Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej, Elżbieta Piotrowska-Rutkowska wystosowała list otwarty poświęcony sprawie ustawy o zawodzie farmaceuty.
W imieniu 34 tys. farmaceutów, zwracam się do Państwa z gorącym apelem o pomoc w przyspieszeniu prac nad ustawą o zawodzie farmaceuty. Projekt tej regulacji został wypracowany przez zespół ds. opracowania projektu ustawy o zawodzie farmaceuty, powołany w 2016 r. przez ówczesnego Ministra Zdrowia. W prace ww. zespołu byli zaangażowani Minister Konstanty Radziwiłł, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Krzysztof Łanda, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Marcin Czech oraz wielu wybitnych ekspertów reprezentujących praktycznie wszystkie środowiska i obszary polskiej farmacji. Wraz z rozpoczęciem prac zespołu pojawiła się więc realna szansa na powstanie jednej z najbardziej wyczekiwanych przez całe środowisko regulacji. Warto zaznaczyć, że wśród zawodów medycznych to właśnie farmaceuci są ostatnią grupą zawodową, która nie posiada tak ważnej i systemowej ustawy.
Muszę przyznać ze smutkiem, że ostatnie działania osób zaangażowanych w resorcie zdrowia w prace nad tym aktem prawnym przyjmuję z dużym niepokojem. W połowie stycznia br. zespół zakończył prace, przekazując obecnemu Ministrowi Zdrowia Łukaszowi Szumowskiemu gotowy do dalszego procedowania projekt regulacji. Niestety z niewiadomych przyczyn, projekt do dziś nie znalazł się w wykazie Rządowego Centrum Legislacji, co uniemożliwia uruchomienie następnego etapu – konsultacji społecznych. Etap ten przekładano z miesiąca na miesiąc, bez podania konkretnej przyczyny, czego efektem jest już blisko półroczne opóźnienie. Tego rodzaju postępowanie jest niezrozumiałe, tym bardziej, że w przestrzeni publicznej nadal podkreślana jest ważna rola farmaceutów i chęć wykorzystania ich potencjału, o czym świadczą m.in. wnioski płynące z debaty: „Wspólnie dla Zdrowia” – wydarzenia powstałego z inicjatywy i na wniosek obecnego Ministra Zdrowia Łukasza Szumowskiego. Przypomnę, że mocny akcent zaznaczający ważną rolę farmaceutów w systemie został postawiony także w rządowym dokumencie: „Polityka Lekowa Państwa 2018-2022”, opracowanym przez ówczesnego Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia Pana Marcina Czecha, a następnie przyjętym przez Radę Ministrów w dniu 7 grudnia 2018 r.
Przygotowany przez resortowy zespół projekt ustawy, zawiera wiele istotnych rozwiązań wpierających polski system ochrony zdrowia. Oprócz jasnego i precyzyjnego określenia obowiązków i uprawnień farmaceutów, tworzy ramy prawne, umożliwiające wprowadzenie do polskich aptek usług z zakresu opieki farmaceutycznej. Zdaniem samorządu aptekarskiego usługi te powinny być jak najszybciej wdrożone, przede wszystkim z uwagi na problemy lekowe polskich pacjentów oraz przeciążony system ochrony zdrowia. Nie ma wątpliwości, że odpowiednie wykorzystanie wiedzy 34 tys. farmaceutów pracujących w naszym kraju w znacznym stopniu przyczyni się do zmiany tego niekorzystnego trendu. Pokazują to również dane z europejskich aptek, gdzie zainwestowanie 1 EUR w opiekę farmaceutyczną przynosi systemowi ochrony zdrowia nawet 4-5 EUR oszczędności. Zanim to jednak nastąpi konieczne jest wprowadzenie rozwiązań, stanowiących solidny fundament pod budowę zmian systemowych. Takim rozwiązaniem jest projekt ustawy o zawodzie farmaceuty, zawierający pakiet nowoczesnych narzędzi mogących przynieść wiele korzyści dla pacjentów oraz wielomilionowe oszczędności dla polskiego systemu. Aby tak się stało projekt ten musi być procedowany.
Ponadto, projekt regulacji ma objąć palącą kwestię samodzielnej pracy ponad 5 tys. farmaceutów, których prawa zostały radykalnie ograniczone, w wyniku ostatnich interpretacji obowiązujących przepisów. Sytuacja ta postrzegana jest jako pozbawianie farmaceutów uprawnień, które wynikają z posiadanego prawa wykonywania zawodu. Opisany problem utrudni pacjentom dostęp do leków, ponieważ spowoduje w krótkim czasie bardzo istotne ograniczenie czasu pracy aptek ogólnodostępnych, adekwatne do liczby farmaceutów posiadających odpowiedni staż pracy oraz uniemożliwi pełnienie przez apteki dyżurów w święta, soboty i niedziele.
Należy wskazać, że Ministerstwo Zdrowia dostrzegło ten problem. Zapewniono samorząd aptekarski, że nowelizacja zostanie procedowana w najbliższym projekcie ustawy, który będzie obejmował swoim zakresem ustawę – Prawo farmaceutyczne tj. projekt ustawy o zawodzie farmaceuty. Powyższa obietnica nie ma uzasadnienia, ponieważ przyszłość projektu ustawy o zawodzie farmaceuty jest niejasna. Do dziś nie uzyskał on wpisu do wykazu prac legislacyjnych.
W związku z powyższym zwracam się z apelem do decydentów oraz wszystkich możliwych środowisk o poparcie tej inicjatywy oraz podjęcie skutecznych działań zmierzających do skierowania projektu ustawy o zawodzie na drogę konsultacji społecznych, a następnie jej niezwłoczne uchwalenie. Owoc kilkuletniej pracy wielu ekspertów nie powinien zostać zmarnotrawiony, ze szkodą przede wszystkim dla Polaków.
Elżbieta Piotrowska-Rutkowska
Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej
