Newsletter
Aptekarz Polski
Archiwum
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
  • EKSPERCISprawdź
  • SZKOLENIAWeź udział
  • PODCASTYPosłuchaj
  • WIDEOObejrzyj
  • WYWIADYPrzeczytaj
  • EKSPERCISprawdź
  • SZKOLENIAWeź udział
  • PODCASTYPosłuchaj
  • WIDEOObejrzyj
  • WYWIADYPrzeczytaj
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Aptekarz Polski
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Strona główna Receptura

Glikokortykosteroidy w recepturze aptecznej

mgr farm. Izabela OśródkaAutormgr farm. Izabela Ośródka
21/07/2021
Glikokortykosteroidy w recepturze aptecznej

fot. Canva.com

Naturalne glikokortykosteroidy należą do hormonów wytwarzanych w warstwie pasmowatej kory nadnerczy (kortyzol i kortyzon) i odpowiadają za przystosowanie organizmu do zmieniających się warunków otoczenia. Ich syntetyczne pochodne znalazły zastosowanie w leczeniu chorób, w których stwierdza się potrzebę doraźnego zahamowania odczynów zapalnych i uczuleniowych. Ich skuteczność wykorzystuje się także stosując je w recepturze aptecznej.

REKLAMA

Glikokortykosteroidy (GKS) odpowiadają za wiele procesów metabolicznych oraz regulują przebieg reakcji immunologicznych i zapalnych. Zapobiegają nadmiernym reakcjom obronnym organizmu, hamują wczesne (obrzęk, ból, przekrwienie) jak i późne (procesy reperacyjne i proliferacyjne) objawy zapalenia. Zmniejszają aktywność neutrofilów, makrofagów, limfocytów T, fibroblastów, syntezę prostanoidów, cytokin i przeciwciał IgG oraz wydzielanie histaminy z bazofilów. Ponadto wpływają na gospodarkę węglowodanową i lipidową, czynność układu pokarmowego, krwionośnego, nerwowego i krwiotwórczego.

Zastosowanie w lecznictwie

W lecznictwie najczęściej wykorzystuje się działanie przeciwzapalne i immunosupresyjne GKS. Należy jednak podkreślić, że nie usuwają one przyczyn chorób, a jedynie wpływają na ich przebieg i po zaprzestaniu ich stosowania objawy mogą nawracać. Mimo to znalazły one zastosowanie w terapii niedoborów wydzielania GKS, chorób immunologicznych (wstrząs anafilaktyczny, astma), chorób autoimmunologicznych (reumatyzm, niedokrwistość hemolityczna, toczeń, gościec), chorób rozrostowych (ostra białaczka limfoblastyczna), w zapobieganiu odrzucania przeszczepów oraz w okulistyce.

Z punktu widzenia receptury aptecznej najczęstszym zastosowaniem GKS są schorzenia dermatologiczne:
• atopowe, kontaktowe lub łojotokowe zapalenie skóry;
• liszaj płaski;
• toczeń rumieniowaty;
• łuszczyca;
• nasilony świąd skóry.

Podział glikokortykosteroidów na klasy

W zależności od siły działania GKS stosowane miejscowo podzielono na kilka klas:

Klasa I (najsilniejsze)

dipropionian klobetazolu
dipropionian betametazonu

Klasa II (o dużej sile działania)

furoinian mometazonu (maść)
aceponian metyloprednizolonu

Klasa III-IV (o średniej sile działania)

furoinian mometazonu (krem)
walerianian betametazonu
acetonid fluocynolonu (maść)
acetonid triamcynolonu

Klasa V (o średniej sile działania)

maślan hydrokortyzonu

• Klasa VI (o słabej sile działania)

dezonid
aklometazon
acetonid fluocynolonu (żel)

• Klasa VII (najsłabsze)

hydrokortyzon
octan hydrokortyzonu
prednizolon
piwolan prednizolonu
deksametazon
piwalan flumetazonu

Rzadziej stosuje się je w dolegliwościach okulistycznych, laryngologicznych, ginekologicznych i proktologicznych. Jako substancje pro receptura dostępne są obecnie dwa GKS: hydrokortyzon i prednizolon, a źródłem pozostałych pochodnych są leki gotowe.

Czytaj także: Glikokortykosteroidy stosowane miejscowo w codziennej praktyce aptecznej.

Strona 1 z 4
12...4Następny
Tagi: Farmakopea Polskaglikokortykosteroidyleki sporządzane w aptecereceptura
UdostępnijPodziel się
mgr farm. Izabela Ośródka

mgr farm. Izabela Ośródka

Magister farmacji w aptece ogólnodostępnej, absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, autorka tekstów o tematyce farmaceutycznej. Prywatnie młoda mama, miłośniczka domowych wypieków, górskich wędrówek oraz zwolenniczka fitoterapii.

Powiązane artykuły

Okres przydatności do użycia utensyliów po sterylizacji oraz substancji pomocniczych używanych do sporządzania preparatów do oczu

Okres przydatności do użycia utensyliów po sterylizacji
Autormgr farm. Barbara Pandyra-Kowalska

Wykonanie leku jałowego wymaga od farmaceuty przygotowania i posiadania na stanie jałowych utensyliów oraz substancji pomocniczych.

Czytaj więcej

Sildenafil i jego zastosowanie w recepturze aptecznej

Sildenafil i jego zastosowanie w recepturze aptecznej
Autormgr farm. Izabela Ośródka

Sildenafil kojarzy się głównie z leczeniem zaburzeń wzwodu u mężczyzn. Od niedawna dostępny jest także w formie surowca recepturowego, co...

Czytaj więcej
Następny wpis
EMA rozpoczyna ocenę stosowania anakinry u pacjentów z COVID-19

EMA rozpoczyna ocenę stosowania anakinry u pacjentów z COVID-19

Najnowsze wydanie Aptekarza Polskiego Najnowsze wydanie Aptekarza Polskiego Najnowsze wydanie Aptekarza Polskiego

Przeczytaj również

Najnowsze e-wydanie Aptekarza Polskiego – 204 (182e)

Najnowsze e-wydanie Aptekarza Polskiego – 204 (182e)

Ważny komunikat Ministerstwa Zdrowia w sprawie realizacji recept

Ważny komunikat Ministerstwa Zdrowia w sprawie realizacji recept

Globalny raport WHO na temat nadciśnienia: 4 na 5 osób nie jest odpowiednio leczonych

Globalny raport WHO na temat nadciśnienia: 4 na 5 osób nie jest odpowiednio leczonych

NFZ o wystawianiu i realizacji recept na bezpłatne leki dla dzieci i seniorów

NFZ o wystawianiu i realizacji recept na bezpłatne leki dla dzieci i seniorów

Ministerstwo Zdrowia przypomina: antybiotyki tylko w zakażeniach bakteryjnych

Ministerstwo Zdrowia przypomina: antybiotyki tylko w zakażeniach bakteryjnych

Znajdź nas na Facebooku!

  • Kontakt
  • Dla reklamodawców
  • Dla autorów
  • Regulamin serwisu i Polityka Prywatności
Aptekarz Polski. Pismo Naczelnej Izby Aptekarskiej

Redakcja korzysta z zasobów: Canva.com, Pixabay.com

Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
  • Aptekarz Polski
  • Najnowsze e-wydanie Aptekarza Polskiego – 204 (182e)
  • Akademia Aptekarza Polskiego – szkolenie [punkty edukacyjne]
  • Aktualności
  • Wiedza
  • Receptura
  • Trendy
  • Prawo
  • Farmacja szpitalna
  • WIDEO
  • Podcasty
  • WYWIADY
  • Opinie ekspertów

Redakcja korzysta z zasobów: Canva.com, Pixabay.com

Dostęp do serwisu aptekarzpolski.pl przeznaczony jest dla farmaceutów oraz osób uprawnionych do wystawiania recept lub prowadzących obrót produktami leczniczymi.
W związku z odwiedzaniem witryny www.aptekarzpolski.pl przetwarzamy Twój adres IP, pliki cookies oraz dane na temat aktywności i urządzeń użytkownika. Jeżeli dane te pozwalają zidentyfikować Twoją tożsamość, wówczas będą traktowane jako dane osobowe zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 (RODO). Jeśli chcesz zapoznać się z informacjami dotyczącymi zasad przetwarzania Twoich danych osobowych, prosimy o przejście do Regulaminu Serwisu i Polityki Prywatności.
Rezygnuję
Dostęp do serwisu aptekarzpolski.pl przeznaczony jest dla farmaceutów oraz osób uprawnionych do wystawiania recept lub prowadzących obrót produktami leczniczymi.
W związku z odwiedzaniem witryny www.aptekarzpolski.pl przetwarzamy Twój adres IP, pliki cookies oraz dane na temat aktywności i urządzeń użytkownika. Jeżeli dane te pozwalają zidentyfikować Twoją tożsamość, wówczas będą traktowane jako dane osobowe zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 (RODO). Jeśli chcesz zapoznać się z informacjami dotyczącymi zasad przetwarzania Twoich danych osobowych, prosimy o przejście do Regulaminu serwisu i Polityki Prywatności.
Rezygnuję