Newsletter
Aptekarz Polski
Archiwum
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
  • Aktualności
  • Eksperci
  • SZKOLENIA
  • Wiedza
  • Receptura
  • Prawo
  • Trendy
  • PODCASTYPosłuchaj
  • WIDEOObejrzyj
  • Aktualności
  • Eksperci
  • SZKOLENIA
  • Wiedza
  • Receptura
  • Prawo
  • Trendy
  • PODCASTYPosłuchaj
  • WIDEOObejrzyj
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Aptekarz Polski
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Strona główna Historia farmacji

W stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości 1918 – 2018. Patriotyczne tradycje łódzkich aptekarzy

Redakcja Aptekarza PolskiegoAutorRedakcja Aptekarza Polskiego
15/05/2020
W stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości 1918 – 2018. Patriotyczne tradycje łódzkich aptekarzy

Stulecie odzyskania niepodległości to szczególna rocznica, którą obchodzili farmaceuci w całym kraju. Rocznica ta skłoniła również autorkę artykułu do re­fleksji nad przeszłością aptekarstwa w rodzinnej Łodzi – do przywrócenia pamięci o tych aptekarzach, którzy troszcząc się o swoich pacjentów i własne środowisko zawodowe dbali równocześnie o dobro miasta w którym żyli i pracowali, a przede wszystkim – o dobro ojczyzny.

Wielu łódzkich aptekarzy podejmo­wało walkę z wrogiem w czasie II wojny światowej.

Niektórzy z nich brali udział w zmaganiach o god­ność i suwerenność Polski w okresie niewoli narodowej. Inni walczyli o jej wol­ność podczas I wojny światowej, a po odzyskaniu niepodległości poprzez swoją rzetelną pracę zawodową oraz działalność społeczną i polityczną uczestniczyli w wielkim dziele odbudowy państwa polskiego.

Wielu łódzkich aptekarzy podejmo­wało walkę z wrogiem w czasie II wojny światowej. Różne były formy tej walki, ale cel jeden – wolność Polski i przetrwanie narodu w trudnych latach okupacji hitlerowskiej. Niektóre ze wspomnianych postaci weszły do historii farmacji, zna­lazły swoje miejsce w historii Łodzi, a niekiedy też w historii Polski.

Należał do nich Maksymilian Leinweber (1814 – 1885), łódzki aptekarz o wyjątkowo wysokich kwalifikacjach zawodowych, które uzyskał w dwóch uniwer­sytetach: w Berlinie i Dorpacie oraz w Akademii Medyko-Chirurgicznej w Pe­tersburgu. Wśród miejscowej ludności był znany i uznany jako społecznik i pa­triota. Poza pracą we własnej aptece nauczał chemii i fizyki w łódzkiej szkole re­alnej. Był też „lustratorem” aptek w pobliskich miejscowościach, m.in. w Aleksan­drowie i Zgierzu. Działał w Radzie Szczegółowej Opiekuńczej szpitala św. Alek­sandra w Łodzi, sprawując pieczę nad jego funduszami, działalnością, zaopatrze­niem w leki i żywność. W 1861 roku wszedł w skład łódzkiej rady miejskiej, jako przedstawiciel patriotycznej inteligencji. Pełnił funkcję sekretarza rady; czuwał nad bezpieczeństwem, porządkiem i czystością w mieście. Przewodniczył też radzie łódzkich kas oszczędności. Po wybuchu postania styczniowego został zmuszony przez władze carskie do rezygnacji z funkcji radnego i z udziału w innych pracach społecznych, jako osoba podejrzana o działalność w organizacji powstańczej. Po żmudnym śledztwie, aptekarza oskarżono o to, że przed wybuchem powstania przy­gotowywał w swojej aptece drażniące substancje chemiczne. Były one rozlewane w teatrze miejskim podczas galowych przedstawień, kiedy na widowni przebywali wysocy urzędnicy carscy.

Do łódzkich działaczy niepodległościowych z okresu niewoli narodowej zali­czany jest Marceli Kuźnicki (1831 – 1879), właściciel apteki w osadzie fabrycznej „Łódka”. Aptekarz ten był aktywnym członkiem tajnej organizacji spiskowej, przy­gotowującej na terenie Łodzi narodowy zryw zbrojny 1863 roku. Przed wybuchem po­wstania propagował jego idee wśród miejscowej ludności, uczestniczył w patrio­tycznych manifestacjach ulicznych. W czasie starć zbrojnych dostarczał leki i ma­teriały opatrunkowe rannym, a jego apteka była miejscem schronienia dla ukrywa­jących się powstańców. Według ustaleń łódzkich historyków, Marceli Kuźnicki pełnił przez krótki czas ważną funkcję powstańczego naczelnika miasta. Był też generalnym poborcą podatku, tzw. ofiary narodowej na uzbrojenie, ekwipunek, leki i szkolenie kadr wojskowych. Po upadku powstania przez wiele lat pozostawał pod obserwację żandarmerii carskiej.

W tym samym czasie działalność polityczną prowadził aptekarz Roman Sten­zel, pracownik apteki Marcelego Kuźnickiego. Podobnie jak jego pracodawca, ak­tywnie uczestniczył w polskim ruchu narodowym. Z narażeniem życia pomagał od­działom powstańczym. W 1864 roku został skazany przez carski sąd wojenny na po­zbawienie wszelkich praw obywatelskich i zesłany na Sybir.

Bronisław Głuchowski (1862 – 1934). Ze zbiorów Muzeum Farmacji UM w Łodzi.

W 1985 roku do grona łódzkich aptekarzy-społeczników dołączył Bronisław Głuchowski (1862 – 1934), asesor farmacji z Piotrkowa Trybunalskiego, który otrzymał koncesję na założenie własnej apteki w dynamicznie rozwijającej się me­tropolii przemysłowej. Aptekarz ten znany był z wielu ważnych inicjatyw na rzecz łódzkiej i polskiej farmacji. Wielokrotnie występował w sprawie rozwoju polskiego przemysłu farmaceutycznego, dowodząc konieczności uniezależnienia się od ob­cego kapitału i konkurencji leków importowanych. Był orędownikiem rozwoju far­macji naukowej i podniesienia poziomu wykształcenia polskich aptekarzy. W 1912 roku zorganizował w Łodzi Pierwszy Zjazd Aptekarzy Królestwa Polskiego, który był wydarzeniem wyjątkowym nie tylko w Królestwie Polskim, ale też w pozostałych zaborach. Świadczył o wysokim poziomie łódzkiego aptekarstwa, o jego aspira­cjach w trudnych latach niewoli narodowej.

Komitet Organizacyjny I Zjazdu Aptekarzy Królestwa Polskiego w Łodzi 1912 r.
Uczestnicy I Zjazdu Aptekarzy Królestwa Polskiego, Łódź 1912 r. Ze zbiorów Muzeum Farmacji UM w Łodzi.

Bronisław Głuchowski wyróżniał się wzorową postawą obywatelską i gorącym patriotyzmem. Od wczesnej młodości był związany z polskimi organizacjami walczącymi o utrzymanie tożsamości narodo­wej. Po przybyciu do Łodzi przyłączył się do miejscowego ruchu niepodległościo­wego. Jego mieszkanie było miejscem zakonspirowanych zebrań politycznych i punktem kolportażu pism patriotycznych. Zarówno osoby prześladowane, jak i w inny sposób pokrzywdzone przez los mogły liczyć na jego pomoc i finansowe wsparcie.

W 1907 roku podczas lokautu łódzkich przemysłowców, który objął wszyst­kie duże fabryki, aktywnie działał w Komitecie Pomocy Robotnikom, utworzonym przez postępową inteligencję. Prowadził pertraktacje z przemysłowcami i organi­zował wiece porozumiewawcze, doprowadzając do wznowienia pracy w fabrykach. Jako żarliwy obrońca polskości, przyczyniał się do rozwoju narodowej kultury i oświaty. Również w tej działalności został zapamiętany jako dobry organizator i hojny darczyńca. W 1911 roku był jednym z organizatorów pierwszej placówki muze­alnej w Łodzi – Muzeum Nauki i Sztuki, a następnie został jego wiceprezesem i kustoszem działu archeologicznego. Systematycznie wzbogacał zbiory muzeum, przeznaczając na to własne środki finansowe. Wspomagał też ogólnopolskie wyda­rzenia patriotyczne, takie jak: obchody 25-cio lecia pracy literackiej Henryka Sien­kiewicza (1900), budowa pomnika Józefa Poniatowskiego w Krakowie (1912) czy od­nowienie zamku na Wawelu (1928). Był zapalonym kolekcjonerem; posiadał uni­kalny zbiór numizmatów i obrazów o tematyce historyczno-patriotycznej. Pozo­stawił liczne legaty dla polskich muzeów, bibliotek i archiwów.

Witryna apteki Bronisława Głuchowskiego w Łodzi przy ul. Dzielnej 4 podczas I wojny światowej (1916 rok). Ze zbiorów Muzeum Farmacji UM w Łodzi.

Ożywioną działal­ność społeczną i polityczną prowadził w czasie I wojny światowej. Bliskie były mu idee Józefa Piłsudskiego i Legionów Polskich, tak więc w miarę swoich możliwości pomagał legionistom. W 1915 roku wziął udział w zorganizowaniu łódzkiego Komi­tetu Milicji Obywatelskiej, a w nim Sekcji Farmaceutycznej. Jej zadaniem było czuwanie nad zaopatrzeniem łodzian w leki w warunkach toczącej się wojny, a przede wszystkim ich ochrona przed rekwizycjami okupanta. W „burzliwych” cza­sach wielkich przemian społecznych i wydarzeń politycznych uczestniczył w two­rzeniu polskiego szkolnictwa. Był aktywnym członkiem Polskiej Macierzy Szkol­nej, a w 1915 roku po reaktywowaniu w Łodzi pierwszego gimnazjum filologicznego, już z polskim językiem wykładowym, wszedł w skład jego rady opiekuńczej.

Dyplom członka honorowego Polskiego Powszechnego Towarzystwa Farmaceutycznego nadany Bronisławowi Głuchowskiemu w 1934 r. Ze zbiorów Muzeum Farmacji UM w Łodzi.

Wnuk aptekarza, Krzysztof Głuchowski napisał w rodzinnej kronice – „(…) Tak przeminęła wojna światowa, powstała niepodległa Polska i dziadek (Bronisław) zawsze pozo­stał jej prawym obywatelem. W roku 20–tym w chwilach ciężkich dla kraju nale­żał do tych, którzy pierwsi ruszyli wspomagać walczącą armię pracą swoją i mie­niem”.

Do ostatnich dni swojego życia pomagał instytucjom i organizacjom spo­łecznym, powstającym w wolnej Polsce. Najważniejsze dla niego wartości – miłość do ojczyzny i gotowość pracy dla jej dobra, a także tradycje aptekarskie przekazał młodszemu pokoleniu – swoim dzieciom.

Wanda Głuchowska (1901 – 1976). Ze zbiorów prywatnych Krzysztofa Głuchowskiego w Archiwum i Muzeum UŁ.

Wanda Głuchowska w czasie II wojny światowej walczyła w jednym z od­działów dywersyjnych Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. Brała udział w akcjach sabotażowo-dywersyjnych, takich jak wysadzanie torów kolejowych i transportów niemieckich. W akcji odwetowej „Wilanów” we wrześniu 1943 roku zo­stała ciężko ranna i przez kilka miesięcy przebywała w Szpitalu Ujazdowskim. Ze względu na poważny uszczerbek na zdrowiu nie brała już czynnego udziału w wal­kach swojego oddziału, ale w czasie powstania warszawskiego jej apteka stanowiła punkt kontaktowy i sanitarny Armii Krajowej. Pod koniec wojny Wanda Głuchow­ska była jedną z łączniczek generała Leopolda Okulickiego ps. „Niedźwiadek”.

Włodzimierz Głuchowski (1904 – 1977). Ze zbiorów Muzeum Farmacji UM w Łodzi.

W ruchu oporu uczestniczył podczas powstania warszawskiego syn Bronisława Głuchowskiego – Włodzimierz. Był aptekarzem w punkcie sanitarno-opatrunko­wym zgrupowania „Żywiciel” Warszawskiego Okręgu AK na Żoliborzu. Prowadził aptekę szpitala powstańczego w Forcie Sokolnickiego; zaopatrywał w leki i opa­trunki rannych i chorych powstańców ewakuowanych poza Warszawę.

Premier Rzeczypospolitej Polskiej Leopold Skulski (1876 – 1940?). Ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego.

Z łódzkim środowiskiem aptekarskim związany był wybitny działacz spo­łeczny, polityk i mąż stanu Leopold Skulski (1877 – 1939/40). Do Łodzi przybył w 1907 roku po uprzednim ukończeniu studiów farmaceutycznych w Cesarskim Uniwer­sytecie Warszawskim i studiów chemicznych w Karlsruhe w Niemczech. Począt­kowo dzierżawił jedną z miejscowych aptek, a następnie prowadził własną aptekę i fabrykę krochmalu. Przez kilka lat działał w Łódzkim Stowarzyszeniu Aptekarzy, ale najbardziej pasjonowała go polityka. Był jednym z twórców i aktywnym działa­czem łódzkiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” – narodowej organizacji młodzieżowej o charakterze  sportowo-paramilitarnym.

W 1915 roku współtworzył w Łodzi tajne ugrupowanie polityczne pod nazwą Zjednoczenie Narodowe, a następnie stanął na jego czele. Działał również w Lidze Narodowej. W 1917 roku w pierwszych wybo­rach samorządowych w Łodzi został radnym i II burmistrzem, a po sześciu miesią­cach objął funkcję I burmistrza. Żywo interesował się warunkami życia i pracy ło­dzian, m.in. domagał się uregulowaniu płac urzędników, zwiększania zarobków na­uczycieli i robotników.

Jako pierwszy rozpoczął przygotowanie Łodzi na nadejście wolnej Polski: polecił usunięcie niemieckich napisów z miejskiej pieczęci, był ini­cjatorem lokalnych uroczystości o treści patriotycznej. Odegrał też ważną rolę w przejmowaniu władzy w mieście od Niemców 11 i 12 listopada 1918 roku. Już wów­czas okazał się bardzo dobrym negocjatorem i dyplomatą. W wyborach do Sejmu w 1919 roku Leopold Skulski zdobył mandat posła z listy Związku Ludowo-Narodo­wego. W tym samym roku, po złożeniu dymisji przez Ignacego Paderewskiego, przyjął misję utworzenia rządu i stanął na jego czele. Gabinet Leopolda Skulskiego pracował w niełatwych czasach wojny polsko-bolszewickiej i zarazem scalania państwa po okresie zaborów. Był jednym z najbardziej pracowitych gabinetów w okresie międzywojennym, zyskując tym uznanie współczesnych.

Posiedzenie gabinetu Leopolda Skulskiego. Ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego.

Funkcjonował jed­nak krótko, bo zaledwie sześć miesięcy. W następnym rzędzie, sformowanym w 1920 roku przez Wincentego Witosa, Leopold Skulski uzyskał tekę ministra spraw wewnętrznych i wszedł w skład Rady Obrony Państwa. Rok później zniechęcony niesprzyjającymi okolicznościami, m.in. rozłamem w jego partii – Narodowym Zjednoczeniu Ludowym podjął decyzję o ustąpieniu z urzędu.

Po zakończeniu ka­riery w wielkiej polityce udzielał się w życiu gospodarczym kraju. Zasiadał w ra­dach nadzorczych kilku banków, działał w zarządach paru spółek gospodarczych. W 1923 roku był jednym z organizatorów firmy Polskie Radio, w której przez 13 lat (do 1936 roku) pełnił funkcję prezesa rady nadzorczej. W 1939 roku po kampanii wrze­śniowej został aresztowany przez NKWD i wywieziony do Brześcia nad Bugiem. Zmarł lub został zamordowany w nieustalonych dotąd okolicznościach.

Józef Narcyz Pogonowski (1874 – 1949). Fotokopia ze zbiorów Muzeum Farmacji UM w Łodzi.

W pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości w tworzeniu polskiej ad­ministracji samorządowej w Łodzi uczestniczyło dwóch miejscowych aptekarzy. I tak, w wyborach do rady miejskiej w 1919 roku mandat radnego uzyskał Józef Narcyz Pogonowski (1874 – 1949), prowizor farmacji i właściciel apteki homeopatycznej. W samorządzie zajmował się gospodarką komunalną; brał udział w pracach Rady Nadzorczej Gazowni Miejskiej oraz Komisji ds. Zaprowadzania Kanalizacji i Wo­dociągów. W 1923 roku został wiceprezydentem Łodzi. Urząd ten pełnił pięć miesięcy do kolejnych wyborów, a w radzie miejskiej pozostał do 1937 roku pracując w kilku komisjach i komitetach podlegających magistratowi. Był członkiem Komitetu Roz­budowy Łodzi, reprezentował magistrat w zarządzie Łódzkiego Towarzystwa Elek­trycznego. Poza pracą samorządową aktywnie działał w Towarzystwie Kredytowym m. Łodzi, którego zadaniem było ułatwianie łódzkim przemysłowcom i handlow­com pozyskiwanie środków na nowe inwestycje. W 1928 roku został prezesem tego Towarzystwa. Miał też inne zainteresowania, na przykład publicystyczne. Pod pseudonimem Narcyz Ogończyk ogłosił pracę pt. „Stosunki etnograficzne na Litwie”; pod pseu­donimem Marcin Wrona – „Mariawici w Polsce”; pod własnym nazwiskiem – „Ostatni Mohikanie pomorscy”, „Polacy Unici w Galicji” i inne.

Wiktor Groszkowski (1867 – 1936). Ze zbiorów rodziny W. Groszkowskiego.

W 1923 roku wybory do łódzkiego samorządu przyniosły sukces Wiktorowi Groszkowskiemu (1867 – 1936), właścicielowi apteki i wytwórni wód mineralnych. Początkowo pełnił on funkcję radnego, a w latach 1923 – 1927 był wiceprezyden­tem Łodzi. W czasie swojej kadencji przyczynił się do rozpoczęcia budowy miej­skich kanalizacji, wybudowania kilku szkół, otwarcia pierwszych miejskich przed­szkoli i zakładu rentgenowskiego. Zapoczątkował budowę teatru miejskiego, roz­propagował ideę budowy pomnika Tadeusza Kościuszki i ufundowania Nagrody Literackiej m. Łodzi. W życiu politycznym związany był z łódzkim Stowarzysze­niem Robotników Chrześcijańskich, którego był współtwórcą, następnie wicepreze­sem, a od 1919 roku – prezesem.

Wiceprezydent Łodzi Wiktor Groszkowski z radnymi, przedstawicielami Chrześcijańskiej Demokracji (1926 rok). Ze zbiorów rodziny W. Groszkowskiego.

Niesienie pomocy najbiedniejszym to osobny, bardzo ważny rozdział w życiu Wiktora Groszkowskiego. Już przed wybuchem I wojny światowej był aktywnym członkiem Łódzkiego Chrześcijańskiego Towarzystwa Dobroczynno­ści, które opierało swoją działalność na ofiarności zamożniejszych łodzian. Działał w Komitecie Kolonii Letnich dla Biednych i Chorych Dzieci i w Komitecie Opieki Szkolnej. Wspomagał finansowo Towarzystwo „Kropla Mleka” w Łodzi, które ota­czało opieką noworodki, niemowlęta, małe dzieci i ich matki. Po wybuchu I wojny światowej zmierzył się z nowymi wyzwaniami. Po ewakuacji carskich władz admi­nistracyjnych w 1914 roku zaangażował się w działalność Głównego Komitetu Oby­watelskiego, który zastępował władze miejskie przez niespełna rok, to jest do czasu wkroczenia do Łodzi wojsk niemieckich. Pracował w Sekcji Zaprowiantowania Miasta, skupując żywność w pobliskich miejscowościach i dowożąc ją do okupo­wanej Łodzi. Działał w Komitecie Opałowym, który przydzielał ten deficytowy wówczas towar instytucjom i rodzinom łódzkim. Niezwykle ważna była jego dzia­łalność w Komitecie Obywatelskim Niesienia Pomocy Biednym. Ubodzy dostawali paczki żywnościowe i opał, mogli korzystać z pożyczek gotówkowych. Włączył się również w działalność Komitetu Tanich i Bezpłatnych Kuchni, organizując ciepłe posiłki dla najuboższych w różnych dzielnicach miasta. W 1915 roku za odmowę przyjęcia mandatu Radnego miasta Łodzi z nominacji okupacyjnych władz niemieckich, został osadzony na pół roku w obozie jenieckim w Beniaminowie koło Nieporętu.

Odznaczenie „Pro Ecclesia et Pontifice” nadane Wiktorowi Groszkowskiemu przez stolicę apostolską, 1923 r. Ze zbiorów rodziny Wiktora Groszkowskiego.

Po odzyskaniu niepodległości, podobnie jak w czasie zaborów i „Wielkiej Wojny”, Wiktor Groszkowski aktywnie uczestniczył w życiu Łodzi i jej mieszkańców; pro­wadził ożywioną działalność społeczną i polityczną; brał udział w przedsięwzię­ciach kulturalnych. Jego działalność, oparta na nauce Kościoła, została nagrodzona przez stolicę apostolską. W 1923 roku otrzymał krzyż papieski „Pro Ecclesia et Ponti­fice” (Dla Kościoła i Pa­pieża). Doceniono również patriotyczny opór aptekarza w czasie wojny; w 1932 roku Związek b. Uczestników Powstań Narodowych RP nadał mu odznakę powstańczą za działalność niepodległościową.

Maria Eugenia Jasińska (1906 – 1943). Fotokopia ze zbiorów Muzeum Farmacji UM w Łodzi.

W czasie II wojny światowej wielkim heroizmem wyróżniła się Maria Eugenia Jasińska (1906 – 1943) – łodzianka z „dziada pradziada”, pomocnik aptekarski, przedwojenna harcerka oraz żołnierz Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. Dzięki kontaktom nawiązanym za pośrednictwem niemieckich pacjentów apteki w której pracowała, docierała do hi­tlerowskiego urzędu pracy, ratując wielu Polaków przed wywiezieniem na przymu­sowe roboty do Niemiec. Na nocnych dyżurach w aptece sporządzała fałszywe do­kumenty dla osób zagrożonych przez okupanta, m.in. oficerów ukrywających się przed deportacją do obozów jenieckich. Przygotowywała paczki z lekami i żywno­ścią, a następnie dostarczała je do obozów jenieckich i koncentracyjnych, najczę­ściej do Dachau i obozu przejściowego dla księży w Konstantynowie Łódzkim. Wspomagała ludność żydowską, zamkniętą w łódzkim getcie. Jako łączniczka Ar­mii Krajowej wielokrotnie przeprowadzała uciekinierów przez tak zwaną zieloną granicę między III Rzeszą i Generalną Gubernią. Za udział w akcji mającej na celu przerzut przez granicę trzech angielskich oficerów – lotników, zbiegłych z obozu jeniec­kiego w Poznaniu, została w 1942 roku aresztowana przez gestapo. Przetrzymywano ją kolejno w kilku więzieniach, poddając długotrwałym przesłuchaniom i torturom, mającym na celu zdobycie informacji na temat innych uczestników akcji oraz na­zwisk członków Armii Krajowej. Nie wydała nikogo. Hitlerowscy funkcjonariusze wymiaru sprawiedliwości mówili że „jest to nadzwyczajnie zatwardziała Polka”, a współwięźniarki określały ją jako męczennicę.

Ogłoszenie o wykonaniu wyroku śmierci na M. E. Jasińskiej i innych Polakach w dniu 20 kwietnia 1943 r. Fotokopia ze zbiorów Muzeum Farmacji UM w Łodzi.

W 1943 roku niemiecki sąd w Łodzi skazał ją na karę śmierci przez powieszenie. Egzekucji dokonano w tym samym roku. Maria Eugenia Jasińska została pośmiertnie odznaczona Krzyżem Walecznych i Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, a naczelne dowództwo brytyjskich sił powietrznych przekazało jej rodzinie dyplom uznania i podziękowanie za pomoc udzieloną żołnierzom Brytyjskiej Wspólnoty Narodów. O Marii Eugenii Jasińskiej pamiętają harcerze, farmaceuci i mieszkańcy Łodzi. Dwie łódzkie drużyny harcer­skie noszą jej imię, a na froncie apteki w której pracowała w czasie okupacji wid­nieje tablica upamiętniająca bohaterską aptekarkę. W dniu 14 listopada 2018 roku Rada Miejska w łodzi jednogłośnie przyjęła uchwałę o nadanie jednemu z rond komunikacyjnych imienia Marii Eugenii Jasińskiej.

dr n. farm. Katarzyna Hanisz

Piśmiennictwo:

  1. Katarzyna Hanisz, Wojciech Ślusarczyk: Apteki i aptekarstwo łódzkie. Apteka przy placu Wolności w Łodzi. „Bez Recepty” Magazyn Partnerów PGF,  Łódź 2011.
  2. Jakub Kossowski: Farmaceuci w powstaniu 1863 r., „Aptekarz Polski”, Pismo Naczelnej Izby Aptekarskiej, nr 80 (58e) kwiecień 2013.
  3. Katarzyna Hanisz: Początki aptekarstwa w łodzi, cz. I „Bez Recepty” Magazyn Partnerów PGF nr 6 (15), czerwiec 2001.
  4. Alina Barszczewska – Krupa, Paweł Samuś: Życie polityczno – społeczne. Mię­dzy powstaniami (w:) Łódź, dzieje miasta, T. I, Warszawa – Łódź 1988.
  5. Robert Rembieliński: Zarys historyczny powstania i rozwoju aptek łódzkich. Warszawa 1934.
  6. Mendel Balberyszski: Siedemdziesiąt pięć lat dziejów aptekarstwa w Łodzi 1808 – 1883. Warszawa 1933.
  7. Krystyna Skwirczyńska: Działalność zawodowa i społeczna aptekarza łódzkiego Bronisława Głuchowskiego (1862 – 1934), praca magisterska w Pracowni Hi­storii Farmacji UM w łodzi.
  8. Katarzyna Hanisz: W stulecie Pierwszego Zjazdu Aptekarzy Królestwa Pol­skiego. „Aptekarz Polski” Pismo Naczelnej Izby Aptekarskiej, nr 69/47, maj 2012.
  9. Krzysztof Głuchowski: Wspomnienia dziadka. Rio de Janeiro, Brazylia 2005. W zbiorach Archiwum i Muzeum UŁ.
  10. Katarzyna Hanisz: Działalność społeczno – polityczna łódzkich farmaceutów na rzecz miasta i jego mieszkańców w okresie dwudziestolecia międzywojennego. „Wędrownik”. Biuletyn Z.W.PTTK w Łodzi, R. 33, 1990, nr I – III.
  11. Daniela Kaszczyk – Grodzicka: Znane rodziny farmaceutyczne w Łodzi. „Wę­drownik”, op. cit.
  12. Franciszek Kaczmarczyk: Aptekarski ród Głuchowskich. „Bez Recepty” Maga­zyn Partnerów PGF, nr 9 (150), wrzesień 2012.
  13. Daniela Kaszczyk – Grodzicka: Farmaceutyczna rodzina Głuchowskich. „Farma­cja Polska”, R. 43, 1987, nr 10.
  14. Leopold Skulski – aptekarz prezydentem ministrów II RP, opr. na podstawie albumowego wydawnictwa dr Łukasza Kota. „Czasopismo Aptekarskie”, nr 1 (277), styczeń 2017.
  15. Leopold Skulski farmaceuta, mąż stanu. Katalog wystawy opr. Wojciech Gierma­ziak, Katarzyna Karkutt – Miłek, Agata Ziemecka, Warszawa 2016.
  16. Kazimierz Radecki: Leopold Skulski (1877 – 1940?) – mąż stanu i farmaceuta. „Aptekarz Polski” Pismo Naczelnej Izby Aptekarskiej, nr 27, listopad 2008.
  17. Polski Słownik Biograficzny, 27/2, 1982, z 113.
  18. Aneta Stawiszyńska: Świat łódzkiej farmacji w latach I wojny światowej. „Farma­cja Polska”, R. 69, 2013, nr 12.
  19. Katarzyna Hanisz: Wiktor Groszkowski (1868 – 1936) – łódzki aptekarz, pa­triota, wzorowy obywatel i filantrop. Pamiętnik Jubileuszowego XXV Sympo­zjum Historii Farmacji, Krapkowice 2016.
  20. Andrzej Kempa: Łódzki słownik biograficzny – Wiktor Groszkowski (1868 – 1936). „Dziennik Łódzki”, 18 lipca 1996.
  21. Krystyna Antoniak: W setną rocznicę urodzin Marii Eugenii Jasińskiej (1906 – 1943) – farmaceutki i patriotki. „Farmacja Polska”, R. 62, 2006, nr 21.
  22. Katarzyna Hanisz: Apteki i aptekarstwo w okupowanej Łodzi. „Bez Recepty” Magazyn Partnerów PGF, nr 11 (56), listopad 2004.
  23. Henryk Pankiewicz: Maria Jasińska 1906 – 1943. „Farmacja Polska”, R. 28, 1972, nr 1.
  24. H. z Jasińskich Hartowicz: Wspomnienia o siostrze. „Farmacja Polska”, R. 29, 1973, nr 12.
Tagi: aptekarskie tradycje
UdostępnijPodziel się
Redakcja Aptekarza Polskiego

Redakcja Aptekarza Polskiego

Powiązane artykuły

Rola wybranych roślin leczniczych w polskiej kulturze ludowej. Leczenie ciała i duszy oraz poszukiwania panaceum

AutorJakub Kossowski

Człowiek, w jakich warunkach by nie egzystował, stara się zawsze oswajać najbliższą przestrzeń. Badamy, obserwujemy, wyciągamy wnioski. Od wieków staramy...

Czytaj więcej

Udział farmaceutów polskich w budowie warzelni soli w Ciechocinku

Udział farmaceutów polskich w budowie warzelni soli w Ciechocinku
AutorZenon Wolniak

Farmacja na przestrzeni dziejów odegrała istotną rolę w rozwoju nauk chemicznych, przyrodniczych i nauk pokrewnych. W Polsce właściciele aptek zwłaszcza...

Czytaj więcej
Następny wpis
10.2017 – nowości na rynku.

11.2018 - UE - nowe rejestracje.

Przeczytaj również

Śląska Izba Aptekarska apeluje do dyrektorów szpitali

Śląska Izba Aptekarska apeluje do dyrektorów szpitali

Rząd przedstawił zmiany w Narodowym Programie Szczepień

Rząd przedstawił zmiany w Narodowym Programie Szczepień

EMA podda ocenie rosyjską szczepionkę przeciwko COVID-19

EMA podda ocenie rosyjską szczepionkę przeciwko COVID-19

4 marca - Światowy Dzień Otyłości

4 marca – Światowy Dzień Otyłości

Prof. Janusz Pluta: szczepienia to dopełnienie opieki farmaceutycznej

Prof. Janusz Pluta: szczepienia to dopełnienie opieki farmaceutycznej

Facebook

  • Kontakt
  • Dla reklamodawców
  • Dla autorów
  • Regulamin serwisu
Aptekarz Polski. Pismo Naczelnej Izby Aptekarskiej

Redakcja korzysta z zasobów: freepik.com, flaticon.com

Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
  • Najnowsze e-wydanie Aptekarza Polskiego – 173 (151e)
  • Aktualności
  • Szkolenia
  • Wiedza
  • Trendy
  • WIDEO
  • Farmacja szpitalna
  • Aptekarz Polski

Redakcja korzysta z zasobów: freepik.com, flaticon.com

Zapisz się do newslettera Aptekarza Polskiego
Zapisz się do newslettera Aptekarza Polskiego
Cześć!
Dostęp do serwisu aptekarzpolski.pl przeznaczony jest dla farmaceutów oraz osób uprawnionych do wystawiania recept lub prowadzących obrót produktami leczniczymi.
W związku z odwiedzaniem witryny www.aptekarzpolski.pl przetwarzamy Twój adres IP, pliki cookies oraz dane na temat aktywności i urządzeń użytkownika. Jeżeli dane te pozwalają zidentyfikować Twoją tożsamość, wówczas będą traktowane jako dane osobowe zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 (RODO). Jeśli chcesz zapoznać się z informacjami dotyczącymi zasad przetwarzania Twoich danych osobowych, prosimy o przejście do regulaminu serwisu.
Rezygnuję
Cześć!
Dostęp do serwisu aptekarzpolski.pl przeznaczony jest dla farmaceutów oraz osób uprawnionych do wystawiania recept lub prowadzących obrót produktami leczniczymi.
W związku z odwiedzaniem witryny www.aptekarzpolski.pl przetwarzamy Twój adres IP, pliki cookies oraz dane na temat aktywności i urządzeń użytkownika. Jeżeli dane te pozwalają zidentyfikować Twoją tożsamość, wówczas będą traktowane jako dane osobowe zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 (RODO). Jeśli chcesz zapoznać się z informacjami dotyczącymi zasad przetwarzania Twoich danych osobowych, prosimy o przejście do regulaminu serwisu.
Rezygnuję
Ta strona używa plików cookies. Pozostając na tej stronie zgadzasz się na ich użycie. ☒ Zgadzam się