dzieci
Rabdomioliza u dzieci występuje stosunkowo rzadko. Mimo to, w literaturze są opisane epizody dotyczące pacjentów niepełnoletnich. Jednym z nich jest przypadek chłopca w wieku 17 lat, u którego wystąpił ból oraz osłabienie mięśni, a także ciemne zabarwienie moczu. Objawy te pojawiły się 6 dni po rozpoczęciu przez niego szkolnego treningu piłki nożnej. Pomimo bólu mięśni, który wystąpił już wieczorem w pierwszym dniu treningu, ćwiczenia były kontynuowane przez okres kolejnych 5 dni. Chłopiec został poddany badaniom diagnostycznym, które wykazały podwyższony poziom CK w osoczu krwi (96,000 U/l).
Inne opisane przypadki dotyczyły grupy dzieci w wieku 17 – 18 lat, które wykonywały 120 pompek w przeciągu 5 minut w trakcie zajęć wychowania fizycznego. Wartość CK w surowicy po wysiłku wahała się w granicach 55 – 174,260 U/l. Duża część uczniów odczuwała ból mięśni oraz zaobserwowano u nich ciemne zabarwienie moczu po 2-4 dniach od momentu wykonanych ćwiczeń [7].
Zalecenia dotyczące postępowania w trakcie przebiegu rabdomiolizy
Do rabdomiolizy może dojść po 2-3 tygodniach od momentu rozpoczęciu terapii z wykorzystaniem statyn. Jeżeli pacjenci przyjmujący leki mające na celu zmniejszenie poziomu lipidów we krwi skarżą się na ból mięśni, bądź doszło do wzrostu poziomu kinazy kreatynowej trzykrotnie przewyższającej normalny poziom, należy natychmiast odstawić przyjmowane leki [12].
Niestety, nie ma dostępnych konkretnych wytycznych przedstawiających jasno sprecyzowane wskazania, jak postępować, jeśli wystąpi rabdomioliza. Zalecenia wskazujące na rozpoczęcie podawanie płynów drogą dożylną nie zostały sprecyzowane w sposób sugerujący jaki rodzaj płynu, w jakiej objętości oraz w jakim czasie należałoby zastosować.
Postępowanie w trakcie przebiegającej u pacjenta rabdomiolizy obecnie opiera się na opisach przypadków, przedstawiających różnorodne metody leczenia zjawiska rozpadu mięśni oraz jego najczęstszego powikłania jakim jest ostre uszkodzenie nerek [8].
Piśmiennictwo:
[1] Cervellin, G., Comelli, I., Benatti, M., Sanchis-Gomar, F., Bassi, A., & Lippi, G. (2017). Non-traumatic rhabdomyolysis: background, laboratory features, and acute clinical management. Clinical biochemistry, 50(12), 656-662.
[2] Stahl, K., Rastelli, E., & Schoser, B. (2019). A systematic review on the definition of rhabdomyolysis. Journal of neurology, 1-6.
[3] Kuzmanovska, B., Cvetkovska, E., Kuzmanovski, I., Jankulovski, N., Shosholcheva, M., Kartalov, A., & Spirovska, T. (2016). Rhabdomyolysis in critically ill surgical patients. Medical Archives, 70(4), 308.
[4] Huynh, A., Leong, K., Jones, N., Crump, N., Russell, D., Anderson, M., … & Johnson, D. F. (2016). Outcomes of exertional rhabdomyolysis following high‐intensity resistance training. Internal medicine journal, 46(5), 602-608.
[5] Lateef, F., & Gupta, A. (2018). Think muscle; Think rhabdomyolysis. Journal of Acute Disease, 7(5), 213.
[6] Kaisang, N., Promsawat, K., Jantasorn, W., & Srisont, S. (2020). Rhabdomyolysis in drug-related deaths. Egyptian Journal of Forensic Sciences, 10(1), 1-7.
[7] Rawson, E. S., Clarkson, P. M., & Tarnopolsky, M. A. (2017). Perspectives on exertional rhabdomyolysis. Sports Medicine, 47(1), 33-49.
[8] Chavez, L. O., Leon, M., Einav, S., & Varon, J. (2016). Beyond muscle destruction: a systematic review of rhabdomyolysis for clinical practice. Critical care, 20(1), 135.
[9] Kim, Y. H., Ham, Y. R., Na, K. R., Lee, K. W., & Choi, D. E. (2016). Spinning: an arising cause of rhabdomyolysis in young females. Internal Medicine Journal, 46(9), 1062-1068.
[10] Feng, Y., Ma, L., Liu, L., Hong, H. G., Zhang, X., Guo, F., … & Fu, P. (2016). Rhabdomyolysis induced AKI via the regulation of endoplasmic reticulum stress and oxidative stress in PTECs. RSC advances, 6(111), 109639-109648.
[11] Lau Hing Yim, C., Wong, E. W., Jellie, L. J., & Lim, A. K. (2019). Illicit drug use and acute kidney injury in patients admitted to hospital with rhabdomyolysis. Internal medicine journal, 49(10), 1285-1292.
[12] Cabral, B. M. I., Edding, S. N., Portocarrero, J. P., & Lerma, E. V. (2020). Rhabdomyolysis. Disease-a-Month, 101015.
[13] Ezad, S., Cheema, H., & Collins, N. (2018). Statin-induced rhabdomyolysis: a complication of a commonly overlooked drug interaction. Oxford medical case reports, 2018(3), omx104.
[14] http://leki.urpl.gov.pl/files/43_Simvasterol_tabl_powl_40_mg_9278.pdf