Poznańskie Apteki – wnętrza, historia, wyposażenie.
W trosce o pieczę nad historią zawodu w Poznaniu i Wielkopolsce z okazji 25-lecia powstania odrodzonego Samorządu Aptekarskiego Wielkopolska Okręgowa Izba Aptekarska przygotowała wystawę ,,Apteki dawnego Poznania’’ w Urzędzie Miasta Poznania i wydała książkę pod tytułem: ,,Poznańskie Apteki – wnętrza, historia, wyposażenie’’ autorstwa dr Hanny Cytryńskiej. To książka ciekawa nie tylko dla aptekarzy wielkopolskich, ale także dla miłośników miasta Poznania oraz wszystkich zainteresowanych piękną i niezwykłą historią aptek w Polsce.
Aptekarz to zawód niezwykły, dla niektórych tajemniczy i prawie magiczny, a osoby go wykonujące cieszyły się od wieków wysoką pozycją społeczną.
Jest jednym z niewielu zawodów posiadających własną kulturę materialną, rozwijającą się na przestrzeni wieków. Tworzenie aptek w miastach miało wpływ na architekturę budynków, w których prowadzono apteki. To charakterystyczne zdobienia, fasady, godła na elewacji, charakterystyczny układ pomieszczeń, a nawet całe konstrukcje budynków wynikające z funkcji, jakim służyły – pokazywały mieszkańcom miejsce, w którym prowadzona była apteka. Bywało, że domy były projektowane dla rodzin aptekarzy, ze strychami do suszenia ziół, piwnicami dla przechowywania leków i odpowiednim układem pomieszczeń na parterze, charakterystycznym dla apteki.
Innym przykładem wielowiekowej kultury materialnej związanej z wykonywaniem zawodu aptekarza są meble apteczne, niekiedy swoiste dzieła sztuki stolarskiej i snycerskiej, najczęściej wykonane w stylu epoki. Apteki miały także specjalnie dla nich przygotowywaną porcelanę, często bogato zdobioną, której przykładem niech będą majoliki apteczne.
Prowadzenie apteki od wieków wymagało także specyficznych dokumentów i druków, z których niektóre były opatrzone godłami i symbolami aptek. W muzeach możemy spotkać także inne interesujące sprzęty apteczne np. zegary specjalnie wykonane na zamówienie aptekarzy, których kunszt wykonania miał podkreślać prestiż apteki.
Hanna Cytryńska z niezwykłą starannością i pasją przedstawia nam wielowiekową historię aptekarstwa w Poznaniu. Przygotowanie tej publikacji wymagało od autorki wieloletniej, gigantycznej pracy poszukiwawczej, determinacji i uporu, a także wiedzy historycznej.
Szczególnym walorem książki jest to, że autorkę interesuje nie tylko historia aptek w aspekcie architektonicznym oraz wyposażenia wnętrz na przestrzeni wieków, ale także historia ludzi, którzy ten zawód wykonywali.
Widzimy w niej aptekarzy, którzy w sposób aktywny tworzyli historię, włączali się w życie społeczne i polityczne nie tylko miasta, ale i kraju. Autorka odnalazła rodziny aptekarskie, których życzliwość pozwoliła na udostępnienie w publikacji bezcennych pamiątek będących świadectwem czasów i działalności aptek.
Jedną z pięknych cech zawodu aptekarza jest tak częste przekazywanie go z pokolenia na pokolenie. To przekazywanie nie tylko apteki, doświadczenia i wiedzy praktycznej, ale także umiłowania do historii zawodu i przekazywania wartości jaką jest społeczna rola aptekarza – zawodu zaufania publicznego.
W książce znajdziemy także informacje dotyczące tworzenia pierwszych samorządów zawodowych aptekarzy, którymi były cechy aptekarzy w XVI wieku.
Książka Hanny Cytryńskiej zawiera wiele unikalnych zdjęć, które dokumentują opisane apteki i pokazują aptekarzy z ich rodzinami. Tekst z tymi zdjęciami tworzy niepowtarzalną i bardzo interesującą całość, która pozwala czytelnikowi na poznanie niezwykłych dziejów aptekarstwa w Poznaniu na tle historii miasta.
Alina Górecka
Prezes
Wielkopolskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej