Rozpoczął się sezon jesienno-zimowy, a wraz z nim wzmożone zachorowania na grypę, choroby grypopodobne, ale również na COVID-19. Grypa stanowi poważne zagrożenie dla życia i zdrowia społeczeństwa. Mając na uwadze zachowania prewencyjne zwłaszcza w okresie trwającej pandemii, warto podjąć odpowiednie kroki, aby zapobiec zachorowaniom i powikłaniom, dlatego Ministerstwo Zdrowia w ramach Rozporządzenia z dnia 27 sierpnia 2021 r. w sprawie metody zapobiegania grypie sezonowej w sezonie 2021/20221 udostępniło szerokiej grupie możliwość skorzystania z bezpłatnych szczepień.
Jak skorzystać z bezpłatnego szczepienia przeciw grypie?
Osoby, które są uprawnione do bezpłatnych szczepień przeciw grypie, nie muszą otrzymać skierowania od lekarza na szczepienie i umawiać się na wizytę w przychodni. Pacjent musi jedynie zgłosić się do jednego z punktu szczepień i umówić się na dogodny termin do wykonania iniekcji. Przed szczepieniem należy jednak wypełnić oświadczenie2, a następnie porozmawiać z lekarzem kwalifikującym do zabiegu. Warto pamiętać, że na szczepienie osoba powinna zgłosić się zdrowa, bez objawów ostrej infekcji i wysokiej gorączki. Nie zapominajmy, że szczepienia przeciw grypie można dokonać podczas szczepienia przeciw COVID-19. Szczepienia te można wykonywać jednocześnie, a szczepienie przeciw grypie może być zrealizowane zarówno z pierwszą, jak i kolejnymi dawkami szczepionek przeciw COVID-193. Mapa punktów, w których można wykonać bezpłatne szczepienie: https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/szczepienia-na-grype.
Uzyskanie zaświadczenia po szczepieniu
Zaświadczenie po szczepieniu przeciw grypie widocznie będzie w Internetowym Koncie Pacjenta. Żeby zobaczyć szczepienie w systemie, wystarczy wybrać zakładkę „Profilaktyka”, a następnie przejść do „Szczepienia”. Zaraz po szczepieniu, po wpisaniu do systemu przez osobę z punktu szczepień – zaświadczenie pojawi się w IKP.
Prawo do bezpłatnego szczepienia
Od tego roku na mocy Rozporządzenia Ministra Zdrowia z bezpłatnych szczepień będą mogły skorzystać następujące grupy:
- medycy i osoby zatrudnione w placówkach medycznych
- farmaceuci i pracownicy aptek
- diagności laboratoryjni
- nauczyciele akademicy i inne osoby prowadzące w uczelni zajęcia ze studentami lub z doktorantami oraz inne osoby zatrudnione w uczelni
- studenci i doktoranci uczestniczący w zajęciach z udziałem pacjentów
- osoby zatrudnione w organach Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej wykonujące czynności kontrolne lub inspekcyjne
- pracownicy pomocy społecznej, w tym zatrudnieni w placówkach zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku
- pacjenci:
- zakładu opiekuńczo-leczniczego
- zakładu pielęgnacyjno-opiekuńczego
- hospicjum stacjonarnego lub domowego
- oddziału medycyny paliatywnej
- osoby przebywające w domu pomocy społecznej lub w placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku
- nauczyciele i inne osoby pracujące w przedszkolu, innej formie wychowania przedszkolnego, szkole lub placówce działającej w systemie oświaty, placówce wsparcia dziennego, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym, w ramach form opieki nad dziećmi w wieku do lat 3
- funkcjonariusze albo żołnierze: Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Policji, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Celno-Skarbowej, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Ochrony Państwa, Służby Więziennej, Inspekcji Transportu Drogowego, straży ochrony kolei, straży gminnej (miejskiej) oraz członków ochotniczych straży pożarnych, ratowników górskich i wodnych wykonujących działania ratownicze
- Rzecznicy Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego
- seniorzy, czyli osoby urodzone nie później niż w 1946 r.4
Szczepionki refundowane
Na bezpłatne szczepionki przeciw grypie dostępne w aptekach mogą liczyć seniorzy powyżej 75 roku życia oraz kobiety w ciąży. 50% refundacja dotyczy osób w wieku 65-74 lata, osób w wieku od 18-64 lat z chorobami współistniejącymi oraz dzieci od ukończonych 2 lat do ukończonych 5 lat. Grupy nieobjęte refundacją również mogą skorzystać ze szczepień przeciw grypie w pełnej odpłatności. W związku z licznymi zapytaniami napływającymi do biura OPZG, poniżej przedstawiamy tabelkę z refundacją apteczną szczepionek przeciw grypie5:
Czym grozi zakażenie wirusem grypy?
Grypy nie należy lekceważyć. Jest to szczególnie groźna choroba dla osób z grup ryzyka tj. dzieci, kobiet w ciąży, seniorów i osób z chorobami współistniejącymi. Niebezpieczeństwo nie polega na zakażeniu wirusem, ale na groźnych powikłaniach, które mogą pojawić się po chorobie. Najczęściej pojawia się zapalenie zatok, płuc, oskrzeli, ucha środkowego a nawet serca. Niewydolność oddechowa i powikłania neurologiczne w postaci zapalenia mózgu czy opon mózgowych to kolejne komplikacje pogrypowe. Aby uniknąć ciężkiego przebiegu choroby i groźnych powikłań, warto zaszczepić się przeciw grypie.
Jak zapobiegać zachorowaniu na grypę?
Grypa przenoszona jest drogą kropelkową, dlatego tak ważne, żeby stosować się do zasad higieny osobistej. Podczas choroby należy pozostać w domu. Częste mycie rąk, wietrzenie pomieszczeń, stosowanie chusteczek higienicznych to proste środki, które pozwalają ograniczyć transmisję wirusa pomiędzy chorymi. Podobnie jak w przypadku innych infekcji wirusowych, naszym największym sprzymierzeńcem jest układ odpornościowy. Dbajmy o niego, żeby w okresie jesienno-zimowym nie ułatwiać sprawy wirusowi grypy. Zbilansowana dieta bogata w warzywa i owoce, regularna aktywność fizyczna, odpowiednia ilość snu wzmacniają nasz układ odpornościowy. Jednak to szczepienie jest najskuteczniejszą metodą zapobiegania zachorowaniu na grypę i pogrypowym powikłaniom. Szczepionka przeciw grypie „ucząc” organizm walczyć z wirusem, wzmacnia układ odpornościowy. Ponadto zmniejsza ryzyko powikłań pogrypowych, ogranicza transmisję wirusa grypy i chroni osoby narażone na powikłania grypowe. Zaszczepić można się od września do stycznia, gdyż szczyt zachorowań przypada na styczeń-marzec. Pacjent zdąży nabyć odporność poszczepienną, gdyż ta rozwija się już w ciągu 2-3 tygodni od przyjęcia szczepienia.
Informacja prasowa Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy
1 https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//516/12349853/12808571/dokument518434.docx
2 https://pacjent.gov.pl/sites/default/files/202109/O%C5%9Bwiadczenie%20osoby%20uprawionej%20do%20szczepienia%20grypa%202021.2022%20wz%C3%B3r%20ostateczna.pdf
3 https://opzg.pl/rekomendacje-zespolu-ekspertow-dotyczace-jednoczesnego-stosowania-szczepionek-przeciw-grypie-i-covid-19/
4 Na podstawie danych dostępnych na stronie https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/szczepienia-na-grype (data dostępu: 28.09.2021)
5 Po transplantacji narządów; chorujący na niewydolność układu oddechowego, astmę oskrzelową, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, niewydolność układu krążenia, chorobę wieńcową, niewydolność nerek, nawracający zespół nerczycowy, choroby wątroby, choroby metaboliczne (w tym cukrzycę), choroby neurologiczne i neurorozwojowe; w stanach obniżonej odporności (w tym po przeszczepie tkanek i chorujący na nowotwory układu krwiotwórczego).
