Newsletter
Aptekarz Polski
Archiwum
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
  • Aktualności
  • Eksperci
  • SZKOLENIA
  • Wiedza
  • Receptura
  • Prawo
  • Trendy
  • PODCASTYPosłuchaj
  • WIDEOObejrzyj
  • Aktualności
  • Eksperci
  • SZKOLENIA
  • Wiedza
  • Receptura
  • Prawo
  • Trendy
  • PODCASTYPosłuchaj
  • WIDEOObejrzyj
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Aptekarz Polski
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Strona główna Wiedza

Oreksyny – rola w organizmie i możliwość wykorzystania w terapii niektórych chorób

mgr farm. Natalia KaznowskaAutormgr farm. Natalia Kaznowska
16/06/2022
Oreksyny - rola w organizmie i możliwość wykorzystania w terapii niektórych chorób

fot. Canva.com

Oreksyny A (OxA) i B (OxB) – inaczej hipokretyny 1 (Hcrt1) i 2 (Hcrt2) – są to neuropeptydy, którym początkowo przypisywano rolę głównie w regulacji apetytu oraz wydatkowaniu energii. Dalsze badania pokazały, że ich zakres działania jest dużo szerszy i obejmuje także wydzielanie hormonów tropowych, regulację rytmu sen-czuwanie, procesów uczenia się czy rolę w uzależnieniach.

Czym są oreksyny?

Oreksyny zostały odkryte w 1998 roku przez dwie odrębne grupy badaczy, które wykorzystały różne metody działania. Jedna z nich nowo odkryte peptydy nazwała „hipokretynami” ze względu na ich strukturalne podobieństwo do sekretyny – hormonu jelitowego i występowanie w podwzgórzu (hypothalamus). Druga zaś „oreksynami” od orexis – greckiego słowa znaczącego apetyt, ponieważ związki te prowadziły do silnego pobudzenia łaknienia po wstrzyknięciu do komór bocznych mózgu u szczurów.

Oreksyny powstają na skutek obróbki proteolitycznej wspólnego prekursorowego białka o nazwie preprooreksyna. Sekwencja aminokwasów oreksyny A u człowieka jest taka sama jak u szczura, myszy, psa, świni czy domowego bydła. Ludzka oreksyna B posiada jedną resztą aminokwasową różniącą się od tej u psa czy świni i dwie reszty aminokwasowe inne niż u szczura oraz myszy. Cząsteczka OxA charakteryzuje się większą lipofilnością oraz stabilnością we krwi i płynie mózgowo-rdzeniowym niż OxB. Stężenie OxB w mózgu jest 2-5 razy większe od stężenia OxA.

Oreksyny działają za pośrednictwem dwóch typów receptorów: receptora typu 1 (OxR1, Hcrtr-1) i receptora typu 2 (OxR2, Hcrtr-2), które należą do nadrodziny receptorów sprzężonych z białkiem G. Receptor OxR2 wiąże obydwie hipokretyny – A i B ze zbliżonym powinowactwem, zaś OxR1 jest selektywny tylko dla oreksyny A.

Oreksyny syntetyzowane są głównie w rejonie bocznego podwzgórza, jednak dystrybucja włókien hipokretynowych w ośrodkowym układzie nerwowym jest bardzo obszerna i obejmuje wiele struktur, w tym między innymi hipokamp, pień mózgu, korę mózgową, rdzeń kręgowy, wzgórze, cholinergiczne neurony mostu generujące sen REM czy miejsca wydzielania noradrenaliny, dopaminy i serotoniny.

U ludzi liczbę neuronów podwzgórzowych, które wydzielają oreksyny szacuje się na około 70 000. Oreksyny wydzielane są również między innymi w trzustce, przewodzie pokarmowym, korze nadnerczy, szyszynce, jądrach czy przysadce. W związku z tym uważa się je za hormony osi nerwowo−jelitowej (brain−gut axis) o plejotropowym działaniu, których wytwarzanie podlega regulacji przez wiele substancji. Uważa się, iż oreksyny pełnią rolę nie tylko neurotransmitera i neuromodulatora, ale również hormonu, gdyż są uwalniane do krwi obwodowej.

Strona 1 z 3
123Następny
UdostępnijPodziel się
mgr farm. Natalia Kaznowska

mgr farm. Natalia Kaznowska

Powiązane artykuły

Uzależnienie – natura i mechanizm powstawania zjawiska

Uzależnienie - natura i mechanizm powstawania zjawiska
Autormgr farm. Szymon Kuracki

Uzależnieniem nazywamy każdy nabyty stan zaburzenia zdrowia psychicznego i fizycznego przebiegający z okresowym lub stałym przymusem wykonywania określonej czynności lub...

Czytaj więcej

Ospa małpia – czy grozi nam niebezpieczeństwo?

Ospa małpia – czy grozi nam niebezpieczeństwo?
Autordr n. farm. Malwina Lachowicz

W ostatnim czasie coraz częściej spotykamy w mediach informacje dotyczące rosnącej liczby przypadków ospy małpiej (ang. monkeypox), w tym również...

Czytaj więcej
Następny wpis
Starzenie się polskiego społeczeństwa a wyzwania dla sektora farmaceutycznego

Starzenie się polskiego społeczeństwa a wyzwania dla sektora farmaceutycznego

Przeczytaj również

Najnowsze e-wydanie Aptekarza Polskiego – 189 (167e)

Najnowsze e-wydanie Aptekarza Polskiego – 189 (167e)

Ranking kryteriów wyboru terapii w stwardnieniu rozsianym według pacjentów

Ranking kryteriów wyboru terapii w stwardnieniu rozsianym według pacjentów

Personalizowane terapie HIV a potrzeby psychospołeczne pacjentów

Personalizowane terapie HIV a potrzeby psychospołeczne pacjentów

Trastuzumab derukstekan: rewolucja w leczeniu raka piersi

Trastuzumab derukstekan: rewolucja w leczeniu raka piersi

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o zawodzie farmaceuty i ustawy Prawo farmaceutyczne

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o zawodzie farmaceuty i ustawy Prawo farmaceutyczne

Facebook

  • Kontakt
  • Dla reklamodawców
  • Dla autorów
  • Regulamin serwisu
Aptekarz Polski. Pismo Naczelnej Izby Aptekarskiej

Redakcja korzysta z zasobów: Canva.com, Pixabay.com

Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
  • Najnowsze e-wydanie Aptekarza Polskiego – 188 (166e)
  • Aktualności
  • Wiedza
  • Trendy
  • Farmacja szpitalna
  • Aptekarz Polski

Redakcja korzysta z zasobów: Canva.com, Pixabay.com

Cześć!
Dostęp do serwisu aptekarzpolski.pl przeznaczony jest dla farmaceutów oraz osób uprawnionych do wystawiania recept lub prowadzących obrót produktami leczniczymi.
W związku z odwiedzaniem witryny www.aptekarzpolski.pl przetwarzamy Twój adres IP, pliki cookies oraz dane na temat aktywności i urządzeń użytkownika. Jeżeli dane te pozwalają zidentyfikować Twoją tożsamość, wówczas będą traktowane jako dane osobowe zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 (RODO). Jeśli chcesz zapoznać się z informacjami dotyczącymi zasad przetwarzania Twoich danych osobowych, prosimy o przejście do regulaminu serwisu.
Rezygnuję
Cześć!
Dostęp do serwisu aptekarzpolski.pl przeznaczony jest dla farmaceutów oraz osób uprawnionych do wystawiania recept lub prowadzących obrót produktami leczniczymi.
W związku z odwiedzaniem witryny www.aptekarzpolski.pl przetwarzamy Twój adres IP, pliki cookies oraz dane na temat aktywności i urządzeń użytkownika. Jeżeli dane te pozwalają zidentyfikować Twoją tożsamość, wówczas będą traktowane jako dane osobowe zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 (RODO). Jeśli chcesz zapoznać się z informacjami dotyczącymi zasad przetwarzania Twoich danych osobowych, prosimy o przejście do regulaminu serwisu.
Rezygnuję
Jak pomóc Ukrainie?
SPRAWDŹ
Jak pomóc Ukrainie?
SPRAWDŹ
Ta strona używa plików cookies. Pozostając na tej stronie zgadzasz się na ich użycie. ☒ Zgadzam się