Farmaceutyczny przewodnik praktyczny: kwalifikacja do szczepienia przeciwko COVID-19

Zalecenia po szczepieniu

Po podaniu szczepionki warto zalecić pacjentowi, aby unikał unieruchomienia i zadbał o właściwe nawodnienie. Wytyczne powinny obejmować także postępowanie z bólem i obrzękiem w miejscu wkłucia – jeśli wystąpią.

Reakcja bólowa i gorączka po podaniu szczepionki: co rekomendować?

Jakiś czas temu można było natknąć się na zalecenia, aby polecać zażycie leku przeciwgorączkowego profilaktycznie przed szczepieniem. Późniejsze badania dowiodły jednak, że nie jest to rozwiązanie korzystne. Presja termiczna jest bodźcem dopingującym organizm do produkcji przeciwciał. Wykazano, że profilaktyczne zastosowanie paracetamolu wiązało się z opóźnieniem odpowiedzi immunologicznej i niższą skutecznością szczepienia. Efekt taki nie jest jednak zauważalny, gdy paracetamol był stosowany po 4 godzinach od zaszczepienia.

Czy niesteroidowe leki przeciwzapalne osłabiają działanie szczepionki?

Badania niesteroidowych leków przeciwzapalnych w odniesieniu do odpowiedzi poszczepiennej pokazują, że efekt upośledzający odpowiedź immunologiczną jest wynikiem nie tylko hamowania bodźca termicznego, ale i samego działania przeciwzapalnego tych substancji. Wytworzenie immunoglobulin związane jest z działaniem wielu czynników zapalnych. NLPZ tłumią ich aktywność, a więc nie powinny być zalecane w poszczepiennej farmakoterapii bólu i gorączki. Rekomenduje się dlatego, aby osoby zaszczepione zaopatrzyły się w paracetamol. Należy jednak uczulić pacjenta by jego zastosowanie rozpocząć jedynie w wypadku wystąpienia gorączki powyżej 38,5 stopnia Celsjusza lub w wypadku bólu, ale starając się zachować 4 godziny odstęp od szczepienia.

Czy stosowanie NLPZ w chorobach przewlekłych jest przeciwwskazaniem do szczepienia?

Zastosowanie NLPZ nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia, jednak może obniżać jego skuteczność. Warto by pacjent skonsultował czasowe odstawienie lub zmianę leków z lekarzem prowadzącym.

Gdzie szukać aktualnych informacji dotyczących kwalifikacji do szczepień?

Warto śledzić wskazówki dla punktów szczepień: „Materiały informacyjne dla szpitali i pacjentów dotyczące szczepień przeciwko COVID-19”, które publikuje serwis rządowy.

Najświeższe dane dotyczące bezpieczeństwa szczepionek oraz aktualizacje druków informacyjnych dostępne są na stronie EMA oraz polskiego URPL.

Warto także śledzić strony towarzystw naukowych poszczególnych specjalności, ponieważ publikowane są tam wytyczne i rekomendacje dotyczące szczepień przeciwko COVID-19 dla odpowiednich grup pacjentów.

Czytaj także: Prof. Lidia Brydak: szczepienia przez farmaceutów to zysk dla pacjentów.

[expand title=”Piśmiennictwo: kliknij, aby rozwinąć„]