Emergency Task Force – jednostka Europejskiej Agencji Leków EMA ostrzegła, że przeciwciała monoklonalne obecnie dopuszczone do leczenia COVID-19 najprawdopodobniej nie będą skuteczne przeciwko nowo pojawiającym się szczepom SARS-CoV-2.
Przeciwciała mają na celu neutralizację wirusa poprzez wiązanie się z białkiem kolca na jego powierzchni. Nowe szczepy mają mutacje w obrębie wspomnianego białka, które mogą zmniejszać zdolność przeciwciał do wiązania się z nimi. Ostatnie badania laboratoryjne wykazały, że przeciwciała monoklonalne skierowane przeciwko białku wypustki są słabo skuteczne w neutralizowaniu szczepów Omicron BA.4.6, BA.2.75.2 i XBB. Dane pokazują również, że te przeciwciała monoklonalne nie neutralizują znacząco BQ.1 i BQ.1.1, które mają stać się dominującymi szczepami w UE w nadchodzących tygodniach. Oczekuje się natomiast, że leki przeciwwirusowe, takie jak Paxlovid (nirmatrelvir/rytonawir) i Veklury (remdesivir), które mają różne mechanizmy działania, zachowają swoją aktywność wobec pojawiających się szczepów.
Aktualnie dopuszczone do stosowania w COVID-19 są następujące leki zawierające przeciwciała: Evusheld (tixagevimab/cilgavimab), Regkirona (regdanvimab), Ronapreve (casirivimab/imdevimab) i Xevudy (sotrovimab). EMA wydała poradę dotyczącą stosowania piątego produktu (bamlanivimab/etesevimab) zgodnie z art. 5 ust. 3 rozporządzenia 726/2004. Oświadczenie ETF dotyczące spadku skuteczności przeciwciał nie odnosi się natomiast do leku RoActemra – innego przeciwciała monoklonalnego, które nie jest ukierunkowane na wirusa, ale działa jako modulator odpowiedzi immunologicznej i jest stosowane z kortykosteroidem u pacjentów z COVID-19 wymagających dodatkowego tlenu lub wentylacji mechanicznej.