Newsletter
Aptekarz Polski
Archiwum
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
  • EKSPERCISprawdź
  • SZKOLENIAWeź udział
  • PODCASTYPosłuchaj
  • WIDEOObejrzyj
  • WYWIADYPrzeczytaj
  • EKSPERCISprawdź
  • SZKOLENIAWeź udział
  • PODCASTYPosłuchaj
  • WIDEOObejrzyj
  • WYWIADYPrzeczytaj
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Aptekarz Polski
Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
Strona główna Farmacja szpitalna

Najczęstsze przyczyny nieskuteczności terapii w lecznictwie zamkniętym

dr n. med. Marcin CichońAutordr n. med. Marcin Cichoń
21/04/2022
Najczęstsze przyczyny nieskuteczności terapii w lecznictwie zamkniętym

Jak efektywnie korzystać z wyników badań laboratoryjnych?

Bardzo ważną sprawą przy podejmowaniu decyzji terapeutycznych jest wsparcie wynikami badań laboratoryjnych takich jak CRP czy poziom prokalcytoniny – bardziej wiarygodny ze względu na jej kinetykę (CRP cechuje się wolnym spadkiem w trakcie leczenia). Można również dodatkowo posiłkować się badaniem poziomu interleukiny 6.

REKLAMA

Podczas antybiotykoterapii często zwraca się uwagę na MIC uważając, że powinno być jak najniższe, ale należy również mieć na uwadze bardzo ważny drugi parametr – BMQ na który już jedynie nieliczni zwracają uwagę (przy założeniu, że w ogóle jest podawany przez laboratorium). Może to być dużym błędem i skutkuje nieskutecznością terapii.

REKLAMA

Jakie mogę być konsekwencje nieuwzględnienia farmakokinetyki leku w procesie terapeutycznym?

Klasycznym przykładem niewłaściwego łączenia leków, nieuwzględniającego kinetyki wydalania jest jednoczasowe podawanie furosemidu oraz meropenemu, który jest antybiotykiem eliminowanym drogą nerkową. Takie połączenie powoduje przyspieszoną eliminację chemioterapeutyku, co pod znakiem zapytania stawia efektywność kuracji ze względu na spadek jego stężenia we krwi. Problemem jest także narastanie oporności. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku stosowania witaminy C w iniekcjach, która poprzez zakwaszenie moczu może powodować przyspieszoną eliminację nerkową meropenemu, powodując zachwianie stężenia antybiotyku we krwi. Typowymi przykładami interakcji farmakokinetycznej jest także łączenie innych antybiotyków będących słabymi zasadami np. ceftazydymu czy ampicyliny ze składnikami zakwaszającymi mocz.

Podanie w krótkim odstępie czasu meropenemu z ambroksolem, jest także postępowaniem niewłaściwym i może powodować nieskuteczność terapii, ponieważ ze względu na działanie mukokinetyczne ambroksolu następuje dynamiczny wzrost objętości wydzieliny w drzewie oskrzelowym, co skutkuje zmniejszeniem stężenia antybiotyku w wydzielinie pokrywającej nabłonek oskrzeli.

Dodatkowo należy wspomnieć o tym, że problemem może być także niewłaściwy dobór antybiotyku pod kątem optymalnej penetracji do miejsca infekcji. Eliminuje to możliwość racjonalnego zastosowania niektórych antybiotyków w określonych typach zakażenia.

Czytaj także: Wzajemne relacje w zespołowym działaniu lekarza i farmaceuty.

Niewłaściwy nadzór nad hospitalizowanym pacjentem

Proszę sobie wyobrazić sytuację, w której pacjent na oddziale internistycznym leczony digoksyną przyjmuje w ciągu dnia preparaty z dziurawca, o których nie wspomniał w wywiadzie. Lekarz prowadzący ma trudności z wyregulowaniem pracy serca i ciśnienia krwi, ponieważ chory przyjmuje na własną rękę zioła. Chciałbym zwrócić uwagę, że składniki dziurawca (zespół hiperycyn) wchodzą w istotne interakcje przez wpływ na układy enzymatyczne CYP3A4 oraz CYP2C9 zmniejszając stężenie leku w osoczu, czyli jego formy aktywnej farmakologicznie… Efekt sobie można łatwo wyobrazić. Dotyczy to także innych leków metabolizowanych w tych układach takich jak amitryptilina, simwastatyna czy benzodiazepiny. Powyższa interakcja dotyczy bardzo wielu produktów leczniczych.

Kontrola nad lekami własnymi pacjenta

Podobny problem stwarza stosowanie preparatów rewitalizujących zawierających żeń-szeń na oddziałach geriatrycznych i internistycznych bez wiedzy personelu medycznego. Ten surowiec roślinny nasila działanie przeciwzakrzepowe takich leków jak warfaryna i acenokumarol, ale także nowszych generacji leków jak np. riwaroksaban. Posiada też silne właściwości wypierające leki z połączeń albuminowych, co powoduje wzrost stężenia leku rozpuszczonego w osoczu krwi, czyli jego aktywnej farmakologicznie frakcji. W przypadku leków przeciwzakrzepowych może mieć to tragiczne następstwa. Sygnałem ostrzegawczym powinien być pojawiający się krwotok z nosa lub wybroczyny podskórne. Podobny efekt mogą wywołać preparaty zawierające miłorząb japoński, który hamuje czynnik aktywujący płytki PAF, zwiększając ryzyko krwotoku, a dodatkowo w skojarzeniu z salicylanami daje częste wylewy do gałki ocznej.

Dlatego tak istotne są procedury szpitalne, zabraniające pacjentowi przebywającemu na oddziale stosowania samodzielnie leków i suplementów diety.

Interakcje z sokami owocowymi

Należałoby jeszcze wspomnieć o popijaniu leków sokiem grejpfrutowym czy pomarańczowym, co może przynieść fatalne skutki, ponieważ zawierają one furanokumaryny będące inhibitorami metabolicznymi upośledzającymi szlak metaboliczny CYP3A4. Prowadzi to do wzrostu stężenia leku we krwi i do nasilenia efektów ubocznych jego działania. Szacuje się, że zjedzenie jednego owocu pomelo, limonki, grejpfruta lub wypicie 200 ml soku powoduje bardzo istotne klinicznie zmiany. Szczególnie jaskrawym przykładem jest felodypina stosowana w nadciśnieniu tętniczym, której poziom może wzrosnąć nawet pięciokrotnie w stosunku do dawki wyjściowej po spożyciu tych soków.

O tym, jak ważne są procedury szpitalne

Inny przykład. Pacjentowi przygotowano w aptece szpitalnej krople oczne o działaniu przeciwgrzybiczym. Podczas aplikacji do worka spojówkowego doszło do poważnej infekcji, która zajęła obie gałki oczne. Zakażenie było wyjątkowo trudne do leczenia. Pacjent oskarżył szpital o nieprawidłowe przygotowanie leku w aptece szpitalnej (konkretnie – o niedochowanie zasad aseptyki), co w jego mniemaniu spowodowało zakażenie. W tym przypadku zadziałały procedury stosowane w aptece szpitalnej, polegające na częstej kontroli warunków jałowości loży laminarnej, w której wykonywane są leki. Szokujące w dalszych ustaleniach okazało się źródło zakażenia… Pacjent podczas aplikacji leku pomagał sobie zębami przy ściąganiu zatyczki, więc to on sam nadkaził preparat.

Czytaj więcej: Staż w Hiszpanii – prawdziwy wymiar Farmacji Szpitalnej.

Strona 2 z 3
Poprzedni123Następny
Tagi: antybiotykoopornośćbłędy w stosowaniu lekówfarmacja klinicznafarmacja szpitalnainterakcje lekowe
UdostępnijPodziel się
dr n. med. Marcin Cichoń

dr n. med. Marcin Cichoń

Specjalista farmacji szpitalnej, Kierownik apteki Zespołu Szpitali Miejskich w Chorzowie, Śląski Wojewódzki Konsultant d/s Farmacji Szpitalnej. Absolwent Wydziału Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego i Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, chemik i farmaceuta posiadający bogate doświadczenie zawodowe m.in. w obszarze chemioterapii i żywienia pozajelitowego, wieloletni dydaktyk, a także autor licznych publikacji, wykładów i wystąpień konferencyjnych.

Powiązane artykuły

Rola hiszpańskiego farmaceuty w szpitalu geriatrycznym  

Rola hiszpańskiego farmaceuty w szpitalu geriatrycznym
Autormgr farm. Zofia Zarzyckai1 others

Podczas szóstej edycji Międzynarodowego Programu Stażu Zawodowego dla polskich farmaceutów organizowanego przez Naczelną Izbę Aptekarską we współpracy z Sociedad Española de Farmacia Hospitalaria w...

Czytaj więcej

Farmaceutki na prestiżowym stażu farmaceutów w Hospital Universitario Son Espases. Tydzień czwarty

Farmaceutki na prestiżowym stażu farmaceutów w Hospital Universitario Son Espases. Tydzień czwarty
Autormgr farm. Zofia Zarzyckai1 others

Od wielu lat pojawiają się opisy przypadków ciężkiej hipomagnezemii po długotrwałym stosowaniu IPP.

Czytaj więcej
Następny wpis
UOKiK wszczął postępowanie wobec hurtowni farmaceutycznych

UOKiK wszczął postępowanie wobec hurtowni farmaceutycznych

Najnowsze wydanie Aptekarza Polskiego Najnowsze wydanie Aptekarza Polskiego Najnowsze wydanie Aptekarza Polskiego
REKLAMA

Przeczytaj również

Farmaceuci w dokumencie "Strategia dla szczepień 20230"

Farmaceuci w dokumencie „Strategia dla szczepień 20230”

Usługi farmacji klinicznej – nowa jakość w ochronie zdrowia

Usługi farmacji klinicznej – nowa jakość w ochronie zdrowia

Nawigator pacjenta: przewodnik po systemie ochrony zdrowia

Nawigator pacjenta: przewodnik po systemie ochrony zdrowia

Lato, wakacje, relaks, zabawa i... owady!

Lato, wakacje, relaks, zabawa i… owady!

Krajowi Producenci Leków: zmiany proponowane w projekcie refustawy nie zwiększą bezpieczeństwa lekowego Polaków

Krajowi Producenci Leków: zmiany proponowane w projekcie refustawy nie zwiększą bezpieczeństwa lekowego Polaków

Facebook

  • Kontakt
  • Dla reklamodawców
  • Dla autorów
  • Regulamin serwisu
Aptekarz Polski. Pismo Naczelnej Izby Aptekarskiej

Redakcja korzysta z zasobów: Canva.com, Pixabay.com

Brak wyników
Zobacz wszystkie wyniki
  • Aptekarz Polski
  • Akademia Aptekarza Polskiego – szkolenie [punkty edukacyjne]
  • Najnowsze e-wydanie Aptekarza Polskiego – 200 (178e)
  • Aktualności
  • Wiedza
  • Receptura
  • Trendy
  • Prawo
  • Farmacja szpitalna
  • WIDEO
  • Podcasty
  • WYWIADY
  • Opinie ekspertów

Redakcja korzysta z zasobów: Canva.com, Pixabay.com

Cześć!
Dostęp do serwisu aptekarzpolski.pl przeznaczony jest dla farmaceutów oraz osób uprawnionych do wystawiania recept lub prowadzących obrót produktami leczniczymi.
W związku z odwiedzaniem witryny www.aptekarzpolski.pl przetwarzamy Twój adres IP, pliki cookies oraz dane na temat aktywności i urządzeń użytkownika. Jeżeli dane te pozwalają zidentyfikować Twoją tożsamość, wówczas będą traktowane jako dane osobowe zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 (RODO). Jeśli chcesz zapoznać się z informacjami dotyczącymi zasad przetwarzania Twoich danych osobowych, prosimy o przejście do regulaminu serwisu.
Rezygnuję
Cześć!
Dostęp do serwisu aptekarzpolski.pl przeznaczony jest dla farmaceutów oraz osób uprawnionych do wystawiania recept lub prowadzących obrót produktami leczniczymi.
W związku z odwiedzaniem witryny www.aptekarzpolski.pl przetwarzamy Twój adres IP, pliki cookies oraz dane na temat aktywności i urządzeń użytkownika. Jeżeli dane te pozwalają zidentyfikować Twoją tożsamość, wówczas będą traktowane jako dane osobowe zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/679 (RODO). Jeśli chcesz zapoznać się z informacjami dotyczącymi zasad przetwarzania Twoich danych osobowych, prosimy o przejście do regulaminu serwisu.
Rezygnuję