Leki przeciwwirusowe oraz preparaty wspomagające odporność w aptece ogólnodostępnej. Czym dysponujemy?

Walacyklowir

Walacyklowir stanowi L-walinowy ester acyklowiru. W porównaniu do acyklowiru, charakteryzuje się większym stopniem wchłaniania (>50%) u osób dorosłych oraz możliwością osiągnięcia w osoczu poziomu porównywalnego do poziomu uzyskanego po dożylnym podaniu acyklowiru [11,12]. Walacyklowir, podobnie jak acyklowir jest związkiem dobrze tolerowanym nawet podczas długotrwałego podawania [11]. Substancja ta w aptekach otwartych występuje w postaci tabletek doustnych dostępnych tylko na receptę.

Walacyklowir przyczynia się do śmierci wyłącznie komórek zakażonych wirusem, nie wykazując żadnego wpływu na DNA komórek zdrowych. Dzięki takiemu mechanizmowi działania, potencjalne skutki uboczne wynikające z przyjmowania leku ze wspomnianą substancją przeciwwirusową, mają łagodny charakter. Natomiast u mniej niż 1% pacjentów z niewydolnością nerek mogą wystąpić takie działania niepożądane jak drgawki lub halucynacje [13].

Mechanizm działania walacyklowiru

Związek ten również należy do analogów nukleozydu purynowego, które są wychwytywane przez komórki zainfekowane wirusem. Wewnątrz komórki cząsteczka podlega pierwszemu etapowi fosforylacji przez enzym – wirusową kinazę tymidynową – po czym następuje przekształcenie przez kinazy komórkowe do aktywnej postaci trójfosforanu. Aktywny trójfosforan stanowi inhibitor wirusowej polimerazy DNA i poprzez wbudowanie się do cząsteczki DNA prowadzi do hamowania syntezy wirusowego DNA i w efekcie do zatrzymania namnażania wirusa [11,14].

Zastosowanie walacyklowiru

Walacyklowir wykazuje swoją aktywność względem wirusa opryszczki pospolitej typu 1 i 2, wirusa ospy wietrznej i półpaśca (VZV), cytomegalii oraz wirusa Epsteina-Barra (EBV) [14].

Denotywir

Denotywir jest substancją przeciwwirusową, która jest składnikiem preparatów stosowanych miejscowo na skórę. Krem na bazie denotywiru stosowany jest w przypadku zakażenia wirusem opryszczki pospolitej (Herpes simplex), przyczyniając się do skrócenia czasu trwania choroby. Zastosowany w okresie prodromalnym (wstępnym) może przyczynić się do zahamowania rozwoju opryszczki. Denotywir wnika do warstw skóry, które uległy zakażeniu, natomiast nie wnika do jej głębszych warstw. Mechanizm działania opiera się na hamowaniu replikacji wirusów [15].

Oseltamiwir

Kolejną substancją o działaniu przeciwwirusowym jest oseltamiwir, który dostępny jest w aptekach otwartych w postaci tabletek doustnych. Preparaty zawierające oseltamiwir w roli substancji leczniczej dostępne są wyłącznie na receptę. Oseltamiwir jest związkiem wykorzystywanym do leczenia grypy A i B. Celuje w neuraminidazę umieszczoną na powierzchni wirusa grypy, aby zahamować jego rozprzestrzenianie się w ludzkim organizmie. Badania przeprowadzone w Wuhan sugerują, że po leczeniu przeciwwirusowym z wykorzystaniem oseltamiwiru nie zaobserwowano pozytywnych rezultatów, jednakże wciąż prowadzone są badania kliniczne dotyczące efektywności oseltamiwiru w leczeniu zakażeń SARS-CoV-2. Ponadto, oseltamiwir sprawdzany jest w różnych zestawieniach jak np. z chlorochiną oraz fawipirawirem [2]. Czytaj więcej: Niektóre problemy leczenia zakażeń grypowych.