Interakcja pomiędzy kalcytriolem i steroidami
Co ciekawe deksametazon, steroid stosowany w leczeniu ciężkich zakażeń SARS-CoV-2, wykorzystuje te same receptory VDR co witamina D3 i powiązane z nią szlaki genowe. W badaniach wykazano, że steroidy wzmacniają działanie kalcytriolu, a witamina D3 zwrotnie działa addycyjnie w stosunku do steroidów. Ma to związek ze zwiększeniem transkrypcji receptorów VDR przy zmniejszeniu toksyczności steroidów syntetycznych. Dlatego postuluje się włączenie witaminy D3 do terapii COVID-19 razem z deksametazonem, co ma dawać pewne korzyści terapeutyczne.
Znaczenie witaminy D w układzie RAS
Witamina D3 jest ujemnym modulatorem układu RAS. Jej działanie w tym układzie polega na zwiększeniu stężenia angiotensyny (1-7) i ekspresji ACE-2, którego stężenie paradoksalnie spada w COVID-19, przy akumulacji toksycznej angiotensyny II. Wykazuje tym samym rolę ochronną przy ostrym uszkodzeniu płuc, zespole ostrej niewydolności oddechowej i przeciwdziała zwłóknieniu płuc.
Suplementacja witaminy D w profilaktyce infekcji
Metaanaliza British Medical Journal, obejmująca 25 randomizowanych badań w których wzięło udział 10933 osób, opisuje wyraźny spadek ryzyka jednej lub wielu infekcji przy suplementowaniu witaminy D3. Spadek był bardziej widoczny u osób, które rozpoczynały badanie z niedoborem kalcytriolu i lepszy przy stałych, ogólnie przyjętych dawkach niż przy zastosowaniu tzw. bolusów wysokodawkowych w większych odstępach czasu. W innym, piętnastoletnim badaniu przeprowadzonym w Niemczech w mieście Saara, stwierdzono, że częsty niedobór witaminy D3 związany był z 41% wzrostem umieralności z przyczyn oddechowych. Czytaj więcej: Określono maksymalną ilość Witaminy D w suplementach diety.
W jaki sposób witamina D wpływa na ryzyko zakrzepów?
Niski poziom cholekacyferolu może się wiązać z ryzykiem zakrzepicy. LL-37 hamuje agregację płytek krwi i zmniejsza ryzyko tworzenia skrzepliny. Katelicydyna hamuje rozprzestrzenianie się płytek krwi na unieruchomionym fibrynogenie i ekspresję selektyny P. Wiadomo, że w infekcjach SARS-CoV-2 dochodzi do zakażenia śródbłonka i utraty jego aktywności antykoagulacyjnej. Ta patofizjologia utrudnia witamienie D3 wiązanie z jej receptorem VDR w śródbłonku i przy niskim poziomie cholekacyferolu cały efekt regulacyjny jest zaburzony. Może to sprzyjać rozwojowi zakrzepicy w COVID-19.
Wpływ witaminy D na gospodarkę lipidową
Ciekawą właściwością kalcytriolu jest jego wpływ na ekspresję 25-hydroksylazy cholesterolu. Wspólnie regulują one procesy wzrostu i apoptozy komórek. 25-hydroksycholesterol powstający pod wpływem tego enzymu z cholesterolu jest silnym inhibitorem SARS-CoV-2. W surowicach pacjentów chorych na COVID-19 stwierdza się podwyższone poziomy 7-hydroksycholesterolu i 25-hydroksylazy cholesterolu. Sama witamina D3 wpływa na wzrost poziomu 25-hydroksycholesterolu we krwi. Warto zwrócić uwagę, że u pacjentów chorych na COVID-19 dochodzi do wielu anomalii lipidowych.