Newsletter
Aptekarz Polski
Archiwum
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
  • EKSPERCISprawdź
  • SZKOLENIAWeź udział
  • PODCASTYPosłuchaj
  • WIDEOObejrzyj
  • WYWIADYPrzeczytaj
  • EKSPERCISprawdź
  • SZKOLENIAWeź udział
  • PODCASTYPosłuchaj
  • WIDEOObejrzyj
  • WYWIADYPrzeczytaj
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Aptekarz Polski
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Strona główna Wiedza

Oreksyny – rola w organizmie i możliwość wykorzystania w terapii niektórych chorób

mgr farm. Natalia KaznowskaAutormgr farm. Natalia Kaznowska
16/06/2022
Oreksyny - rola w organizmie i możliwość wykorzystania w terapii niektórych chorób

fot. Canva.com

Oreksyny A (OxA) i B (OxB) – inaczej hipokretyny 1 (Hcrt1) i 2 (Hcrt2) – są to neuropeptydy, którym początkowo przypisywano rolę głównie w regulacji apetytu oraz wydatkowaniu energii. Dalsze badania pokazały, że ich zakres działania jest dużo szerszy i obejmuje także wydzielanie hormonów tropowych, regulację rytmu sen-czuwanie, procesów uczenia się czy rolę w uzależnieniach.

REKLAMA

Czym są oreksyny?

Oreksyny zostały odkryte w 1998 roku przez dwie odrębne grupy badaczy, które wykorzystały różne metody działania. Jedna z nich nowo odkryte peptydy nazwała „hipokretynami” ze względu na ich strukturalne podobieństwo do sekretyny – hormonu jelitowego i występowanie w podwzgórzu (hypothalamus). Druga zaś „oreksynami” od orexis – greckiego słowa znaczącego apetyt, ponieważ związki te prowadziły do silnego pobudzenia łaknienia po wstrzyknięciu do komór bocznych mózgu u szczurów.

Oreksyny powstają na skutek obróbki proteolitycznej wspólnego prekursorowego białka o nazwie preprooreksyna. Sekwencja aminokwasów oreksyny A u człowieka jest taka sama jak u szczura, myszy, psa, świni czy domowego bydła. Ludzka oreksyna B posiada jedną resztą aminokwasową różniącą się od tej u psa czy świni i dwie reszty aminokwasowe inne niż u szczura oraz myszy. Cząsteczka OxA charakteryzuje się większą lipofilnością oraz stabilnością we krwi i płynie mózgowo-rdzeniowym niż OxB. Stężenie OxB w mózgu jest 2-5 razy większe od stężenia OxA.

Oreksyny działają za pośrednictwem dwóch typów receptorów: receptora typu 1 (OxR1, Hcrtr-1) i receptora typu 2 (OxR2, Hcrtr-2), które należą do nadrodziny receptorów sprzężonych z białkiem G. Receptor OxR2 wiąże obydwie hipokretyny – A i B ze zbliżonym powinowactwem, zaś OxR1 jest selektywny tylko dla oreksyny A.

Oreksyny syntetyzowane są głównie w rejonie bocznego podwzgórza, jednak dystrybucja włókien hipokretynowych w ośrodkowym układzie nerwowym jest bardzo obszerna i obejmuje wiele struktur, w tym między innymi hipokamp, pień mózgu, korę mózgową, rdzeń kręgowy, wzgórze, cholinergiczne neurony mostu generujące sen REM czy miejsca wydzielania noradrenaliny, dopaminy i serotoniny.

U ludzi liczbę neuronów podwzgórzowych, które wydzielają oreksyny szacuje się na około 70 000. Oreksyny wydzielane są również między innymi w trzustce, przewodzie pokarmowym, korze nadnerczy, szyszynce, jądrach czy przysadce. W związku z tym uważa się je za hormony osi nerwowo−jelitowej (brain−gut axis) o plejotropowym działaniu, których wytwarzanie podlega regulacji przez wiele substancji. Uważa się, iż oreksyny pełnią rolę nie tylko neurotransmitera i neuromodulatora, ale również hormonu, gdyż są uwalniane do krwi obwodowej.

Strona 1 z 3
123Następny
UdostępnijPodziel się
mgr farm. Natalia Kaznowska

mgr farm. Natalia Kaznowska

Powiązane artykuły

Opieka farmaceuty nad pacjentką podczas stymulacji jajeczkowania

Opieka farmaceuty nad pacjentką podczas stymulacji jajeczkowania
Autormgr farm. Aleksandra Prichacz

Ważną rolę odgrywa w procesie prowadzenia pacjentki odgrywa też farmaceuta, który wytłumaczy, jak prawidłowo i bezpiecznie podawać leki oraz wyjaśni...

Czytaj więcej

Olejek drzewa herbacianego w zaleceniach EMA

Olejek drzewa herbacianego w zaleceniach EMA
Autordr hab. Maciej Bilek, prof. UR

TTO -  pod takim właśnie skrótem kryje się nie tylko jeden z najpopularniejszych, ale także… najniebezpieczniejszych olejków eterycznych! Niedawne opublikowanie „Dodatku...

Czytaj więcej
Następny wpis
Starzenie się polskiego społeczeństwa a wyzwania dla sektora farmaceutycznego

Starzenie się polskiego społeczeństwa a wyzwania dla sektora farmaceutycznego

Najnowsze wydanie Aptekarza Polskiego Najnowsze wydanie Aptekarza Polskiego Najnowsze wydanie Aptekarza Polskiego

Przeczytaj również

Najnowsze e-wydanie Aptekarza Polskiego – 204 (182e)

Najnowsze e-wydanie Aptekarza Polskiego – 204 (182e)

Ważny komunikat Ministerstwa Zdrowia w sprawie realizacji recept

Ważny komunikat Ministerstwa Zdrowia w sprawie realizacji recept

Globalny raport WHO na temat nadciśnienia: 4 na 5 osób nie jest odpowiednio leczonych

Globalny raport WHO na temat nadciśnienia: 4 na 5 osób nie jest odpowiednio leczonych

NFZ o wystawianiu i realizacji recept na bezpłatne leki dla dzieci i seniorów

NFZ o wystawianiu i realizacji recept na bezpłatne leki dla dzieci i seniorów

Ministerstwo Zdrowia przypomina: antybiotyki tylko w zakażeniach bakteryjnych

Ministerstwo Zdrowia przypomina: antybiotyki tylko w zakażeniach bakteryjnych

Znajdź nas na Facebooku!

  • Kontakt
  • Dla reklamodawców
  • Dla autorów
  • Regulamin serwisu i Polityka Prywatności
Aptekarz Polski. Pismo Naczelnej Izby Aptekarskiej

Redakcja korzysta z zasobów: Canva.com, Pixabay.com

Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
  • Aptekarz Polski
  • Najnowsze e-wydanie Aptekarza Polskiego – 204 (182e)
  • Akademia Aptekarza Polskiego – szkolenie [punkty edukacyjne]
  • Aktualności
  • Wiedza
  • Receptura
  • Trendy
  • Prawo
  • Farmacja szpitalna
  • WIDEO
  • Podcasty
  • WYWIADY
  • Opinie ekspertów

Redakcja korzysta z zasobów: Canva.com, Pixabay.com

Dostęp do serwisu aptekarzpolski.pl przeznaczony jest dla farmaceutów oraz osób uprawnionych do wystawiania recept lub prowadzących obrót produktami leczniczymi.
W związku z odwiedzaniem witryny www.aptekarzpolski.pl przetwarzamy Twój adres IP, pliki cookies oraz dane na temat aktywności i urządzeń użytkownika. Jeżeli dane te pozwalają zidentyfikować Twoją tożsamość, wówczas będą traktowane jako dane osobowe zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 (RODO). Jeśli chcesz zapoznać się z informacjami dotyczącymi zasad przetwarzania Twoich danych osobowych, prosimy o przejście do Regulaminu Serwisu i Polityki Prywatności.
Rezygnuję
Dostęp do serwisu aptekarzpolski.pl przeznaczony jest dla farmaceutów oraz osób uprawnionych do wystawiania recept lub prowadzących obrót produktami leczniczymi.
W związku z odwiedzaniem witryny www.aptekarzpolski.pl przetwarzamy Twój adres IP, pliki cookies oraz dane na temat aktywności i urządzeń użytkownika. Jeżeli dane te pozwalają zidentyfikować Twoją tożsamość, wówczas będą traktowane jako dane osobowe zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 (RODO). Jeśli chcesz zapoznać się z informacjami dotyczącymi zasad przetwarzania Twoich danych osobowych, prosimy o przejście do Regulaminu serwisu i Polityki Prywatności.
Rezygnuję