Celem proponowanej zmiany jest wprowadzenie rozwiązań uniemożliwiających przepisywanie leków z substancjami kontrolowanymi za pośrednictwem płatnych usług bez uprzedniego zbadania pacjenta – wynika z lektury oceny skutków regulacji projektu nowelizacji przepisów w sprawie środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje. „Konieczne jest podjęcie pilnych działań mających na celu uniemożliwienia otrzymania recepty na ww. produkty w sposób komercyjny„ – czytamy w dokumentacji towarzyszącej projektowi.
Propozycja nowelizacji przepisów – która ukazała się drugiego maja w RCL – jest zapowiadaną odpowiedzią ministerstwa zdrowia na doniesienia, że może dochodzić do niewystarczającej kontroli nad wystawianiem on-line recept na środki kontrolowane poprzez płatne usługi internetowe, co może skutkować poważnym zagrożeniem dla zdrowia publicznego.
Jakie zmiany zakłada projekt?
Recepta na produkty lecznicze z substancjami kontrolowanymi miałaby być wystawiona wyłącznie w postaci elektronicznej po osobistym zbadaniu pacjenta oraz po weryfikacji, czy i w jakiej ilości takie leki były już przepisywane temu pacjentowi. Wystawiający receptę miałby ocenić wyniki takiej weryfikacji leków „pod względem bezpieczeństwa oraz konieczności ich stosowania, biorąc pod uwagę recepty wystawione oraz zrealizowane dla tego pacjenta„. W dokumentacji pacjenta miałyby też znaleźć się wpisy uzasadniające konieczność wystawienia recepty czy zaistnienie szczególnych okoliczności – w zależności od indywidualnego przypadku.
Są jednak wyjątki. Możliwe miałoby być wystawienie recepty za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności, kiedy od ostatniego zbadania pacjenta, którego wynikiem było wystawienie recepty na środki kontrolowane upłynęło nie więcej niż 12 miesięcy. Receptę bez badania można by było wystawić także w sytuacji, gdyby była ona niezbędna do kontynuacji leczenia, uzasadnionej stanem zdrowia pacjenta odzwierciedlonym w dokumentacji medycznej. Ponadto wspomniany obowiązek weryfikowania przepisanych leków nie dotyczyłby tych pacjentów, którzy nie aktywowali IKP. Ma to chronić osoby dotknięte wykluczeniem cyfrowym.
Kilka dni na zgłoszenie uwag
Na zgłoszenie uwag do projektu jest zaledwie kilka dni. Pismo kierujące projekt do konsultacji publicznych uzasadnia to następująco: „Skrócony czas konsultacji projektu rozporządzenia wynika z istotnego problemu dotyczącego przepisywania produktów leczniczych zawierających substancje objęte wyjątkową kontrolą nie w oparciu o faktyczny stan pacjenta, lecz z wykorzystaniem możliwości uzyskania recepty na ww. produkty w sposób komercyjny, co stanowi duże zagrożenie dla zdrowia publicznego w kontekście samoleczenia, nadużywania oraz uzależnienia. Konieczne jest zatem jak najszybsze podjęcie działań uniemożliwiających preskrypcję przedmiotowych substancji bez zbadania pacjenta„.
Jakich dokładnie grup preparatów dotyczy nowelizacja?
Projektowana nowelizacja dotyczy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 października 2019 r. w sprawie środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje (Dz. U. z 2021 r. poz. 166). Przepis ten odnosi się do środków odurzających grup I-N lub II-N, substancji psychotropowych z grup II-P, III-P lub IV-P oraz prekursorów kategorii 1.