Newsletter
Aptekarz Polski
Archiwum
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
  • EKSPERCISprawdź
  • SZKOLENIAWeź udział
  • PODCASTYPosłuchaj
  • WIDEOObejrzyj
  • WYWIADYPrzeczytaj
  • EKSPERCISprawdź
  • SZKOLENIAWeź udział
  • PODCASTYPosłuchaj
  • WIDEOObejrzyj
  • WYWIADYPrzeczytaj
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Aptekarz Polski
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Strona główna Receptura

Glikokortykosteroidy w recepturze aptecznej

mgr farm. Izabela OśródkaAutormgr farm. Izabela Ośródka
21/07/2021
Glikokortykosteroidy w recepturze aptecznej

fot. Canva.com

Naturalne glikokortykosteroidy należą do hormonów wytwarzanych w warstwie pasmowatej kory nadnerczy (kortyzol i kortyzon) i odpowiadają za przystosowanie organizmu do zmieniających się warunków otoczenia. Ich syntetyczne pochodne znalazły zastosowanie w leczeniu chorób, w których stwierdza się potrzebę doraźnego zahamowania odczynów zapalnych i uczuleniowych. Ich skuteczność wykorzystuje się także stosując je w recepturze aptecznej.

Glikokortykosteroidy (GKS) odpowiadają za wiele procesów metabolicznych oraz regulują przebieg reakcji immunologicznych i zapalnych. Zapobiegają nadmiernym reakcjom obronnym organizmu, hamują wczesne (obrzęk, ból, przekrwienie) jak i późne (procesy reperacyjne i proliferacyjne) objawy zapalenia. Zmniejszają aktywność neutrofilów, makrofagów, limfocytów T, fibroblastów, syntezę prostanoidów, cytokin i przeciwciał IgG oraz wydzielanie histaminy z bazofilów. Ponadto wpływają na gospodarkę węglowodanową i lipidową, czynność układu pokarmowego, krwionośnego, nerwowego i krwiotwórczego.

Zastosowanie w lecznictwie

W lecznictwie najczęściej wykorzystuje się działanie przeciwzapalne i immunosupresyjne GKS. Należy jednak podkreślić, że nie usuwają one przyczyn chorób, a jedynie wpływają na ich przebieg i po zaprzestaniu ich stosowania objawy mogą nawracać. Mimo to znalazły one zastosowanie w terapii niedoborów wydzielania GKS, chorób immunologicznych (wstrząs anafilaktyczny, astma), chorób autoimmunologicznych (reumatyzm, niedokrwistość hemolityczna, toczeń, gościec), chorób rozrostowych (ostra białaczka limfoblastyczna), w zapobieganiu odrzucania przeszczepów oraz w okulistyce.

Z punktu widzenia receptury aptecznej najczęstszym zastosowaniem GKS są schorzenia dermatologiczne:
• atopowe, kontaktowe lub łojotokowe zapalenie skóry;
• liszaj płaski;
• toczeń rumieniowaty;
• łuszczyca;
• nasilony świąd skóry.

Podział glikokortykosteroidów na klasy

W zależności od siły działania GKS stosowane miejscowo podzielono na kilka klas:

Klasa I (najsilniejsze)

dipropionian klobetazolu
dipropionian betametazonu

Klasa II (o dużej sile działania)

furoinian mometazonu (maść)
aceponian metyloprednizolonu

Klasa III-IV (o średniej sile działania)

furoinian mometazonu (krem)
walerianian betametazonu
acetonid fluocynolonu (maść)
acetonid triamcynolonu

Klasa V (o średniej sile działania)

maślan hydrokortyzonu

• Klasa VI (o słabej sile działania)

dezonid
aklometazon
acetonid fluocynolonu (żel)

• Klasa VII (najsłabsze)

hydrokortyzon
octan hydrokortyzonu
prednizolon
piwolan prednizolonu
deksametazon
piwalan flumetazonu

Rzadziej stosuje się je w dolegliwościach okulistycznych, laryngologicznych, ginekologicznych i proktologicznych. Jako substancje pro receptura dostępne są obecnie dwa GKS: hydrokortyzon i prednizolon, a źródłem pozostałych pochodnych są leki gotowe.

Czytaj także: Glikokortykosteroidy stosowane miejscowo w codziennej praktyce aptecznej.

Strona 1 z 4
12...4Następny
Tagi: Farmakopea Polskaglikokortykosteroidyleki sporządzane w aptecereceptura
UdostępnijPodziel się

Chcesz otrzymywać powiadomienia o najważniejszych aktualnościach?

WYŁĄCZ
mgr farm. Izabela Ośródka

mgr farm. Izabela Ośródka

Magister farmacji w aptece ogólnodostępnej, absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, autorka tekstów o tematyce farmaceutycznej. Prywatnie młoda mama, miłośniczka domowych wypieków, górskich wędrówek oraz zwolenniczka fitoterapii.

Powiązane artykuły

Z receptariuszami dookoła świata. Kanada, część 3

Z receptariuszami dookoła świata. Kanada, część 3
Autordr hab. Maciej Bilek, prof. UR

To już ostatni odcinek cyklu „Z receptariuszami dookoła świata”! Dzisiejsze spotkanie poświęcamy francuskojęzycznym receptariuszom opublikowanym na stronie Centre hospitalier universitaire...

Czytaj więcejDetails

Z receptariuszami dookoła świata. Kanada, część 2

Z receptariuszami dookoła świata. Kanada, część 2
Autordr hab. Maciej Bilek, prof. UR

W przedostatnim odcinku cyklu „Z receptariuszami dookoła świata” omawiamy receptariusz szpitalny z prowincji Nowa Szkocja. Pokazuje nam on znakomicie charakter...

Czytaj więcejDetails
Następny wpis
EMA rozpoczyna ocenę stosowania anakinry u pacjentów z COVID-19

EMA rozpoczyna ocenę stosowania anakinry u pacjentów z COVID-19

Najnowsze wydanie Aptekarza Polskiego Najnowsze wydanie Aptekarza Polskiego Najnowsze wydanie Aptekarza Polskiego

Przeczytaj również

Najnowsze e-wydanie Aptekarza Polskiego – 224

Najnowsze e-wydanie Aptekarza Polskiego – 224

Farmaceuci – niewykorzystany potencjał systemu szczepień dorosłych

Farmaceuci – niewykorzystany potencjał systemu szczepień dorosłych

Problemy i wyzwania związane z podaniem dziecku leku

Problemy i wyzwania związane z podaniem dziecku leku

Porozmawiajmy o… „zielonych receptach” [WYWIAD]

Porozmawiajmy o… „zielonych receptach” [WYWIAD]

Z receptariuszami dookoła świata. Kanada, część 3

Z receptariuszami dookoła świata. Kanada, część 3

Znajdź nas na Facebooku!

Subskrybuj powiadomienia

Nie przegap nowych wpisów - zapisz się na powiadomienia!

Zapisz się na powiadomienia
  • Kontakt
  • Dla reklamodawców
  • Dla autorów
  • Regulamin serwisu i Polityka Prywatności
Aptekarz Polski. Pismo Naczelnej Izby Aptekarskiej

Redakcja korzysta z zasobów: Canva.com, Pixabay.com

Dostęp do serwisu aptekarzpolski.pl przeznaczony jest dla farmaceutów oraz osób uprawnionych do wystawiania recept lub prowadzących obrót produktami leczniczymi.
W związku z odwiedzaniem witryny www.aptekarzpolski.pl przetwarzamy Twój adres IP, pliki cookies oraz dane na temat aktywności i urządzeń użytkownika. Jeżeli dane te pozwalają zidentyfikować Twoją tożsamość, wówczas będą traktowane jako dane osobowe zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 (RODO). Jeśli chcesz zapoznać się z informacjami dotyczącymi zasad przetwarzania Twoich danych osobowych, prosimy o przejście do Regulaminu Serwisu i Polityki Prywatności.
Rezygnuję
Dostęp do serwisu aptekarzpolski.pl przeznaczony jest dla farmaceutów oraz osób uprawnionych do wystawiania recept lub prowadzących obrót produktami leczniczymi.
W związku z odwiedzaniem witryny www.aptekarzpolski.pl przetwarzamy Twój adres IP, pliki cookies oraz dane na temat aktywności i urządzeń użytkownika. Jeżeli dane te pozwalają zidentyfikować Twoją tożsamość, wówczas będą traktowane jako dane osobowe zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 (RODO). Jeśli chcesz zapoznać się z informacjami dotyczącymi zasad przetwarzania Twoich danych osobowych, prosimy o przejście do Regulaminu serwisu i Polityki Prywatności.
Rezygnuję
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
  • Aptekarz Polski
  • Najnowsze e-wydanie Aptekarza Polskiego – 223 (201e)
  • Akademia Aptekarza Polskiego – szkolenie [punkty edukacyjne]
  • Aktualności
  • Wiedza
  • Receptura
  • Trendy
  • Prawo
  • Farmacja szpitalna
  • WIDEO
  • Podcasty
  • WYWIADY
  • Opinie ekspertów

Redakcja korzysta z zasobów: Canva.com, Pixabay.com

Ta strona korzysta z plików cookies. Kontynuując korzystanie z tej witryny, wyrażasz zgodę na używanie plików cookie. Zapoznaj się z naszą Regulaminem serwisu i Polityką Prywatności.