Leki przeciwwirusowe oraz preparaty wspomagające odporność w aptece ogólnodostępnej. Czym dysponujemy?

Wzmacnianie odporności a infekcje wirusowe

W obliczu pandemii i braku skutecznego leku, zainteresowanie pacjentów zaczęły wzbudzać preparaty mające na celu wzmocnienie odporności organizmu. Właściwości niektórych z nich zostały także przeanalizowane naukowo. Poniżej omówiono produkty zawierające w składzie m.in. cynk, witaminę C lub witaminę D.  

Cynk

Cynk wykazuje wpływ na modulowanie odporności przeciwbakteryjnej oraz przeciwwirusowej, a także reguluje odpowiedź przeciwzapalną.

Właściwości przeciwwirusowe cynku

Pomimo braku danych klinicznych sugeruje się, że może wywierać korzystne działanie względem COVID-19. Badania in vitro wykazują, że cynk charakteryzuje się aktywnością przeciwwirusową poprzez hamowanie polimerazy RNA SARS-CoV. Właściwość ta może również być odpowiedzialna za efektywność terapeutyczną chlorochiny, która działa jak jonofor cynku.

Oddziaływanie na enzym konwertujący angiotensynę

Istnieją również przesłanki sugerujące, że jony cynku mogą przyczyniać się do zmniejszania aktywności enzymu konwertującego angiotensynę 2 (ACE2), który stanowi receptor dla SARS-CoV-2. Ponadto cynk może również wpływać na zwiększoną produkcję interferonu alfa oraz podniesienie jego aktywności przeciwwirusowej co przyczynia się do poprawy aktywności przeciwwirusowej cynku [16].

Właściwości przeciwzapalne

Cynk charakteryzuje się również właściwościami przeciwzapalnymi poprzez hamowanie stymulacji jądrowego czynnika transkrypcyjnego (NF-kB), którego aktywacja prowadzi do syntezy prozapalnych cytokin m.in. IL-6, IL-8, chemokin, a także wielu innych czynników biorących udział w odpowiedzi zapalnej takich jak np. COX-2 [5,16].

Wpływ na ryzyko koinfekcji

Z kolei obecność cynku w przypadku zakażeń dróg oddechowych może również zmniejszyć ryzyko koinfekcji bakteryjnych dzięki poprawie klirensu śluzowo-rzęskowego oraz funkcji ochronnej nabłonka oddechowego, a także działaniu przeciwbakteryjnym względem Streptococcus pneumoniae [16].

Podczas obecnej pandemii SARS-CoV-2 suplementacja cynkiem może sprzyjać leczeniu za pomocą niektórych leków o działaniu przeciwwirusowym pacjentów z COVID-19 oraz zatrzymaniu replikacji SARS-CoV-2 w zakażonych komórkach, jeśli występuje połączenie z chlorochiną [5]. Jednakże, niezbędne jest przeprowadzenie dalszych badań w tej kwestii.

Wpływ cynku na czynniki ryzyka COVID-19

Niedobór cynku jest skorelowany z czynnikami ryzyka COVID-19, takimi jak obniżona odporność, cukrzyca, starzenie się, otyłość lub miażdżyca naczyń krwionośnych. Z powodu wymienionych właściwości cynku może być brane pod uwagę jego działanie ochronne oraz uzupełniające w terapii COVID-19 poprzez jego rolę w zmniejszaniu stanu zapalnego, modulacji odporności przeciwwirusowej i przeciwbakteryjnej oraz poprawie klirensu śluzowo-rzęskowego. Jednakże w tej kwestii wymagane są dalsze badania kliniczne [16]. 

Jaka jest właściwa dawka cynku?

Cynk jest jednym z mikroelementów, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Należy jednak pamiętać o przestrzeganiu jego dziennej zalecanej dawki, która będzie się różnić w zależności od płci, wieku czy też stanu zdrowia danej osoby. Dzienna rekomendowana dawka cynku dla zdrowych osób dorosłych mieści się w granicach 15-30 miligramów. Pomimo szeregu zalet, w tym korzystnego wpływu na odpowiedź immunologiczną, długotrwałe przyjmowanie zbyt dużych dawek może przyczynić się do wystąpienia niedoboru miedzi, anemii bądź do obniżenia poziomu frakcji HDL cholesterolu [5].