07.2018 – UE – nowe rejestracje.

A – Przewód pokarmowy i metabolizm

A16/A16A – Pozostałe produkty działające na przewód pokarmowy i metabolizm;

A16AA – Aminokwasy i ich pochodne

Metreleptin: Myalepta (Aegerion) jest wskazany do stosowania jako dodatek do diety w ramach terapii zastępczej w leczeniu powikłań wynikających z niedoboru leptyny u pacjentów z lipodystrofią (LD): z potwierdzoną wrodzoną uogólnioną LD (ang. Berardinelli-Seip syndrome) lub nabytą uogólnioną LD (ang. Lawrence syndrome), u pacjentów dorosłych i dzieci w wieku powyżej 2 lat; z potwierdzoną rodzinną LD częściową lub nabytą LD częściową (ang. Barraquer-Simons syndrome), u dorosłych i dzieci w wieku od 12 lat, u których standardowe leki nie zapewniły osiągnięcia odpowiedniej kontroli metabolicznej.

Metreleptyna to rekombinowany odpowiednik ludzkiego hormonu leptyny, wytwarzany w komórkach pałeczki okrężnicy (łac. Escherichia coli) przy wykorzystaniu technologii rekombinacji DNA do stworzenia rekombinowanej ludzkiej metionyloleptyny.

Metreleptyna imituje fizjologiczne właściwości leptyny poprzez wiązanie się z receptorem ludzkiej leptyny i jej aktywowanie. Receptor ten należy do rodziny receptorów cytokin klasy I, które przesyłają sygnały w szlaku transdukcji JAK/STAT. Badania przeprowadzono wyłącznie w odniesieniu do działania metabolicznego metreleptyny. Nie przewiduje się żadnego oddziaływania na rozmieszczenie tłuszczu podskórnego.

Decyzjami Komisji Europejskiej z 17 lipca 2012 metreleptyna została oznaczona jako sierocy produkt leczniczy w podanych wskazaniach i w okresie od 1 sierpnia 2018 ma zagwarantowaną 10 letnią wyłączność rynkową.

A16AX – Różne środki działające na przewód pokarmowy i metabolizm

Nitisinone: Nityr (Cycle Pharmaceuticals) to 3. zarejestrowana marka nityzynonu. Do sprzedaży wprowadzono Orfadin (Swedish Orphan BioVitrum), który w okresie od 24 lutego 2005 do 24 lutego 2015 miał zagwarantowaną wyłączność rynkową jako lek sierocy. Nie pojawił się jeszcze na rynku Nitisinone MDK (MendeliKABS; lek zarejestrowany pierwotnie pod nazwą Nitisinone MendeliKABS).

Leki są wskazane w leczeniu pacjentów dorosłych oraz dzieci i młodzieży (we wszystkich grupach wiekowych) z potwierdzoną diagnozą dziedzicznej tyrozynemii typ 1 (HT-1, ang. hereditary tyrosinemia) równocześnie z dietą ograniczającą spożycie tyrozyny i fenyloalaniny.

Zaburzenie biochemiczne w dziedzicznej tyrozynemii typu 1 (HT-1) polega na braku hydrolazy fumaryloacetooctanu – końcowego enzymu na szlaku katabolicznym tyrozyny. Nityzynon jest konkurencyjnym inhibitorem dioksygenazy 4 hydroksyfenylopirogronianu – enzymu, który poprzedza hydrolazę fumaryloacetooctanu w szlaku katabolicznym tyrozyny. Hamując normalny katabolizm tyrozyny u pacjentów z HT-1, nityzynon przeciwdziała kumulacji toksycznych półproduktów – maleiloacetooctanu i fumaryloacetooctanu. U pacjentów z HT-1 te półprodukty zostają zamienione na toksyczne metabolity bursztynyloaceton i bursztynyloacetooctan. Bursztynyloaceton hamuje szlak syntezy porfiryny prowadząc do kumulacji kwasu 5-aminolewulinowego.

L – Leki przeciwnowotworowe i wpływające na układ odpornościowy

L01 – Leki przeciwnowotworowe;

L01A – Środki alkilujące; L01AD – Pochodne nitrozomocznika

Carmustine: Carmustine Obvius (Obvius Investment) jest wskazany w zwalczaniu następujących nowotworów złośliwych w monoterapii lub w połączeniu z innymi lekami przeciwnowotworowymi lub innymi środkami leczniczymi (radioterapia, zabieg chirurgiczny): guzy mózgu (glejak wielopostaciowy, glejaki pnia mózgu, rdzeniak zarodkowy, gwiaździak i wyściółczak) i przerzuty do mózgu; terapia II rzutu chłoniaka nieziarniczego i choroby Hodgkina.

Karmustyna jest nieswoistym lekiem przeciwnowotworowym działającym na fazy cyklu komórkowego, który wywiera działanie cytotoksyczne na nowotwór w wielu mechanizmach. Jako środek alkilujący może ona alkilować reaktywne miejsca na nukleoproteinach, co zakłóca syntezę DNA i RNA oraz naprawę DNA. Jest w stanie tworzyć wiązania krzyżowe pomiędzy nićmi DNA, co uniemożliwia replikację i transkrypcję DNA. Wiadomo też, że karmustyna może karbamylować reszty lizynowe na białkach, powodując nieodwracalną inaktywację enzymów, w tym reduktazy glutationowej. Aktywność karbamylacyjna karmustyny jest ogólnie uważana za mniej znaczącą, niż aktywność alkilująca w jej działaniu przeciwnowotworowym, jednak karbamylowanie może hamować procesy naprawy DNA. Przeciwnowotworowe i toksyczne działania karmustyny mogą być związane z jej metabolitami. Karmustyna i podobne do niej pochodne nitrozomocznika są nietrwałe w roztworach wodnych i ulegają samoistnemu rozpadowi do reaktywnych związków pośrednich, które są zdolne do alkilowania i karbamylowania. Uważa się, że pośrednie związki alkilujące odpowiadają za działanie przeciwnowotworowe karmustyny. Jednak opinie są podzielone w odniesieniu do roli karbamylujących związków pośrednich jako mediatorów biologicznych działań pochodnych nitrozomocznika. Z jednej strony zaobserwowano, że ich aktywność karbamylacyjna przyczynia się do cytotoksycznych właściwości leków macierzystych poprzez hamowanie enzymów naprawczych DNA. Z drugiej strony bierze się pod uwagę, że związki karbamylujące mogą pośredniczyć w pewnych toksycznych działaniach karmustyny. Karmustyna łatwo przenika przez barierę krew mózg ze względu na swój charakter lipofilowy.

L01X – Inne leki przeciwnowotworowe; L01XC – Przeciwciała monoklonalne

Trastuzumab: Trazimera (Pfizer) to lek biopodobny, 5. zarejestrowana marka trastuzumabu. Do sprzedaży wprowadzono lek oryginalny Herceptin (Roche). Wskazaniami do stosowania są: rak piersi (rak piersi z przerzutami, wczesne stadium raka piersi) i rak żołądka z przerzutami. Nie pojawiły się jeszcze na rynku: Herzuma (Celltrion), Kanjinti (Amgen), Ontruzant (Samsung Bioepis).

L04/L04A – Leki hamujące układ odpornościowy; L04AB – Inhibitory czynnika martwicy nowotworów alfa (TNF-α)

Adalimumab: Hyrimoz, Hefiya i Halimatoz (wszystkie: Sandoz) to leki biopodobne, odpowiednio 5., 6. i 7. zarejestrowana marka adalimumabu. Do sprzedaży wprowadzono lek oryginalny Humira (AbbVie). Nie pojawiły się jeszcze na rynku w Polsce: Amgevita (Amgen), Cyltezo (Boehringer Ingelheim) oraz Imraldi (Amgen).

Ostatnio skreślono z Rejestru: Solymbic (Amgen).

Leki są wskazane w leczeniu następujących chorób: reumatoidalne zapalenie stawów, młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów (wielostawowe młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów, zapalenie stawów z towarzyszącym zapaleniem przyczepów ścięgnistych), osiowa spondyloartropatia (zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa [ZZSK], osiowa spondyloartropatia bez zmian radiograficznych charakterystycznych dla ZZSK), łuszczycowe zapalenie stawów, łuszczyca, łuszczyca zwyczajna (plackowata) u dzieci i młodzieży, ropne zapalenie apokrynowych gruczołów potowych (hidradenitis suppurativa, HS), choroba Leśniowskiego-Crohna (w tym u dzieci i młodzieży), wrzodziejące zapalenie jelita grubego, zapalenie błony naczyniowej oka.

Adalimumab jest rekombinowanym ludzkim przeciwciałem monoklonalnym uzyskiwanym przez ekspresję w komórkach jajnika chomika chińskiego. Przeciwciało wiąże się swoiście z czynnikiem martwicy nowotworów (TNF) i neutralizuje biologiczną czynność TNF blokując jego interakcję z receptorami p55 i p75 na powierzchni komórki. Moduluje również odpowiedzi biologiczne indukowane lub regulowane przez TNF, w tym zmiany w poziomach cząsteczek adhezji międzykomórkowej odpowiadających za migrację leukocytów (ELAM-1, VCAM-1 i ICAM-1).

N – Układ nerwowy

N02 – Leki przeciwbólowe; N02C – Preparaty przeciwmigrenowe; N02CX – Inne preparaty przeciwmigrenowe

Erenumab: Aimovig (Novartis Europharm) jest wskazany do stosowania w profilaktyce migreny u osób dorosłych, u których występują przynajmniej 4 dni z migreną na miesiąc. Erenumab jest w pełni ludzkim przeciwciałem monoklonalnym IgG2 wytwarzanym w technologii rekombinacji DNA w komórkach jajnika chomika chińskiego (CHO).

Erenumab wiąże się z receptorem peptydu związanego z genem kalcytoniny (CGRP). Receptor CGRP jest zlokalizowany w miejscach istotnych dla patofizjologii migreny, takich jak zwój nerwu trójdzielnego. Erenumab silnie i swoiście konkuruje o wiązanie z CGRP oraz hamuje jego aktywność w receptorze CGRP i nie wykazuje istotnego działania na inne receptory z rodziny kalcytoniny. CGRP jest neuropeptydem modulującym nocyceptywny szlak sygnałowy oraz substancją rozszerzającą naczynia, związaną z patofizjologią migreny. W przeciwieństwie do innych neuropeptydów wykazano, że stężenie CGRP istotnie zwiększa się podczas migreny i powraca do normy, gdy ból głowy ustępuje. Dożylna infuzja CGRP wywołuje migreno-podobny ból głowy u pacjentów. Hamowanie działania CGRP może teoretycznie osłabiać kompensacyjne rozszerzanie naczyń krwionośnych w przypadku schorzeń niedokrwiennych. W badaniu oceniano wpływ pojedynczej dożylnej dawki 140 mg produktu leczniczego Aimovig u pacjentów ze stabilną dławicą piersiową w warunkach kontrolowanego wysiłku. Aimovig wykazywał podobny czas trwania wysiłku jak placebo i nie pogarszał niedokrwienia mięśnia sercowego u tych pacjentów.

N05 – Leki psychotropowe; N05A – Leki neuroleptyczne; N05AX – Inne leki neuroleptyczne

Brexpiprazole: Rxulti (Otsuka) jest wskazany do leczenia schizofrenii u dorosłych.

Brekspiprazol jest nietypowym lekiem przeciwpsychotycznym. Uważa się, że w farmakologii brekspiprazolu pośredniczy działanie modulujące w układach serotoniny i dopaminy, które łączy częściowo agonistyczne działanie w stosunku do receptorów serotoninowego 5-HT_1A i dopaminowego D₂ i oraz działanie antagonistyczne w stosunku do receptora serotoninowego 5-HT_2A z podobnym dużym powinowactwem do wszystkich tych receptorów (Ki: 0,1-0,5 nM). Brekspiprazol wykazuje również działanie antagonistyczne w stosunku do receptorów noradrenergicznych α_1B/2C z powinowactwem w tym samym pod nanomolarnym zakresem Ki (Ki: 0,2-0,6 nM).

N07 – Inne leki wpływające na układ nerwowy; N07X/N07XX – Inne leki wpływające na układ nerwowy

Inotersen: Tegsedi (Ionis) jest wskazany do stosowania w leczeniu polineuropatii w stadium 1 lub stadium 2 u dorosłych z rodzinną amyloidozą transtyretynową (ang. hereditary transthyretin amyloidosis, hATTR).

Inotersen to 2′-O-2-metoksyetylo (2′-MOE) tiofosforanowy antysensowny oligonukleotyd (ASO) inhibitora wydzielania ludzkiej transtyretyny (TTR). Selektywne wiązanie się inotersenu do matrycowego RNA (mRNA) TTR powoduje rozkład zarówno zmutowanego jak i dzikiego typu (prawidłowego) mRNA TTR. Zapobiega to syntezie białka TTR w wątrobie prowadząc do istotnego zmniejszenia się stężenia zmutowanego i dzikiego typu białka TTR wydzielanego do krążenia przez wątrobę. TTR to białko transportujące dla białka wiążącego retinol typu 4 (RBP4), które jest głównym nośnikiem witaminy A (retinolu). Z tego względu, oczekuje się, że zmniejszenie stężenia TTR w osoczu będzie prowadzić do zmniejszenia stężenia retinolu w osoczu do poziomu poniżej normy.

Decyzją Komisji Europejskiej z 26 marca 2014 inotersen został oznaczony jako sierocy produkt leczniczy w podanym wskazaniu, a w okresie od 10 lipca 2018 ma zagwarantowaną 10 letnią wyłączność rynkową.

S – Narządy zmysłów

S01 – Leki oftalmologiczne; S01X/S01XA – Pozostałe leki oftalmologiczne

Ciclosporin: Verkazia (Santen) jest wskazany w leczeniu ciężkiego wiosennego zapalenia rogówki i spojówek (ang. vernal keratoconjunctivitis, VKC) u dzieci w wieku od 4 lat i młodzieży.

Decyzją Komisji Europejskiej z 6 kwietnia 2006 cyklosporyna została oznaczona jako sierocy produkt leczniczy w podanym wskazaniu, a w okresie od 10 lipca 2018 Verkazia ma zagwarantowaną 10 letnią wyłączność rynkową.

Do sprzedaży w Polsce od października 2016 wprowadzono Ikervis (Santen) wskazany w leczeniu ciężkiego zapalenia rogówki u dorosłych pacjentów z zespołem suchego oka, u których nie nastąpiła poprawa pomimo stosowania preparatów sztucznych łez.

Cyklosporyna (znana też jako cyklosporyna A) jest cyklicznym polipeptydem immunomodulującym o działaniu immunosupresyjnym. Wykazano, że przedłuża przeżycie przeszczepów allogenicznych u zwierząt i znacząco poprawia przeżywalność przeszczepów po przeszczepianiu wszelkiego typu narządów miąższowych u człowieka. Wykazano także, że cyklosporyna ma działanie przeciwzapalne. Badania na zwierzętach sugerują, że cyklosporyna hamuje reakcje odporności komórkowej. Wykazano, że cyklosporyna hamuje produkcję i (lub) uwalnianie cytokin prozapalnych, w tym interleukiny 2 (IL-2), zwanej też czynnikiem wzrostu limfocytów T (TCGF). Wiadomo też, że zwiększa uwalnianie cytokin przeciwzapalnych. Wydaje się, że cyklosporyna blokuje limfocyty spoczynkowe w fazie G0 lub G1 cyklu komórkowego.

Po podaniu do oka cyklosporyna jest pasywnie wchłaniana przez limfocyty T, gdzie ulega wiązaniu do cyklofiliny A, inaktywuje kalcyneurynę i zapobiega translokacji czynnika transkrypcyjnego NF-AT (ang. Nuclear factor of activated T-cells) do jądra komórkowego, blokując w ten sposób uwalnianie cytokin prozapalnych takich jak interleukina 2 (IL-2), a tym samym aktywację limfocytów T. Blokowanie NF-AT wpływa także na procesy odpowiedzi alergicznej. Cyklosporyna hamuje uwalnianie histaminy z mastocytów i bazofili przez ograniczanie wytwarzania interleukiny 5 (IL 5) i może ograniczać rekrutację eozynofili oraz wpływ na spojówkę i rogówkę. Wiadomo też, że cyklosporyna zwiększa uwalnianie cytokin przeciwzapalnych. Wszystkie dostępne dowody sugerują, że cyklosporyna działa swoiście i odwracalnie na limfocyty i nie hamuje hematopoezy ani nie wywiera żadnego wpływu na czynność fagocytów.

Niektóre decyzje porejestracyjne Komisji Europejskiej:

• decyzja z 6 VII 2018 dotycząca wycofania, na wniosek posiadacza (Pacira) z 11 VI 2018, pozwolenia na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego stosowanego u ludzi DepoCyte, zarejestrowanego 11 VII 2001 – substancja czynna: cytarabine, klasa: L01BC;

• decyzja z 9 VII 2018 dotycząca wycofania, na wniosek posiadacza (Eli Lilly) z 7 VI 2018, pozwolenia na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego stosowanego u ludzi Ariclaim, zarejestrowanego 11 VIII 2004 – substancja czynna: duloxetine, klasa: N06AX;

• decyzja z 19 VII 2018 dotycząca wycofania, na wniosek posiadacza (Glaxo Group) z 28 VI 2018, pozwolenia na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego stosowanego u ludzi Trobalt, zarejestrowanego 28 III 2011 – substancja czynna: retigabine, klasa: N03AX.

 

 

 

Opracowanie: dr n. farm. Jarosław Filipek

Kierownik Działu Informacji o Produktach

Administrator Farmaceutycznej Bazy Danych

 

 

IQVIA

2018-08-22

Krajowa Baza Produktów Ochrony Zdrowia (KBPOZ)

Źródła:

– klasyfikacja ATC i nomenklatura nazw substancji czynnych na podstawie opracowania WHO Collaborating Centre for Drug Statistics Methodology (“Guidelines for ATC Classification and DDD assignment 2018”, Oslo 2017; “ATC Index with DDDs 2018”, Oslo 2017), ze zmianami i uzupełnieniami mającymi zastosowanie w roku 2018 – tłumaczenie własne;

– informacje rejestracyjne: “Community register of medicinal products for human use”; “Community list of not active medicinal products for human use”;

– informacje o wprowadzeniu produktu na rynek w Polsce: dane IQVIA;

– opisy wskazań i mechanizmów działania: Charakterystyki Produktów Leczniczych;

– pozostałe opinie i komentarze: autorskie.