Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych opublikował komunikat do fachowych pracowników ochrony zdrowia. Dotyczy on zalecenia przeprowadzania badań fenotypowych i/lub genotypowych przed rozpoczęciem leczenia produktami zawierającymi 5‑fluorouracyl podawany dożylnie, kapecytabinę i tegafur. Mają one na celu identyfikację pacjentów z niedoborem aktywności dehydrogenazy dihydropirymidynowej (DPD), u których występuje zwiększone ryzyko ciężkiej toksyczności podczas terapii.
Czym są fluoropirymidyny?
Fluoropirymidyny to grupa leków przeciwnowotworowych obejmująca 5‑fluorouracyl (5‑FU) i jego prekursory: kapecytabinę i tegafur, które mają różną postać i wykorzystywane są w terapii różnego rodzaju nowotworów.
Jaką rolę pełni dehydrogenaza dihydropirymidynowa?
Dehydrogenaza dihydropirymidynowa (DPD) jest enzymem ograniczającym tempo katabolizmu 5‑FU. Aktywność DPD podlega dużej zmienności. Całkowity brak aktywności DPD występuje rzadko (0,01-0,5% populacji kaukaskiej). Szacuje się, że częściowy niedobór DPD występuje u 3-9% populacji kaukaskiej.
Zaburzenia czynności DPD – konsekwencje
Zaburzenie czynności enzymu DPD prowadzi do zwiększonego ryzyka ciężkiej lub zagrażającej życiu toksyczności u pacjentów leczonych 5‑FU lub jego prekursorami. Ciężka toksyczność może wystąpić pomimo negatywnych wyników badań na niedobór DPD. U pacjentów z całkowitym brakiem aktywności DPD występuje wysokie ryzyko zagrażającej życiu lub śmiertelnej toksyczności. Pacjentów tych nie należy leczyć fluoropirymidynami.
U pacjentów z częściowym niedoborem DPD występuje zwiększone ryzyko ciężkiej lub potencjalnie zagrażającej życiu toksyczności. Należy rozważyć zmniejszenie dawki początkowej, aby ograniczyć ryzyko ciężkiej toksyczności. W razie braku ciężkiej toksyczności kolejne dawki można zwiększyć, ponieważ nie ustalono skuteczności zmniejszonej dawki.
Co ma na celu badanie aktywności DPD przed rozpoczęciem leczenia?
W celu zidentyfikowania pacjentów ze zwiększonym ryzykiem ciężkiej toksyczności zaleca się badanie niedoboru DPD przed rozpoczęciem leczenia, pomimo niepewności co do optymalnej metodologii badania. Dopuszczalnymi metodami są badanie genotypu genu kodującego DPD (DPYD), jak również badanie fenotypu poprzez pomiar stężenia uracylu we krwi. Należy wziąć pod uwagę wytyczne kliniczne dotyczące genotypowania lub fenotypowania DPD.
Terapeutyczne monitorowanie stężenia leku we krwi
Therapeutic Drug Monitoring – TDP, u pacjentów leczonych 5-fluorouracylem podawanym dożylnie może służyć jako uzupełnienie początkowych badań aktywności DPD i prowadzić do lepszych wyników klinicznych u pacjentów leczonych 5‑FU podawanym w ciągłej infuzji.