Profilaktyka oraz leczenie doraźne migreny

Profilaktyczne leczenie migreny

Beta blokery

Substancje lecznicze należące do beta-blokerów stanowią jedną z najczęściej stosowanych grup leków w leczeniu profilaktycznym migreny, wykazując się około 50% skutecznością w zmniejszaniu częstości ataków. Uzyskane dowody wskazują na efektywność propranololu oraz metoprololu. Inne substancje należące do tej grupy jak np. bisoprolol, timolol, atenolol czy też nadolol, również mogą wykazywać się swoją skutecznością, natomiast pindolol, acebutolol oraz oksprenolol są nieefektywne jeśli chodzi o profilaktykę migreny [5].

Metoprolol i propranolol – dawkowanie

Wśród wskazań do stosowania zarówno metoprololu, jak i propranololu możemy wymienić profilaktykę migreny. Zalecana dawka bursztynianu metoprololu mieści się w zakresie 95 mg – 190 mg raz na dobę, zaś winianu metoprololu w ilości 100 mg – 200 mg. W przypadku propranololu zazwyczaj stosowana dawka wynosi od 80 mg do 160 mg na dobę, w zależności od reakcji pacjenta na zastosowany lek [17,18].

Kiedy beta-blokery są niezalecane?

Istnieją również przeciwwskazania do zastosowania beta-blokerów w leczeniu migreny wśród których możemy wymienić m.in. chorobę Raynauda, ciężką cukrzycę, astmę czy też przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. Beta-blokery mogą przyczyniać się do wywołania takich działań niepożądanych jak zmęczenie, koszmary senne, depresja, senność, halucynacje, zaburzenia snu, problemy z pamięcią. Wśród innych potencjalnych skutków ubocznych możemy wymienić hipotensję, obniżoną tolerancję na wysiłek, bradykardię lub zaburzenia żołądkowo – jelitowe [5].

Profilaktyka migreny przewlekłej

Wśród substancji leczniczych wykazujących się skutecznością w ramach profilaktyki względem migreny przewlekłej możemy wymienić topiramat, kwas walproinowy, amitryptylinę, flunaryzynę, a także opisany już metoprolol oraz propranolol [8].

Topiramat

Topiramat jest substancją leczniczą wskazaną w przypadku leczenia profilaktycznego migren u osób dorosłych, natomiast nie jest zalecany w celu złagodzenia doraźnego bólu głowy. Zaleca się aby przyjmowanie topiramatu rozpocząć od dawki 25 mg na dobę (podawanej wieczorem), którą można stopniowo zwiększać w odstępach 1 tygodnia, bądź dłuższych. W zapobieganiu migreny zalecana całkowita dawka dobowa wynosi 100 mg na dobę, w dwóch podzielonych dawkach, jednakże pacjenci otrzymywali lek w całkowitej dawce dziennej do 200 mg na dobę [19].

Kwas walproinowy

Kwas walproinowy wykazuje się skutecznością w epizodycznej migrenie, chociaż istnieją również przesłanki na temat jego pozytywnego efektu terapeutycznego w przypadku migreny przewlekłej. Po zastosowaniu leczenia wykorzystującego kwas walproinowy zaobserwowano zmniejszenie częstotliwości występowania ataków migreny. W przeprowadzonych badaniach wykazano efektywne działanie kwasu walproinowego w dawce dobowej w zakresie 500-1000 mg [8].

Amitryptylina

Amitryptylina jest kolejną substancją leczniczą, która wśród swoich wskazań do stosowania wykazuje profilaktyczne leczenie migreny u osób dorosłych. Zalecane jest aby przyjmować najmniejszą dawkę charakteryzującą się skutecznością, przez najkrótszy okres czasu niezbędny do leczenia objawów.

Początkowa dawka powinna mieścić się w przedziale 10 – 25 mg podawanej wieczorem, z możliwością jej proporcjonalnego zwiększania co 3-7 dni, po obserwacji reakcji pacjenta na przyjmowany lek. Dawka zalecana wynosi 25 – 75 mg na dobę przyjmowana z częstotliwością raz na 24 h bądź w dwóch podzielonych dawkach. Należy pamiętać o regularnym kontrolowaniu terapii z wykorzystaniem amitryptyliny w celu zweryfikowania czy jej kontynuacja jest wciąż właściwa dla pacjenta [20].

Flunaryzyna

Leki zawierające w swoim składzie flunaryzynę stosowane są w celu zapobiegania występowania migreny z aurą jak i bez aury.

W profilaktyce migreny zalecane jest aby pacjenci powyżej 65 roku życia przyjmowali jako dawkę początkową 5 mg flunaryzyny na dobę, natomiast osoby poniżej 65 lat, 10 mg na dobę. W ramach dawki podtrzymującej przez 5 dni w tygodniu należy stosować zwykłą dawkę, natomiast przez 2 kolejne dni zawiesić przyjmowanie leku [21].

Podsumowanie

Migrena jest schorzeniem neurologicznym o przewlekłym charakterze oraz różnym stopniu nasilenia, częstości występowania oraz odmiennym wpływie na jakość życia i efektywność funkcjonowania pacjenta. Większość pacjentów w sytuacji gdy występuje u nich ból migrenowy, w pierwszym odruchu sięga po leki przeciwbólowe, wykazujące się działaniem doraźnym. Warto jednak zaznaczyć, że pacjenci, którzy zmagają się z częstymi oraz silnymi bólami głowy mogą wymagać zastosowania zarówno leczenia o charakterze doraźnym jak i wdrożenia terapii prewencyjnej. Ponadto, optymalny plan leczenia, poza odpowiednią diagnozą, występującymi objawami oraz ewentualnymi chorobami współistniejącymi, powinien także uwzględniać potrzeby pacjenta oraz jego oczekiwania. Efektywna terapia migrenowego bólu głowy zaczyna się od postawienia dokładnej diagnozy oraz zlecenia odpowiednich badań, poinformowaniu pacjenta o zakresie możliwości leczenia, czasu trwania terapii, potencjalnych działaniach niepożądanych, a także o oczekiwanych efektach [5].

Piśmiennictwo:

1. Pomes, L. M., Guglielmetti, M., Bertamino, E., Simmaco, M., Borro, M., & Martelletti, P. (2019). Optimising migraine treatment: from drug-drug interactions to personalized medicine. The Journal of Headache and Pain, 20(1), 1-12.
2. Brola, W., & Sobolewski, P. (2019). Nowe strategie leczenia i profilaktyki migreny.
3. Ong, J. J. Y., & De Felice, M. (2018). Migraine treatment: current acute medications and their potential mechanisms of action. Neurotherapeutics, 15(2), 274-290.
4. Charles, A. (2018). The pathophysiology of migraine: implications for clinical management. The Lancet Neurology, 17(2), 174-182.
5. Silberstein, S. D. (2015). Preventive migraine treatment. Continuum: Lifelong Learning in Neurology, 21(4 Headache), 973.
6. Vgontzas, A., & Burch, R. (2018). Episodic migraine with and without aura: key differences and implications for pathophysiology, management, and assessing risks. Current Pain and Headache Reports, 22(12), 78.
7. Katsarava, Z., Buse, D. C., Manack, A. N., & Lipton, R. B. (2012). Defining the differences between episodic migraine and chronic migraine. Current pain and headache reports, 16(1), 86-92.
8. Rożniecki, J. J., Stępień, A., & Domitrz, I. (2018). Leczenie migreny przewlekłej—zalecenia opracowane przez Grupę Ekspertów Polskiego Towarzystwa Bólów Głowy i Sekcji Badania Bólu Polskiego Towarzystwa Neurologicznego na podstawie międzynarodowych zaleceń i najnowszej literatury. Polski Przegląd Neurologiczny, 14(2), 60-66.
9. https://pulsmedycyny.pl/migrena-nowe-mozliwosci-leczenia-964056
10. Gross, E. C., Lisicki, M., Fischer, D., Sándor, P. S., & Schoenen, J. (2019). The metabolic face of migraine—from pathophysiology to treatment. Nature Reviews Neurology, 15(11), 627-643.
11. Becker, W. J. (2015). Acute migraine treatment in adults. Headache: The Journal of Head and Face Pain, 55(6), 778-793.
12. https://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl – Metafen IBUPROFEN CAPS, 200 mg, kapsułki, miękkie
13. https://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl – Pabi-Naproxen, 250 mg, tabletki
14. https://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl – ASPIRIN, 500 mg, tabletki
15. https://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl – Voltaren Express Forte, 25 mg, kapsułki miękkie
16. https://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl – Panadol, 500 mg, tabletki powlekane
17. https://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl – Sumetop, 23,75 mg, tabletki o przedłużonym uwalnianiu
18. https://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl – Propranolol WZF, 10 mg, tabletki, Propranolol WZF, 40 mg, tabletki
19. https://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl – Topiramat Bluefish, 50 mg, tabletki powlekane
20. https://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl – Amitriptylinum VP, 10 mg, tabletki powlekane
21. https://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl – Flunarizinum WZF, 5 mg, tabletki