Polski projekt badawczy – interferony w walce z COVID-19

Rola białek odpornościowych z grupy interferonów w walce z COVID-19 jest obecnie sprawdzana przez naukowców na całym świecie. Prace nad tym zagadnieniem prowadzi również polska badaczka z Gdańska – poinformowała Fundacja na rzecz Nauki Polskiej.

„Interferony są obecnie badane klinicznie jako obiecujące leki przeciwko COVID-19” – przypomniała wirusolożka dr Alicja Chmielewska z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, cytowana w informacji prasowej przesłanej PAP. Czytaj więcej: Jakie leki mogą okazać się skuteczne w zwalczaniu nowego koronawirusa?

Są to naturalnie występujące w organizmie białka odpornościowe, które odgrywają istotną rolę w zwalczaniu infekcji, zwłaszcza wirusowych.

Działanie interferonu polega na pobudzaniu produkcji innych białek, które blokują namnażanie się wirusa w naszym organizmie. Te właściwości interferonu są już wykorzystywane w leczeniu takich chorób, jak m.in. przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B) oraz C (WZW C). Z ostatnich kubańskich badań wynika też, że stosowanie interferonu alfa-2b może obniżać ryzyko zgonu pacjentów z ciężkim przebiegiem COVID-19.

W swoim projekcie badawczym dr Chmielewska koncentruje się na aktywowanych przez interferony białkach IFITM (z ang. interferon induced transmembrane proteins), które znajdują się w błonach komórkowych i silnie hamują wnikanie wirusów do komórek gospodarza. Są one elementem tzw. odporności nieswoistej (którą mamy od urodzenia).

Zdolność białek IFITM do hamowania infekcji wirusowej odkryto w 2009 roku. Badania prowadzone w hodowlach komórek in vitro potwierdziły ich uniwersalną, przeciwwirusową rolę. Obecnie wiadomo, że IFITM są ważnym elementem w zwalczaniu przez organizm tak groźnych wirusów, jak: wirus grypy, Dengi, HIV, Ebola, wirus Marburg, wirus zapalenia wątroby typu C (HCV), a także większość koronawirusów, w tym SARS-CoV-1.

Dr Chmielewska bada mechanizmy działania IFITM w komórkach gospodarza. Planuje m.in. prześledzić, czy aktywacja tych białek pozwoli zahamować infekcję SARS-CoV-2 i uzyskać zadawalający efekt leczniczy.

„Proponuję nową strategię terapeutyczną przeciwko COVID-19, polegającą na pobudzeniu przeciwwirusowej odpowiedzi immunologicznej pacjenta. Ponieważ odpowiedź ta jest uniwersalna, czyli skierowana przeciwko wielu różnym wirusom, proponowane przeze mnie podejście terapeutyczne będzie można w przyszłości wykorzystać nie tylko w walce z chorobą COVID-19, ale również z innymi groźnymi chorobami wirusowymi” – skomentowała wirusolożka.

Badania dr Chmielewskiej są finansowane przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej z funduszy europejskich pochodzących z programu Inteligentny Rozwój w ramach grantu POWROTY. Na realizację badań wirusolożka otrzymała prawie 200 tys. zł, przyznanych w wyniku tematycznego konkursu na finansowanie nowych zadań badawczych związanych z pandemią COVID-19.

Konkurs przeprowadziła Fundacja na rzecz Nauki Polskiej. Jego łączny budżet wynosił 15 mln zł. Środki zostały przyznane na realizację 14 projektów.